10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 71 Cevapları Ata Yayıncılık

SIRA SİZDE 1.16.

Soru 1: Demir(III) oksit (Fe₂O₃) ve hidroklorik asit (HCl) arasında gerçekleşen tepkime:

Denklem: Fe₂O₃(k) + 6HCl(suda) → 2FeCl₃(suda) + 3H₂O(s)

Bu tepkime sonucunda demir(III) klorür (FeCl₃) üretilmektedir. Oldukça yüksek ısıda gerçekleşen bu tepkimede %90 verim elde edilmektedir. 48 gram Fe₂O₃ kullanılarak gerçekleştirilen tepkimede en fazla kaç gram FeCl₃ elde edilebilir?

• Fe₂O₃'ün mol kütlesi:
  (2 * 56 g/mol) + (3 * 16 g/mol) = 160 g/mol
• FeCl₃'ün mol kütlesi:
  (1 Fe * 56 g/mol) + (3 Cl * 35,5 g/mol) = 162,5 g/mol

Adım 1: Fe₂O₃'ün mol sayısını bulalım.

Fe₂O₃'ün mol sayısı = 48 g / 160 g/mol = 0,3 mol

Adım 2: FeCl₃'ün mol sayısını bulalım.

Denkleme göre, 1 mol Fe₂O₃ 2 mol FeCl₃ üretir. O halde 0,3 mol Fe₂O₃, 0,6 mol FeCl₃ üretir.

Adım 3: FeCl₃'ün kütlesini bulalım.

FeCl₃'ün kütlesi = 0,6 mol * 162,5 g/mol = 97,5 g

Adım 4: %90 verimle FeCl₃'ün kütlesini bulalım.

%90 verim ile FeCl₃'ün kütlesi = 97,5 g * 0,9 = 87,75 g

Sonuç: 48 gram Fe₂O₃ ile %90 verimle en fazla 87,75 gram FeCl₃ elde edilebilir.

Soru 2: Cıva(II) nitrat [Hg(NO₃)₂] çözeltisinden cıva(II) sülfür (HgS) olarak çöktürülmesi:

Denklem: Hg(NO₃)₂(suda) + Na₂S(suda) → HgS(k) + 2NaNO₃(suda)

Tepkimeye göre cıva(II) sülfür (HgS) olarak çöktürülmüş ve filtrasyon yöntemiyle ortamdan uzaklaştırılmıştır. Böylece su arıtılmıştır. Bir su örneğine uygulanan işlem sonucunda 46,4 gram HgS elde edildiğinde %50 verim sağlanmıştır. Su örneğinin içerdiği Hg(NO₃)₂ kaç gramdır?

• HgS'nin mol kütlesi:
  Hg (200 g/mol) + S (32 g/mol) = 232 g/mol
• Hg(NO₃)₂'nin mol kütlesi:
  Hg = 200 g/mol, N = 14 g/mol, O = 16 g/mol
  Hg(NO₃)₂'nin mol kütlesi = 200 + (2 * (14 + (3 * 16))) = 324 g/mol

Adım 1: HgS'nin mol sayısını bulalım.

HgS'nin mol sayısı = 46,4 g / 232 g/mol = 0,2 mol

Adım 2: Başlangıçtaki HgS miktarını bulalım.

%50 verim sağlandığına göre, başlangıçtaki HgS miktarı 0,2 mol * 2 = 0,4 mol olacaktır.

Adım 3: Hg(NO₃)₂'nin başlangıçtaki mol sayısını bulalım.

Tepkimeye göre, 1 mol Hg(NO₃)₂ 1 mol HgS üretir. O halde, Hg(NO₃)₂'nin mol sayısı da 0,4 mol olacaktır.

Adım 4: Hg(NO₃)₂'nin kütlesini bulalım.

Hg(NO₃)₂'nin kütlesi = 0,4 mol * 324 g/mol = 129,6 g

Sonuç: Su örneğinde başlangıçta 129,6 gram Hg(NO₃)₂ bulunmaktaydı.