11. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 39-40 Cevapları Yıldırım Yayınları

1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları

A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız:

1- Canlılar gerekli yaşamsal maddeleri nereden elde etmektedir ve bu maddeler neden tükenmemektedir?
Canlılar gerekli yaşamsal maddeleri bulundukları ortamdan alır ve bunları çeşitli şekillerde tekrar ortamlarına geri verir. Bu sayede maddeler tükenmez ve ekolojik döngü devam eder.

2- Doğal alanlar türlerin sürekliliğini hangi doğa koşullarıyla sağlamaktadır?
Doğal alanlar, jeolojik-hidrolojik yapıları, havza elemanları, bitki ve hayvan türlerinin ekolojik zenginlikleriyle türlerin sürekliliğini sağlar.

3- Ekolojik döngülerin sürdürülebilirliği hangi koşula bağlıdır?
Ekolojik döngülerin sürdürülebilirliği, insanların doğal döngülerin dengesini bozmamasına bağlıdır.

B. Aşağıdaki soruları cevaplayınız:

1- Paleocoğrafya biyoçeşitliliği nasıl etkilemektedir?
Paleocoğrafya, geçmiş coğrafi koşulları inceleyerek biyoçeşitliliğin tarihsel süreçte nasıl evrildiğini ve çeşitlendiğini anlamamıza yardımcı olur.

2- Karasal biyomların farklılık göstermesinde etkili olan faktörler nelerdir?
Karasal biyomların farklılık göstermesinde iklim, sıcaklık, yağış miktarı ve toprak yapısı gibi faktörler etkilidir.

3- Savan biyomunun başlıca hayvan türleri hangileridir?
Savan biyomunun başlıca hayvan türleri arasında aslan, fil, zebra ve antilop bulunmaktadır.

4- Tundra biyomunun başlıca hayvan türleri hangileridir?
Tundra biyomunda kutup tilkisi, ren geyiği ve kar baykuşu gibi hayvanlar bulunur.

5- Karbon hangi ortamlarda bulunmaktadır?
Karbon, atmosferde, okyanuslarda, toprakta ve canlı organizmaların yapısında bulunmaktadır.

6- Aerosol nedir?
Aerosol, atmosferde asılı kalan katı veya sıvı parçacıkların bulunduğu bir madde karışımıdır.

7- Besin zincirinde hangi canlı grupları yer almaktadır?
Besin zincirinde üreticiler, otçullar (birincil tüketiciler), etçiller (ikincil tüketiciler) ve ayrıştırıcılar yer alır.

8- Madde döngüsü nedir?
Madde döngüsü, ekosistem içerisindeki su, karbon, azot ve diğer elementlerin sürekli olarak hareket ettiği süreçtir.

C. Aşağıdaki ifadeleri noktalı yerlere uygun kelimeleri getirerek tamamlayınız:

1. Yağmur ormanları biyomunun başlıca hayvan topluluklarıdır.
2. Benzer bitki ve hayvan topluluklarının oluşturduğu yaşam alanına biyom denir.
3. Ekosistem, canlı ve cansız varlıkların etkileşimiyle oluşan, süreklilik gösteren ekolojik sistemdir.
4. Bir besin piramidinin tabanında üretici olarak adlandırılan bitkiler, yosunlar ve bazı bakteriler yer almaktadır.
5. Oksijen ekosistemdeki kimyasal maddelerdendir.
6. Solunum ve orman yangınları oksijenin azalmasına neden olur.
7. Otçullar ve etçiller atmosferdeki azot doğrudan kullanamaz.
8. Suyun fotolizi atmosferdeki oksijen artırmaktadır.

Ç. Aşağıdaki soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.

1. Soru: Sıcak ve yağışlı yerler biyocoğrafik bakımdan zengin olan bölgelerden hangisi biyocoğrafik bakımdan daha zengindir?
Cevap: B) II (Amazon ormanları)
Açıklama: Sıcak ve yağışlı bölgeler, biyocoğrafik çeşitlilik açısından zenginlik gösterir. Amazon ormanları, II numaralı bölge olarak bilinir ve biyolojik çeşitlilik bakımından dünyanın en zengin yerlerinden biridir.

2. Soru: Aşağıdaki olaylardan hangileri karbon miktarının artmasına neden olmaktadır?
Cevap: D) I ve IV (Orman yangınları ve fosil yakıtların yakılması)
Açıklama: Orman yangınları ve fosil yakıtların yakılması atmosferdeki karbon miktarını artıran olaylardandır. Bu olaylar sonucunda atmosfere karbondioksit salınır ve bu da karbon döngüsünü etkiler.

3. Soru: Aşağıdakilerden hangisi bitkilerin fotosentez sırasında doğrudan ürettiği veya kullandığı maddelerden değildir?
Cevap: A) Azot
Açıklama: Fotosentez sırasında bitkiler karbondioksit, su ve ışık kullanarak glikoz ve oksijen üretirler. Ancak azot fotosentezde doğrudan yer almaz, bitkiler azotu farklı şekillerde alırlar.

4. Soru: Aşağıdakilerden hangisi azot döngüsüne etki eden olaylardandır?
Cevap: E) Yalnız III (Yıldırım ve şimşek)
Açıklama: Yıldırım ve şimşek olayları atmosferdeki azotu etkiler ve azot döngüsüne katkı sağlar. Bu olaylar atmosferdeki serbest azotun toprağa geçmesine yardımcı olur.

5. Soru: Nüfusun fazla ve sanayinin gelişmiş olduğu yerlerden hangilerinde karbon ve su döngülerine müdahale fazladır?
Cevap: C) I ve III
Açıklama: Sanayi ve yoğun nüfus bölgelerinde, özellikle gelişmiş ülkelerde karbon salınımı ve su döngüsüne müdahale yüksektir. Bu nedenle I ve III numaralı bölgeler bu özellikleri taşır.

6. Soru: Aşağıdaki besin piramidinin ikinci basamağında yer almayan hangisidir?
Cevap: E) Yılan
Açıklama: Besin piramidinde üreticilerden sonra otçul hayvanlar yer alır. Yılanlar ise genellikle etçil olarak beslenir ve daha üst basamaklarda yer alır.

7. Soru: Aşağıdakilerden hangisinde insanın su döngüsüne müdahalesinden söz edilemez?
Cevap: A) Göllerde balıkçılık yapılması
Açıklama: Balıkçılık, su döngüsüne doğrudan bir müdahale oluşturmaz. Ancak baraj yapımı, tarım alanlarının sulanması gibi faaliyetler su döngüsüne doğrudan müdahale eder.