11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Halit Ziya Uşaklıgil Cevapları Gizem Yayıncılık

Halit Ziya Uşaklıgil

Sayfa 286 – Hazırlık Cevapları

1. Soru: Çevrenizde bilim, sanat, spor gibi alanlarda tanınan bir kişiyle görüşme yapınız. Deneyimlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Görüşme yaptığım futbolcu, küçük yaşlardan itibaren futbola büyük bir tutkuyla bağlı olduğunu anlattı. Zorluklara rağmen çok çalışarak bu noktaya geldiğini ve her maçtan sonra yaşadığı sevinçle tüm yorgunluğunu unuttuğunu söyledi. Gençlere azimli olmalarını, çok çalışmalarını ve takım çalışmasına önem vermelerini tavsiye etti.

2. Soru: “Mülakat, görüşme, sohbet, röportaj” kelimelerinin size çağrıştırdıklarını sınıfınızda sözlü olarak belirtiniz.
Cevap: Bu kelimeler bana insanların birbirleriyle bilgi paylaşımı yaptığı konuşmaları çağrıştırıyor. “Mülakat” ve “röportaj” kelimeleri daha çok resmî, planlı ve bilgi amaçlı yapılan görüşmeleri, “görüşme” ve “sohbet” ise daha samimi ve doğal konuşmaları hatırlatıyor. Bu tür konuşmalar sayesinde insanlar hem bilgi edinir hem de birbirlerini daha yakından tanır.

Sayfa 290 Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1. Soru: Okuduğunuz metnin konusunu, amacını ve hedef kitlesini defterinize yazınız.
Cevap: Bu metnin konusu, Halit Ziya Uşaklıgil’in edebî kişiliği, düşünce dünyası ve sanat anlayışıdır. Metnin amacı, Halit Ziya’nın edebiyata katkılarını, görüşlerini ve dönemine etkisini okuyucuya aktarmaktır. Hedef kitlesi ise edebiyata, özellikle Servetifünun dönemi Türk edebiyatına ilgi duyan öğrenciler, akademisyenler ve edebi araştırmacılardır.

2. Soru: Metinde betimleyici anlatımın kullanıldığı yerleri tespit ediniz. Yazar, bu anlatım biçimini neden sıklıkla kullanmıştır? Açıklayınız.
Cevap: Betimleyici anlatım, Halit Ziya’nın oturduğu salonun tasviri, kıyafeti, yüz hatları ve evinin iç mekân özelliklerinde açıkça görülmektedir. Yazar bu anlatım biçimini, okurun gözünde anlatılan mekânı ve kişileri canlandırmak, gerçeklik etkisi yaratmak ve metne sanatsal bir derinlik kazandırmak amacıyla kullanmıştır.

3. Soru: Kendinizi bu mülakatı yapan yazarın yerine koyunuz. Metinde ne tür fotoğraflar kullanırdınız? Açıklayınız.
Cevap: Ben bu röportajı hazırlayan kişi olsaydım, Halit Ziya’nın portre fotoğrafının yanı sıra, yaşadığı döneme ait İstanbul görüntüleri, Servetifünun dergisi kapakları ve yazarın önemli eserlerinin ilk baskı kapaklarını da kullanırdım. Böylece okuyucular, Halit Ziya’nın yaşam alanını, kültürel çevresini ve eserlerini daha somut bir şekilde görebilirdi.

4. Soru: Okuduğunuz metinden metnin yazıldığı dönemin gerçekliğiyle ilgili hangi bilgilere ulaşmaktasınız? Örnekleyiniz.
Cevap: Metinden, Servetifünun döneminin edebiyatta Batılılaşma etkilerinin yoğunlaştığı bir dönem olduğu anlaşılmaktadır. Halit Ziya’nın dil ve anlatımda sadeliğe önem verdiği, toplumu eğitici bir sanat anlayışını benimsediği görülmektedir. Ayrıca, dönemin sosyal ortamına ve sanatçıların yenilik arayışlarına da yer verildiği metinden açıkça çıkarılabilir.

5. Soru: Halit Ziya Uşaklıgil adlı metni ortaya koyduğu bilgi, tespit ve görüşleri gerekçelendirme, kanıtlama, tutarlılık ve doğruluk açısından değerlendiriniz.
Cevap: Metin, doğrudan Halit Ziya Uşaklıgil’in kendi sözlerine dayandığı için, görüşler birincil ağızdan aktarılmıştır. Yazarın gözlemleriyle desteklenen bu bilgiler, hem güvenilir hem de tutarlıdır. Ayrıca metin, tarihî ve kültürel arka planla uyumlu olduğu için doğruluk açısından da sağlam bir temele sahiptir.

6. Metnin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili aşağıda belirtilenlere yönelik değerlendirme yapınız.

7. Sanatsal / kurgusal olmayan bu metnin anlatıcısı hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Bu metnin anlatıcısı, gözlem ve bilgi aktarmaya odaklanan, nesnel olmaya çalışan bir mülakat yazarıdır. Anlatıcı, Halit Ziya Uşaklıgil’i anlatırken edebi kişiliğine, düşüncelerine ve yaşadığı döneme dair detayları okura tarafsız biçimde aktarmayı amaçlamıştır. Anlatımında açıklık ve duruluk ön plandadır.

8. Metinden hareketle Servetifünun Dönemi’nin fikrî ve edebî anlayışına yönelik çıkarımlarda bulununuz.
Cevap: Servetifünun Dönemi sanatçıları, Batı edebiyatından etkilenmiş ve bireyin iç dünyasına yönelmiştir. Bu dönem yazarları sanatın toplumu eğitici bir araç olduğuna inanmışlardır. Halit Ziya’nın ifadelerinden, dönemin sanatçılarının hem teknik yeniliklere açık hem de duygu ve düşüncede derinlik arayışında oldukları anlaşılmaktadır.

9. Halit Ziya Uşaklıgil’in yukarıda belirtilen birikimi karşısında Ruşen Eşref Ünaydın’ın nasıl bir tavrı olduğunu metinden hareketle açıklayınız.
Cevap: Ruşen Eşref Ünaydın, Halit Ziya Uşaklıgil’e karşı derin bir saygı ve hayranlık duygusu içindedir. Onu yalnızca bir edebiyatçı olarak değil, aynı zamanda edebi kültürümüzün taşıyıcılarından biri olarak görmektedir. Ünaydın, mülakat boyunca Halit Ziya’nın sözlerini dikkatle dinleyip aktarmış, yazarın düşüncelerini yorumlamaktan çok onu doğru biçimde yansıtmayı hedeflemiştir. Bu tavır, onun nesnelliğe verdiği önemi ve usta bir gazeteci duyarlılığıyla hareket ettiğini gösterir.