11. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı 2. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları (3) Cevapları Yıldırım Yayınları

2. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları (3)

2. ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI (3)

A. Aşağıdaki soruları haritaya göre cevaplayınız. Cevaplarınızı noktalı yerlere yazınız.

1. Nüfus bakımından geniş bir pazar alanına kurulmak istenen bir fabrika için numaralandırılmış yerlerden hangilerinin seçilmesi daha uygun olur?
Cevap: I, II, III ve V (Büyük şehirlerin bulunduğu bölgeler geniş pazar alanlarına sahiptir ve tüketici kitlesi fazladır.)

2. Tarım ürünlerini işleyen ve ham maddeye yakın olarak kurulması düşünülen fabrikalar için numaralandırılmış yerlerden hangilerinin seçilmesi beklenir?
Cevap: I, II, V, VI ve VII (Bu bölgeler, tarım üretiminin yoğun olduğu alanlardır. Tarıma dayalı sanayi için ham madde kaynağına yakın olmak önemlidir.)

3. Numaralandırılmış yerlerden hangilerinde madencilik daha fazla gelişmiştir ve enerji kaynağı üretimi diğer yerlere göre daha fazladır?
Cevap: IV, VI ve VII (Bu bölgelerde kömür, petrol, bakır ve diğer madenlerin çıkarılması yaygındır. Türkiye'nin enerji kaynakları açısından önemli bölgelerindendir.)

B. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

4. Barit, daha çok hangi alanda kullanılmaktadır?
Cevap: Barit, sondaj kuyularının açılmasında yaygın olarak kullanılan bir madendir. Özellikle petrol ve doğalgaz sondajlarında yoğun olarak tercih edilir.

5. Bir yerde fabrika kurulurken göz önünde bulundurulan başlıca koşullar nelerdir?
Cevap: Fabrika kurulurken aşağıdaki faktörler göz önünde bulundurulmalıdır:

• Ham maddeye yakınlık: Üretim maliyetlerini düşürmek için fabrikaların ham madde kaynaklarına yakın olması gerekir.
• Ulaşım olanakları: Üretilen malların kolayca taşınabilmesi için karayolu, demiryolu veya limanlara yakın olunması önemlidir.
• Enerji kaynaklarına erişim: Üretim sürecinde gerekli olan enerji kaynaklarının bulunması gereklidir.
• Su kaynaklarına yakınlık: Sanayi üretiminde su önemli bir bileşendir, bu yüzden su kaynaklarına yakın olmak avantaj sağlar.
• Pazar alanı ve iş gücü: Büyük şehirler ve nüfusun yoğun olduğu bölgeler pazar açısından avantajlıdır. Aynı zamanda iş gücünün fazla olduğu yerler tercih edilir.

6. Türkiye, enerji kaynakları bakımından dışarıya bağımlı olmaktan kurtulmak için neler yapmalıdır?
Cevap: Türkiye’nin enerji alanında dışa bağımlılığını azaltması için aşağıdaki adımları atması gerekmektedir:

• Yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmalıdır. (Güneş, rüzgar, hidroelektrik, jeotermal gibi kaynaklar daha fazla kullanılmalıdır.)
• Nükleer enerji santralleri geliştirilmelidir. (Enerji üretiminde çeşitlilik sağlanmalıdır.)
• Doğal gaz ve petrol arama çalışmalarına hız verilmelidir. (Yerli kaynakların bulunması ve işlenmesi teşvik edilmelidir.)
• Enerji tasarrufu konusunda bilinç artırılmalıdır. (Sanayi ve konutlarda enerji verimliliği sağlanmalıdır.)

7. Ergani, Maden ve Küre’de hangi maden çıkarılmaktadır?
Cevap: Bu bölgelerde ağırlıklı olarak bakır madeni çıkarılmaktadır.

C. Aşağıdaki ifadeleri noktalı yerlere uygun kelimeleri getirerek tamamlayınız.

(Kelimeler: Eskişehir, bor mineralleri, mermer, İran, Rusya Federasyonu, Seydişehir)

1. Mermer, Türkiye’nin en çok ihraç ettiği madendir.
2. Türkiye doğal gazın büyük bir kısmını Rusya Federasyonu’ndan ithal etmektedir.
3. Seydişehir, Türkiye’de boksitin işlendiği yerdir.
4. Cam, seramik, çimento, gübre ve deterjan üretiminde kullanılan bor mineralleri, Bandırma’da işlenmektedir.
5. Lüle taşı Eskişehir’de çıkarılmaktadır.

C. Aşağıdaki soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.

1. Ereğli ve Karabük’te demir-çelik fabrikaları kurulurken;

• I. ham maddeye yakınlık,
• II. enerji kaynağına yakınlık,
• III. pazar alanına yakınlık

koşullarından hangileri öncelikle göz önünde bulundurulmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: B (Demir-çelik fabrikalarının kurulmasında, üretimin enerjiye olan büyük ihtiyacı nedeniyle enerji kaynağına yakınlık ön planda tutulmuştur.)

2. Aşağıdaki sanayi kuruluşlarından hangisinin yer seçiminde ham maddeye yakınlık göz önünde bulundurulmamıştır?

A) Konya Şeker Fabrikası
B) Batman Petrol Rafinerisi
C) Bursa Otomobil Fabrikası
D) İzmir Zeytinyağı Fabrikası
E) Adana Pamuklu Dokuma Fabrikası

Cevap: C (Otomobil fabrikaları genellikle ham maddeye değil, pazarlama ve ulaşım olanaklarına yakın yerlerde kurulur.)

3. Türkiye doğal kaynaklardan bazıları bakımından dışarıya bağımlıdır.
Bunlara;

• I. krom,
• II. doğal gaz,
• III. bakır,
• IV. fosfat

Doğal kaynaklarından hangileri örnek verilebilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: D (Türkiye, fosfat ve doğal gaz konusunda büyük ölçüde dışa bağımlıdır, çünkü ülke içinde yeterli rezerv bulunmamaktadır.)

4. Türkiye’nin elektrik enerjisi üretiminde bazı kaynakların payı fazladır. Ülkedeki üretim miktarı sınırlı olduğundan Türkiye bu kaynaklar bakımından dışarıya bağımlıdır.
Bunlara;

• I. petrol,
• II. jeotermal,
• III. taş kömürü,
• IV. rüzgâr

Enerji kaynaklarından hangileri örnek verilebilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: B (Türkiye, taş kömürü ve petrol gibi fosil yakıtlar konusunda dışa bağımlıdır, ancak yenilenebilir enerji kaynakları giderek yaygınlaşmaktadır.)

5. Aşağıdaki haritada bazı yerler numaralandırılarak gösterilmiştir. Bu yerlerden hangileri Türkiye’nin önemli sanayi merkezleridir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: A (İstanbul, İzmir, Bursa gibi büyük şehirler Türkiye’nin önemli sanayi merkezleridir.)

6. Türkiye’deki demir-çelik fabrikalarından biri İskenderun’da kurulmuştur.
Bu fabrikanın kuruluş yeri belirlenirken;

• I. ulaşım koşulları,
• II. ham maddeye yakınlık,
• III. pazarlama olanakları

Koşullarından hangileri göz önünde bulundurulmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: A (İskenderun, ulaşım açısından avantajlı bir konumdadır ve limanları sayesinde hammadde ve ürün taşımacılığı kolaydır.)

7. Türkiye’de nükleer santralin yeri için Mersin ve Sinop düşünülmüş, Mersin’de bir nükleer santralin inşaatına başlanmıştır.
Nükleer santralin kurulacağı yerin seçiminde;

• I. deprem,
• II. ulaşım,
• III. su kaynakları

Koşullarından hangileri göz önünde bulundurulmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E (Nükleer santrallerin güvenliği için deprem riski düşük bölgeler seçilir, ulaşımın kolay olması ve soğutma için su kaynaklarına yakınlık büyük önem taşır.)