10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 59 Cevapları Ata Yayıncılık

10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Cevapları Ata Yayınları Sayfa 59

SIRA SİZDE 1.13.

Soru: Aşağıdaki tepkimelerden hangisi iki farklı tepkime türünü temsil edebilir?

a) MgCl₂(k) Mg(k) + CI₂(g)
b) 2Na3PO4 (suda) + 3CaCl2(k)
Ca3(PO4)2(k) + 6Na+(suda) + 6Cl–(suda)
c) N2 (g)+ 2O2(g) N2O4(g)
ç) 3H2(g) + N2(g) 2NH3(g)
d) CuOH(suda) + HNO3(suda) CuNO3(k) + 2H2O(s)

Cevap: C

c) N₂(g) + 2O₂(g) → N₂O₄(g)

Bu tepkime iki farklı tepkime türünü temsil eder:

1. Sentez tepkimesi: İki veya daha fazla element ya da bileşik bir araya gelerek yeni bir bileşik oluşturur. Bu durumda, azot ve oksijen birleşerek dinitrojen tetraoksit (N₂O₄) oluşturur.
2. Oksidasyon tepkimesi: Oksijenle yapılan tepkimeler genellikle oksidasyon tepkimesi olarak adlandırılır. Bu tepkimede oksijen molekülü azot ile birleştiği için oksidasyon tepkimesi de gerçekleşir.

Dolayısıyla c şıkkı, iki farklı tepkime türünü temsil etmektedir.

SINIF UYGULAMASI

Soru: Kimyasal tepkimelerle ilgili olarak aşağıda verilen ifadeleri okuyunuz. Doğru olan ifadenin başındaki boşluğa “D”, yanlış olan ifadenin başındaki boşluğa “Y” yazınız.

1) (D) Metallerin yanma tepkimeleri sonucunda metal oksit oluşur.
2) (Y) Analiz tepkimelerinde ürün her zaman bileşiktir.
3) (D) Sentez tepkimelerinde tepkimeye giren maddeler element veya bileşik olabilir.
4) (D) Metallerde meydana gelen kararma, yanma tepkimesinin sonucudur.
5) (D) Bir bileşik ve bir element tepkimeye girerek başka bir bileşiği oluşturuyorsa bu, sentez tepkimesi olarak adlandırılır.
6) (Y) Yavaş yanma olayında alev oluşur.
7) (Y) Analiz tepkimeleri daima sulu çözelti ortamında gerçekleşir.
8) (D) Analiz tepkimeleri, ısı veya elektrik etkisi altında gerçekleştiğinde bunlara bozunma tepkimesi de denebilir.
9) (D) Yanma tepkimelerinde ametal, alabileceği en yüksek pozitif değeri almışsa yanma tam olmuş demektir.
10) (D) Yanma tepkimelerinde metal ya da ametal oksitler oluşur.
11) (Y) Nötralleşme tepkimesi sonucunda asit ve bazlar karakteristik özelliklerini korur.
12) (D) Çözünme-çökelme tepkimelerinde çözeltide kalan iyonlara seyirci iyon denir.

TARTIŞIN, YORUMLAYIN VE KONUYU SONLANDIRIN

Soru: Maddelerin oksijenle oluşturdukları tepkime, yanma tepkimesidir. Ancak havada yanma için yeterli miktarda oksijen bulunmasına rağmen maddeler durup dururken yanmaz. Neden?

Cevap: Maddelerin durup dururken yanmamasının temel nedeni, yanma tepkimesinin başlaması için gerekli olan aktivasyon enerjisinin sağlanmamasıdır. Yanma tepkimeleri, kendiliğinden gerçekleşmez çünkü moleküllerin reaksiyona girebilmesi için belirli bir enerji eşiğini aşmaları gerekir. Bu enerjiye aktivasyon enerjisi denir ve genellikle dışarıdan bir ısı kaynağı, kıvılcım veya sürtünme gibi bir uyarıcı ile sağlanır.

Her ne kadar havada yeterince oksijen bulunsa da, yanma tepkimesini başlatacak kadar enerji verilmediği sürece maddeler hareketsiz kalır ve yanma olayı gerçekleşmez. Bu yüzden, tepkimenin başlaması için ilk tetikleyici bir enerji kaynağına ihtiyaç duyulur.