10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 22 Cevapları Ekoyay Yayıncılık

Bölüm Değerlendirmesi Cevapları

Kelimeleri Kullanalım

Elektriksel Potansiyel, Potansiyel Farkı, Elektrik Akımı ve Direnç Tanımları:

• Elektriksel Potansiyel: Bir elektrik alan içinde birim pozitif yükün sahip olduğu potansiyel enerjiye denir.
• Potansiyel Farkı: Elektrik alanında iki nokta arasındaki elektriksel potansiyel farkıdır. Elektrik akımının devre içinde akmasını sağlar.
• Elektrik Akımı: Elektrik devresinde serbest elektronların hareketi sonucu oluşan yük akışıdır.
• Direnç: Elektrik devresinde akıma karşı gösterilen zorluktur. İletkenin boyu, kesit alanı ve malzemesine bağlıdır.

Elektrik Akımının Nasıl Oluştuğu: Elektrik akımı, elektriksel alan, elektriksel kuvvet ve potansiyel fark gibi faktörlerin etkisiyle iletken içindeki serbest elektronların yönlü hareket etmesiyle oluşur. Üreteçler, devrede bir potansiyel farkı oluşturarak elektronların hareket etmesini sağlar, bu da elektrik akımını oluşturur.

Açıklayınız

1- Bakır Telin Nikrom Tel ile Değiştirilmesi Durumunda Akım Şiddeti Nasıl Etkilenir? Bakır tel ve nikrom tel aynı boy ve kesit alanına sahip olsalar da, malzemelerinin farklı olması nedeniyle dirençleri farklıdır. Nikromun direnci, bakıra göre daha yüksektir. Bu durumda, aynı potansiyel farkı altında, nikrom teldeki akım şiddeti daha düşük olacaktır.

2- Üzerinden Akım Geçen Bir İletkenin İçinde Elektrik Alanın Sıfır Olmaması: Üzerinden akım geçen bir iletkenin içinde elektrik alan sıfır değildir çünkü bu alan, serbest elektronların hareketini ve dolayısıyla elektrik akımını sağlar. Elektrik alan, yüklerin iletken boyunca hareket etmesine neden olan kuvveti oluşturur.

Tartışma

3- Üzerinden Akım Geçen Bir Tel Elektriksel Olarak Yüklü Müdür? Üzerinden akım geçen bir tel, elektriksel olarak nötr kalır. Ancak içinde serbest elektronların hareketi (akım) olduğu için manyetik alan oluşturur. Telin içindeki yük dengesi bozulmaz, bu nedenle telin kendisi yüklü değildir.

4- "Bir Devrede Üreteçten Çıkan Elektronlar Ampule Ulaştığında Ampul Işık Verir" İfadesi Neden Doğru Değildir? Bu ifade yanlıştır çünkü ampulün ışık vermesi, sadece elektronların ampule ulaşmasına bağlı değildir. Elektronlar ampulün içindeki filamandan geçerken, direnç nedeniyle filaman ısınır ve ışık verir.

5- Bir Devrede, Akım Direnç Üzerinden Geçerken Azalır mı? Hayır, bir devrede akım, kapalı bir devrede sabit kalır ve değişmez. Ancak, direnç üzerinde gerilim düşer; bu, akımın miktarını değil, sadece enerjinin dönüşümünü etkiler.

Uygulama

6- Alüminyum Telin Değiştirilmesi Durumunda Ampulün Parlaklığı Değişir mi? Evet, telin boyu ve kesit alanı aynı kalırken, kullanılan telin malzemesi (örneğin, alüminyum yerine başka bir metal) değiştirilirse, direnci de değişecektir. Direnç değişimi, akım şiddetini etkiler ve bu da ampulün parlaklığında değişikliğe neden olur.

7- Bir Tel Üzerinden Geçen Akım 1.6 A ise Telin Kesitinden 1 Saniyede Kaç Elektron Geçer? Akım (I) = 1.6 A
Elektron yükü (e) = -1.6 x 10^-19 C
Geçen elektron sayısı = I / e = 1.6 / (1.6 x 10^-19)
Geçen elektron sayısı = 10^-19 elektron/saniye