10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 168-169-170-171-172 Cevapları Ata Yayıncılık
Sayfa 168 Soru-Cevap
Soru: Genel ağ üzerinden www.ktb.gov.tr topkapı-sarayı sitesini ziyaret ederek Topkapı Sarayı’nın özellikleri hakkında bilgi edininiz.
Topkapı Sarayı, İstanbul'da Osmanlı İmparatorluğu'nun 15. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar süren yönetim merkezi olarak hizmet vermiştir. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1478 yılında inşa ettirilen saray, yaklaşık 700.000 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır.
Mimari Özellikleri:
- Dört Ana Avlu: Saray, birbirini takip eden dört ana avlu ve bunları çevreleyen çeşitli yapılardan oluşur.
- Bab-ı Hümayun (Saltanat Kapısı): Ana giriş kapısı olup, birinci avluya açılır.
- Divan-ı Hümayun: İkinci avluda bulunan bu yapı, devlet işlerinin görüşüldüğü mekândır.
- Enderun Kütüphanesi: Üçüncü avluda yer alan bu kütüphane, Sultan III. Ahmed tarafından 1719'da yaptırılmıştır.
- Harem Dairesi: Sultanın ailesi ve hizmetkârlarının yaşadığı özel bölümdür.
Koleksiyonlar ve Sergiler:
- Kutsal Emanetler: Hz. Muhammed'e ait eşyalar ve diğer İslami kutsal emanetler burada sergilenmektedir.
- Silah Koleksiyonu: Osmanlı dönemine ait zengin bir silah koleksiyonuna sahiptir.
- Saltanat Arabaları: Osmanlı padişahlarına ait saltanat arabaları da müzede sergilenmektedir.
1924 yılında müze olarak ziyarete açılan Topkapı Sarayı, günümüzde hem yerli hem de yabancı turistlerin ilgisini çeken önemli bir kültürel miras alanıdır.
Soru 1: Osmanlı Devleti'nde yönetim merkezi olarak kullanılan saraylar hangileridir?
Cevap: Osmanlı Devleti'nde ilk yönetim merkezi Orhan Bey zamanında Bursa'da inşa edilmiştir. Daha sonra Edirne'ye taşınmış ve burada I. Murad döneminde bir saray yaptırılmıştır. İstanbul'un fethi sonrası devletin yönetim merkezi Topkapı Sarayı'na taşınmıştır.
Soru 2: Fatih Sultan Mehmet İstanbul'da hangi sarayları yaptırmıştır?
Cevap: Fatih Sultan Mehmet, fetihten sonra önce Beyazıt'ta Eski Saray'ı, ardından Çinili Köşk'ü ve daha sonra Topkapı Sarayı'nı (Saray-ı Cedid) inşa ettirmiştir.
Soru 3: Topkapı Sarayı'nın mimari özellikleri nelerdir?
- Çeşitli avlular ve bölümlerden oluşur.
- Saray duvarları Surlarla çevrilidir ve toplamda 1400 metre uzunluğundadır.
- Kapladığı alan 700.000 metrekaredir.
- Marmara Denizi, Haliç ve Boğaz’a hâkim bir konumdadır.
- Saray içinde Harem, Enderun ve Birun olmak üzere üç temel teşkilat bulunmaktadır.
Sayfa 170 Etkinlik Cevapları
Bir gezi düzenleyerek genel ağ üzerinden www.ktb.gov.tr adresini ziyaret ederek Topkapı Sarayı’nın Osmanlı medeniyetine etkisine kanıtlar gösteren tanıtım rehberi hazırlayınız.
Topkapı Sarayı Tanıtım Rehberi
1. Giriş:
Topkapı Sarayı, Osmanlı’nın yönetim, kültür ve sanat merkezi olup, 1478 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından inşa edilmiştir.
2. Osmanlı Medeniyetine Etkileri:
- Yönetim: Divan-ı Hümayun’da devlet işleri görüşülürdü.
- Sanat ve Kültür: Hat, tezhip, minyatür gibi sanat dalları gelişti.
- Eğitim: Enderun Mektebi, devlet adamları yetiştirdi.
- İslam Mirası: Kutsal Emanetler burada korunmaktadır.
- Ekonomi: Osmanlı hazinesi burada saklanmıştır.
3. Gezilecek Yerler:
- Bab-ı Hümayun (Ana giriş)
- Divan-ı Hümayun (Yönetim merkezi)
- Harem (Padişah ailesinin yaşadığı alan)
- Kutsal Emanetler Dairesi (İslam mirası)
- Hasbahçe ve Gülhane Parkı (Saray bahçeleri)
4. Sonuç:
Topkapı Sarayı, Osmanlı’nın siyasi, kültürel ve ekonomik mirasını yansıtan en önemli yapıdır ve bugün müze olarak hizmet vermektedir.
Sayfa 172 Soru-Cevap
Diyalogdan hareketle verilen soruların cevaplarını noktalı alanlara yazınız.
1. Divan-ı Hümayun’un görevi ve özellikleri nelerdir?
Cevap: Divan-ı Hümayun, Osmanlı Devleti’nin en yüksek yönetim organıdır. Devletin siyasi, idari, askerî, ekonomik ve hukuki meseleleri burada görüşülürdü. Toplantılara padişah veya veziriazam başkanlık ederdi.
2. Fatih Sultan Mehmet’in, şeyhülislamdan fetva almak istemesinin sebebi ne olabilir?
Cevap: Osmanlı'da savaşların meşruiyeti için İslam hukukuna uygunluk aranırdı. Fatih Sultan Mehmet, seferlerin dini açıdan caiz olup olmadığını öğrenmek ve halkın desteğini almak için şeyhülislamdan fetva istemiştir.
3. Fatih Sultan Mehmet’in, Divan üyelerinin fikirlerine başvurmasının sebepleri nelerdir?
Cevap: Fatih Sultan Mehmet, önemli kararlar almadan önce askeri, ekonomik ve hukuki konularda uzman kişilerin görüşlerini almak istemiştir. Devlet işlerinde danışarak karar vermek, yönetimde istişarenin önemini göstermektedir.
4. Hangi Divan üyesi olmak isterdiniz? Neden?
Cevap: Nişancı olmak isterdim. Çünkü Osmanlı’nın resmi yazışmalarını düzenlemek, devletin hukukî kayıtlarını tutmak ve padişahın fermanlarını yazmak önemli bir görevdir. Ayrıca devletin diplomatik işlerinde rol almak ilgi çekici olurdu.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.