11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 131-135 Cevapları Meb Yayınları

1. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 131 Cevapları – MEB Yayınları

Hazırlık Cevapları

1) “Aslanlar kendi tarihçilerine sahip oluncaya kadar avcılık öyküleri hep avcıyı yüceltecektir.” sözüyle ne anlatılmak istenmiştir?

Cevap: Bu söz, tarihin tek taraflı anlatılabileceğini vurgular. Bir olay kimin tarafından aktarılıyorsa, anlatımda onun bakış açısı ve çıkarları baskın olur. Güçlü olan taraf kendi öyküsünü yüceltirken, zayıf olanların sesi çoğu zaman duyulmaz. Böylece gerçekler tam anlamıyla yansıtılamayabilir.

2) Bir varlığa verilen adın kökenini araştırmayı hiç düşündünüz mü? Açıklayınız.

Cevap: Evet, bazen kelimelerin kökenini araştırmak dikkatimi çeker. Çünkü kelimelerin geçmişi, kültürlerin izlerini taşır. Örneğin “kitap” kelimesinin Arapça "ketebe" (yazmak) kökünden geldiğini öğrendiğimde, diller arasındaki etkileşimi daha iyi anlamıştım. Bu tür araştırmalar, dilin nasıl geliştiğini kavramama yardımcı oluyor.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 134 Cevapları – MEB Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1) Metnin hedef kitlesi kimlerdir?

Cevap: Metnin hedef kitlesi; tarih, arkeoloji, kültür araştırmaları ile ilgilenen akademisyenler, üniversite öğrencileri ve Türk kültürünü araştıran kişilerdir.

2) Yazarın konuyu hangi açıdan ele aldığını açıklayınız.

Cevap: Yazar konuyu bilimsel ve nesnel bir bakış açısıyla ele almıştır.
Metinde kendi yorumundan çok gözlem, inceleme ve belgelere dayalı bilgiler kullanmıştır.
Örnek: “Moğolistan coğrafyasında Köktürk harfli pek çok yazıt bulunmaktadır.”

3) Metindeki sosyal ve tarihî ögeleri belirleyiniz.

• Sosyal ögeler: Türk topluluklarının yaşayışı, kültürel gelenekleri, inanç unsurları, tamga kültürü.
• Tarihî ögeler: Köktürk yazıtları, kaya resimleri, kurganlar, tamgalar, eski Türk topluluklarının yaşam izleri.

4) “Bir devletin bağımsızlık ve devamlılığının önemli göstergelerinden birisi de damgadır.” cümlesini açıklayınız.

Cevap: Bu ifade, damgaların bir devletin kimliğini, gücünü, varlığını ve sürekliliğini temsil eden semboller olduğunu anlatır. Damga; ait olduğu milletin otoritesini ve kültürel bütünlüğünü gösterir.

5) Kullanılan görsellerin metne katkısını açıklayınız.

Cevap: Görseller, metindeki bilgilerin somutlaşmasını, anlatılan kaya resimlerinin ve yazıtların zihinde canlanmasını sağlar. Bu sayede metin daha anlaşılır ve ilgi çekici hâle gelir.

6) Metindeki bilgileri kanıt, tutarlılık ve geçerlilik açısından değerlendiriniz.

Cevap: Metin, yerinde incelemeye, araştırmalara, bilimsel kaynaklara ve gözleme dayalıdır.
Bu nedenle yazarın ortaya koyduğu bilgiler:

• Kanıtlıdır,
• Tutarlıdır,
• Bilimsel geçerliliğe sahiptir,
• Güvenilir verilerle desteklenmiştir.

Karşı Pencereden

Soru: Kazakistan, Azerbaycan ve Anadolu’da görülen kaya resimleri Türk kültürünün yayılma alanları ve devamlılığı hakkında hangi sonuçlara ulaştırır?

Cevap: Bu kaya resimleri, Türk kültürünün çok geniş bir coğrafyaya yayıldığını kanıtlar.
Orta Asya’dan Anadolu’ya kadar uzanan bu izler, Türklerin:

• ortak kültür,
• ortak sanat anlayışı,
• benzer inanç ve yaşam biçimleri taşıdığını gösterir.

Bu durum Türk kültüründe süreklilik ve birlik olduğunu ispatlar.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı – Sayfa 135 Cevapları (MEB Yayınları)

Kalemin İzinden

Soru: Şairin “Dörtnala gelip Uzak Asya’dan / Akdeniz’e bir kısrak başı gibi uzanan / bu memleket, bizim” dizelerinden hareketle, Türklerin tarih boyunca hangi coğrafyalarda iz bıraktığını açıklayınız.

Cevap: Şiirdeki “Uzak Asya’dan Akdeniz’e” ifadesi, Türklerin tarihsel yolculuğunun ne kadar geniş bir coğrafyaya yayıldığını göstermektedir. Türkler Orta Asya bozkırlarından başlayarak Sibirya, Kafkasya, İran coğrafyası, Azerbaycan, Anadolu, Mezopotamya, Balkanlar ve Doğu Avrupa’ya kadar pek çok bölgede devletler kurmuş, kültürler oluşturmuş ve kalıcı izler bırakmışlardır. Bu dizeler, Türk milletinin binlerce yıllık hareketliliğini, yayılma alanlarını ve medeniyet kurucu rolünü güçlü bir biçimde yansıtmaktadır.