11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Peyami Safa Cevapları Gizem Yayıncılık

Peyami Safa

Sayfa 292 – Hazırlık Cevapları

1. Soru: “İnsanlarla yüz yüze görüşmenin önemi” ve “en iyi cevabı alabilmek için en iyi soruyu hazırlamanın yöntemleri” hakkında bilgi toplayınız. Edindiğiniz bilgileri sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Yüz yüze görüşmeler, insanlar arasında samimiyet, güven ve etkili iletişim ortamı oluşturur. Karşımızdaki kişinin mimiklerini, beden dilini ve ses tonunu doğrudan gözlemleyerek onun duygu ve düşüncelerini daha iyi anlayabiliriz. Bu da yanlış anlamaları en aza indirir.
Etkili cevaplar alabilmek için öncelikle görüşmenin amacı belirlenmeli ve buna uygun açık, sade, anlaşılır ve yönlendirici sorular hazırlanmalıdır. Sorular, karşı tarafı düşünmeye sevk etmeli ama aynı zamanda saygı çerçevesinde olmalıdır. Bu yöntemlerle yapılan görüşmeler, daha verimli ve bilgilendirici olur.

2. Soru: EBA’da Türk edebiyatı yazarlarıyla yapılan röportaj videoları vardır. Öğretmeninizin seçeceği bir videoyu etkileşimli tahtada izleyiniz.
Cevap: EBA platformunda yer alan röportaj videoları, Türk edebiyatının önemli yazarlarının düşüncelerini, yazarlık serüvenlerini ve eserlerini doğrudan kendi anlatımlarıyla öğrenmemizi sağlar. Bu videolar sayesinde öğrenciler, yazarların yaşam öykülerine daha yakından tanıklık edebilir ve metinleri daha bilinçli değerlendirebilir. Öğretmen rehberliğinde izlenecek bu içerikler, edebi bilgiyle birlikte yorumlama becerisini de geliştirir.

Sayfa 294 – Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1. Bu metinde geçen “kalıplanmak, nüfuz etmek, billurlaşma” kelimelerinin anlamlarını metnin bağlamından tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlüklerden kontrol ediniz.

Kalıplanmak

• Tahmin: Belli bir biçime sokulmak, tekdüze hale gelmek.
• TDK: Belli bir kalıp verilmek, kalıba vurulmak.

Nüfuz etmek

• Tahmin: Derinlemesine etki bırakmak, içselleştirmek.
• TDK: Bir şeyin içine işlemek, sinmek, anlamak.

Billurlaşma

• Tahmin: Netleşme, kristal gibi berraklaşma.
• TDK: Kristalleşme, billur durumuna gelme.

2. Peyami Safa’nın “Varlığa mana veren insan değildir. İnsana mana veren varlıktır.” görüşü hakkındaki düşüncelerinizi belirtiniz.

Cevap: Bu söz, insanın anlamını kendi içinden değil, çevresindeki varoluştan aldığı fikrine dayanır. Peyami Safa'ya göre insanın hayatı anlamlı kılan şey, evrenin derin yapısı ve varlığın bizde uyandırdığı duygulardır. İnsan, çevresindeki bu büyük düzenin bir parçası olarak kendi varlığını şekillendirir. Bu düşünce, insanın anlam arayışının öznesi değil nesnesi olduğunu savunan felsefi bir yaklaşımdır.

3. Okuduğunuz mülakat metniyle ilgili aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başındaki kutucuğu işaretleyiniz.

✅ Mülakat, saygı çerçevesinde yapılmıştır.
✅ Yazar, görüşmeciye nesnel davranmıştır.
✅ Hem sorular hem de cevaplar içten bir niteliğe sahiptir.
✅ Mülakatın içeriği, tarihî belge niteliğine sahiptir.
✅ Görüşülen kişinin sorulara verdiği cevaplar yeterlidir.
✅ Sorular, görüşmecinin önemini ortaya koyacak niteliktedir.
✅ Sorular kısa tutularak konunun dağılmasının önüne geçilmiştir.
✅ Sorulara verilen cevaplar, soruların amaçlarını karşılar niteliktedir.
✅ Sanatsal anlatım amaçlanmadığı için kelimelerin gerçek anlamlarından yararlanılmıştır.

4. Okuduğunuz metinde sizi duygusal açıdan neler etkiledi? Açıklayınız.

Cevap: Peyami Safa'nın çocuklukta geçirdiği hastalığın etkisini yıllar sonra bile güçlü biçimde hissetmesi ve bu deneyimi Dokuzuncu Hariciye Koğuşu gibi önemli bir romana dönüştürmesi beni derinden etkiledi. Aynı zamanda yazarlığına duyduğu sorumluluk, geçmiş yazılarına bile pişmanlıkla yaklaşması ve sürekli daha iyisini yapma arzusu, onun edebiyata olan içten bağlılığını ortaya koyuyor.

5. Peyami Safa, bütün yazılarından dolayı sizce niçin pişmandır?

Cevap: Bu pişmanlık, yazarın kendine karşı duyduğu yüksek beklenti ve mükemmeliyetçi tavrından kaynaklanmaktadır. Her yazdığı eserin üzerinden geçerek daha iyisini yapma arzusu duymakta, zaman geçtikçe önceki eserlerinde eksikler görmektedir. Bu durum, onun sürekli gelişen bir sanat anlayışına sahip olduğunu gösterir.

6. Okuduğunuz mülakattan öğrendiklerinizi maddeler hâlinde defterinize yazınız.

• Peyami Safa romanlarında farklı anlatım teknikleri denemeyi önemser.
• “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu” adlı eseri otobiyografik özellikler taşır.
• İnsan ruhunu ve bedenini birlikte ele alan bir sanat anlayışına sahiptir.
• Yazılarında sık sık pişmanlık duyar, bu da onun edebi sorumluluk bilinciyle ilgilidir.
• Gerçekliği sanatın temel dayanağı olarak görür, yapaylığa karşıdır.
• Her romanında içsel derinliğe ulaşmak için çaba gösterir.