10. Sınıf Peygamberimizin Hayatı Ders Kitabı 3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Cevapları Meb Yayınları

Ölçme ve Değerlendirme – Peygamberimizin Siyasi ve Askerî Yönü

Aşağıdaki cümlelerin önündeki parantezlere bilgiler doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazınız. Yanlış olduğunu düşündüğünüz ifadelerin doğrusunu altındaki boş alana yazınız.

1- (Y) Hz. Peygamber, Mekke Dönemi’nde itikadi konulara öncelik vermiştir.
Doğrusu: Mekke Dönemi'nde Hz. Peygamber’in tebliği daha çok inanç ve ahlakî konulara yöneliktir.

2- (D) Hz. Peygamber, farklı ülkelere gönderdiği elçiler, işlerinin ehli kimselerdi.
3- (D) Allah Resulü (sav), sosyal hayatta tevhid anlayışını hâkim kıldı.
4- (Y) İstişare, uzman kişilerden görüş almak anlamına gelir.
Doğrusu: İstişare, toplumsal meselelerin çözümünde ortak akıl ve danışma esasına dayanan bir ilkedir.

5- (D) Ebu Ubeyde bin Cerrah, Suriye’de veba salgını nedeniyle vefat etmiştir.

Aşağıda I. sütunda verilen ifadeleri II. sütundaki kavramların harfiyle eşleştiriniz.

6- (C) Hicret eden Mekkelilere kucak açan Medineli Müslümanlar → Ensar

7- (E) Varlığı insanlık için zorunlu olan hususların korunmasına yönelik temel ilkeler → Maslahat

8- (Ç) Güzel konuşma sanatı → Hitabet

9- (D) Görüş alışverişinde bulunmak → İstişare

10- (A) Hak sahibine hakkını vermek → Adalet

Aşağıdaki kutucuklarda “Peygamberimizin Siyasi ve Askerî Yönü“ ünitesiyle ilgili bazı isim ve kavramlar verilmiştir. Kutucuklardakinumaraları kullanarak soruları cevaplayınız. Aynı kutucuğu birden fazla soru için kullanabilirsiniz.

11. Medine şehri ile ilişkilendirilebilecek isimler hangileridir?

Cevap: 1, 5 ve 9 → Yesrib, Medine Vesikası, Ensar

12. Hz. Peygamber’in yönetim ilkeleri hangileridir?

Cevap: 3, 4 ve 8 → Adalet, istişare, liyakat

13. Ebu Ubeyde bin Cerrah’ın hayatı ile ilgili olanlar hangileridir?

Cevap: 2, 6 ve 7 → Hicret etti, Bizans ve Sasani savaşlarında komutanlık yaptı, veba nedeniyle vefat etti.

Aşağıdaki soruların cevabını ilgili alana yazınız.

14. Hz. Peygamber’in Medine’de Yahudilerle imzaladığı Medine Vesikası’nın sonuçlarını yorumlayınız.

Kısa Cevap: Medine Vesikası, Medine’de yaşayan tüm toplulukların barış içinde yaşamasını sağlamıştır.
Hz. Peygamber (s.a.v.), Medine Vesikası’nı imzalayarak farklı din ve toplulukların barış içinde bir arada yaşamasını sağlamıştır. Bu anlaşma, Müslümanlar ve Yahudiler arasında bir hukuk düzeni oluşturmuş, her topluluğa kendi inançlarına göre yaşama hakkı tanımıştır. Ancak bazı Yahudi kabileleri daha sonra bu anlaşmayı ihlal etmiş ve Medine’den çıkarılmıştır.

15. Hz. Peygamber’in yönetim ilkeleri içerisinde şûranın önemini açıklayınız.

Kısa Cevap: Şûra, kararların danışılarak alınmasını sağlar ve toplumsal birlikteliği güçlendirir.
Hz. Muhammed (s.a.v.), önemli kararlarını sahabeleriyle istişare ederek almış ve şûraya büyük önem vermiştir. Yönetimde şûra ilkesini benimseyerek halkın yönetime katılımını sağlamış, farklı görüşleri değerlendirerek adil kararlar almıştır. Bu uygulama, toplumun huzur ve istikrarını korumada büyük rol oynamıştır.

16. Hz. Peygamber’in yönetiminde adalet ilkesinin yerini açıklayınız.

Kısa Cevap: Adalet, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) yönetim anlayışının temel taşıydı ve herkese eşit davranmayı esas alıyordu.
Hz. Muhammed (s.a.v.), yönetiminde adaleti esas alarak tüm bireylerin haklarını korumuş, insanlar arasında ayrım yapmadan hakkaniyetle hüküm vermiştir. O, sadece Müslümanlara değil, farklı inanç gruplarına da adaletli davranmış, bu sayede yönetimi altında huzur ve güven ortamı oluşturmuştur.

17. Hz. Peygamber’in bu uygulamalarının davet sürecine etkisini açıklayınız.

Kısa Cevap: Hz. Peygamber (s.a.v.), İslam’ı yayarken barışçıl yolları kullanmış ve diplomatik ilişkileri ön planda tutmuştur.
Hz. Muhammed (s.a.v.), önce Medine’de birlik ve huzuru sağlamış, ardından İslam’ın mesajlarını çeşitli devletlere davet mektupları göndererek yaymıştır. Bu diplomatik adımlar, İslam’ın barışçıl bir din olduğunu göstermiş ve birçok kişinin Müslüman olmasına vesile olmuştur.

18. İslam’da savaş hukukuna aykırı olan davranışlar nelerdir?

Kısa Cevap: Masum sivillere, ibadet yerlerine ve doğal çevreye zarar vermek savaş hukukuna aykırıdır.
İslam’da savaş sırasında çocuklara, kadınlara, yaşlılara, din adamlarına zarar vermek, ibadet yerlerini tahrip etmek ve doğaya zarar vermek yasaktır. Hz. Peygamber (s.a.v.), savaş esnasında bile merhametli olunmasını emretmiş, gereksiz yere kan dökülmemesini istemiştir.

19. Bu bilgiden hareketle İslam’ın savaşa bakışını açıklayınız.

Kısa Cevap: İslam’da savaş son çare olarak görülür, öncesinde barışçıl yollar denenir.
İslam, savaşın kaçınılmaz olduğu durumlarda bile adil ve merhametli olunmasını emreder. Öncelikle barış teklif edilir, karşı taraf bunu reddederse savaş kaçınılmaz hale gelir. Ancak savaşın amacı sadece savunma veya zulme karşı mücadele etmektir.

20. Hz. Ömer’in hilafeti dönemindeki idari görevleri çerçevesinde Ebu Ubeyde bin Cerrah’ın İslam’a hizmetlerini yazınız.

Kısa Cevap: Ebu Ubeyde bin Cerrah (r.a.), Hz. Ömer döneminde Şam valisi olarak önemli hizmetler yapmıştır.
Hz. Ömer’in halifeliği döneminde Ebu Ubeyde bin Cerrah (r.a.), Şam valisi olarak görev yapmış ve bölgede adaletli bir yönetim kurmuştur. İslam topraklarının genişlemesi sürecinde başarılı komutanlık yapmış ve halkın huzurunu sağlamıştır. Amvas Vebası sırasında ise halkıyla birlikte kalarak onların yanında olmuş ve salgın nedeniyle vefat etmiştir.

21. Bu hadis-i şerifi ideal yöneticide bulunması gereken özellikler kapsamında yorumlayınız.

Kısa Cevap: Hadis, adaletli ve hukuka bağlı yöneticilerin toplumda huzur ve düzeni sağlayacağını vurgulamaktadır.
Hadis-i şerif, adaletli yönetimin ve hukuk sisteminin toplum için önemine dikkat çekmektedir. Bir yönetici, haksızlıklara karşı durmalı ve halkı için adaletle hareket etmelidir. Aksi takdirde zulüm yaygınlaşır ve toplumda kaos oluşur.

22. I. sütundaki açıklamalarla II. sütundaki kelimeler eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır?

Cevap: B) Maslahat

23. Aşağıda yapılan eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

Cevap: B) 2 - E (Medine Vesikası ile Ensar eşleşmesi hatalıdır.)

24. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in devletleşme yolunda Medine’de attığı adımlardan biri değildir?

Cevap: A) Akabe Biatleri

25. Parçadaki numaralandırılmış ifadelerden hangisinin anlamı parantez içindeki verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?

Cevap: D) IV (Şûra)

26. Öğrencilerin verdiği bilgilerden hangisi yanlıştır?

Cevap: E) Yıldız (Askerî meselelerde sadece kendi görüşleriyle hareket etmezdi, istişare yapardı.)

27. Ebu Ubeyde bin Cerrah hakkında doğru olanlar hangileridir?

Cevap: C) I ve II

28. Aşağıdaki hadislerden hangisi Hz. Peygamber’in yönetim ilkeleriyle ilişkilendirilebilir?

Cevap: C) "Her hak sahibine hakkını ver." (Buhari, Sehm, 2.)

29. Bu ayet Hz. Peygamber’in yönetim ilkelerinden hangisine işaret etmektedir?

Cevap: B) Liyakat

30. Aşağıdakilerden hangisi bu ilkelerle ilgili değildir?

Cevap: B) "Ey Rabb’imiz! Bize dünyada da iyilik ver, ahirette de iyilik ver." (Bakara suresi, 201. ayet.)

31. Bu metinde aşağıdaki konulardan hangisine değinilmemiştir?

Cevap: D) İslam’ın savaş hukuku

32. Bu metin için en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap: A) İslam’da Savaş Hukuku