10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 13-20 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Tarih Kitabı Sayfa 13–20 Cevapları

Sayfa 13 Cevapları

Soru: 1040–1299 yılları arasında meydana gelen önemli askerî gelişmeler hakkında verilen formu doldurunuz.

Cevap – Bildiklerim:

• Dandanakan Savaşı (1040): Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluşu sağlandı.
• Pasinler Savaşı (1048): Selçukluların Bizans’a karşı kazandığı ilk büyük zaferdir.
• Malazgirt Savaşı (1071): Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı.
• Miryokefalon Savaşı (1176): Anadolu’nun Türk yurdu olduğu kesinleşti.
• Haçlı Seferleri (1096–1270): Doğu-Batı ilişkilerini değiştirdi, siyasî ve sosyal sonuçlar doğurdu.
• Hıttin Muharebesi (1187): Selahaddin Eyyubi Kudüs’ü Haçlılardan aldı.
• Kösedağ Savaşı (1243): Anadolu Selçuklu Devleti zayıfladı, Moğol hâkimiyeti başladı.

Cevap – Merak Ettiklerim:

• Malazgirt Zaferi’nde uygulanan taktikler nelerdir?
• Haçlı Seferleri Anadolu’daki Türk beyliklerini nasıl etkiledi?
• Kösedağ Savaşı sonrası Anadolu’da hangi devletler güçlendi?

Soru: 1040–1299 yılları arasında meydana gelen önemli askerî mücadelelerle ilgili metin, kaynak ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Cevap: 1040 Dandanakan Zaferi ile Büyük Selçuklu Devleti kurulmuş, 1071 Malazgirt Zaferi ile Türkler Anadolu’ya kalıcı olarak yerleşmiştir. 1176 Miryokefalon Zaferi ile Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan çıkarma ümidi sona ermiştir. Türkler, hem İslam dünyasının koruyucusu olmuş hem de Anadolu’yu kalıcı yurt haline getirmiştir.

Sayfa 14 Cevapları

Soru: İncelediğiniz metin, kaynak ve görsellerden yola çıkarak öğretmeninizin rehberliğinde iki soru hazırlayınız.

1. Soru: Dandanakan Savaşı’nın kazanılması Türklerin İslam dünyasındaki rolünü nasıl etkilemiştir?

Cevap: 1040 Dandanakan Zaferi, Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluşunu sağlamıştır. Bu zaferle Türkler, İslam dünyasının siyasi ve askerî koruyucusu haline gelmiş, Abbasî Halifeliği üzerindeki baskılar sona ermiştir. Türkler bundan sonra İslam dünyasında lider ve koruyucu güç konumuna yükselmiştir.

2. Soru: Selçukluların Bizans ve Gaznelilerle yaptığı savaşların Anadolu’nun Türkleşmesine katkısı ne olmuştur?

Cevap: Selçukluların Bizans ve Gaznelilere karşı kazandığı savaşlar, Anadolu’nun kapılarını Türklere açmıştır. Özellikle 1048 Pasinler Zaferi ve 1071 Malazgirt Zaferi sonrası, Anadolu’ya büyük Türk göçleri başlamıştır. Böylece Anadolu’da Türk-İslam kültürü yayılmış, bölgede Türkleşme ve İslamlaşma süreci hızlanmıştır.

Soru: Pasinler Savaşı ile ilgili metni ve kaynağı inceleyerek soruyu cevaplayınız.

Cevap: Pasinler Savaşı (1048), Selçukluların Bizans’a karşı kazandığı ilk büyük zaferdir. Bu savaş, Türklerin Anadolu’ya ilerleyişini hızlandırmış, Bizans’ın otoritesini zayıflatmıştır.

Sayfa 15 Cevapları

Soru: Pasinler Savaşı Türk tarihinin seyrini nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.

Cevap: Pasinler Zaferi, Selçukluların Anadolu’daki ilerleyişini hızlandırmış, Bizans’a karşı üstünlük sağlamalarına yol açmıştır. Bu zafer, Türklerin Anadolu’da kalıcı olacağının göstergesidir.

Soru: Malazgirt Zaferi ile ilgili metin ve kaynaklardan yararlanarak soruları cevaplayınız.

Cevap: 1071 Malazgirt Zaferi, Anadolu’nun kapılarını Türklere açmıştır. Bizans ordusu büyük bir yenilgiye uğramış, zaferden sonra Anadolu’ya Türk göçleri artmıştır. Böylece Türk-İslam kültürü kökleşmiştir.

Sayfa 16 Cevapları

Soru: Sizce Sultan Alp Arslan, Türklerle sürekli savaş hâlinde olan ve Malazgirt’te esir alınan Doğu Roma İmparatoru’na neden konuk muamelesi yapmış olabilir? Açıklayınız.

Cevap: Sultan Alp Arslan, İslam’ın adalet ve merhamet anlayışına bağlı kalarak Romen Diyojen’e konuk muamelesi yapmıştır. Bu davranış, Selçuklu Devleti’nin büyüklüğünü ve siyasi olgunluğunu göstermiştir. Aynı zamanda bu tutum, Türklerin adaletli devlet anlayışını Batı dünyasına tanıtmıştır.

Sayfa 17 Cevapları

Soru 1: İncelediğiniz kaynaklara göre Türklerin Malazgirt Savaşı’nı kazanmasını sağlayan etkenler nelerdir? Açıklayınız.

• Turan taktiği (sahte ricat) uygulanmıştır.
• Türk süvarileri hızlı ve çevikti.
• Bizans ordusu çok uluslu ve disiplinsizdi.
• Alp Arslan’ın liderliği ve moral motivasyonu zaferi kolaylaştırmıştır.

Soru 2: Malazgirt Savaşı’nın Türk tarihine etkileriyle ilgili bir gazete haberi yazsaydınız bu habere nasıl bir manşet atardınız? Neden?

Manşet: “Anadolu’nun Kapıları Türklere Açıldı!”
Çünkü bu zafer, Türklerin Anadolu’ya kalıcı olarak yerleşmesini sağlamış, Bizans’ın askerî gücünü büyük ölçüde zayıflatmıştır.

Sayfa 18 Cevapları

Soru: Malazgirt ve Miryokefalon zaferlerinin Türk tarihi üzerindeki ortak etkileri nelerdir?

• Anadolu’nun kesin Türk yurdu olması sağlanmıştır.
• Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan çıkarma umutları bitmiştir.
• Türk-İslam kültürü Anadolu’da kökleşmiştir.

Sayfa 19 Cevapları

Soru: Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri ile ilgili metin ve bilgi görselinden yararlanarak soruyu cevaplayınız.

Cevap: İlk Türk beylikleri, Anadolu’nun Türkleşmesi için cami, medrese, kervansaray, köprüler inşa etmişlerdir. Ayrıca Bizans, Haçlı ve Gürcülere karşı mücadele ederek güvenliği sağlamış, Anadolu’yu Türk yurdu hâline getirmişlerdir.