11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 184-189-190 Cevapları Gizem Yayıncılık

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Gizem Yayınları Sayfa 184

Hazırlık

Soru: “Merhamet etmek” hayatımızı nasıl etkiler? Sınıfınızda tartışınız.

Kısa Cevap: Merhamet etmek, insanların birbirine sevgi ve anlayışla yaklaşmasını sağlar. Toplumsal dayanışmayı artırarak bireylerin daha mutlu ve huzurlu bir hayat sürmesine katkıda bulunur.

Merhamet etmek, insanların başkalarına karşı duyarlı ve anlayışlı olmalarını sağlayarak toplumsal barışı güçlendirir. Merhametli bireyler, çevrelerindeki insanlara yardım etmeye ve empati kurmaya daha yatkındır. Bu sayede toplum içinde güven, dayanışma ve paylaşım duyguları artar. Ayrıca, merhamet göstermek bireyin kendi ruhsal sağlığını da olumlu yönde etkiler; çünkü iyilik yapmak ve başkalarına yardım etmek insanın kendini daha huzurlu ve mutlu hissetmesini sağlar. Merhametin yaygın olduğu bir toplumda insanlar daha güven içinde yaşar ve sosyal ilişkiler daha güçlü hale gelir.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları - Gizem Yayınları (Sayfa 189)

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Roman (1923-1950)

Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1) Okuduğunuz metinde geçen “Çehresi o kadar vakur ve sakindi ki Maarif Müdürü, böyle zamanlarda söylenmesi âdet olan beylik teselli sözlerine cesaret edemiyor, bekliyordu.” cümlesindeki altı çizili kelime grubunun anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz, tahmininizin doğruluğunu sözlüklerden kontrol ediniz.

• Tahmin: Sıradan, klişe avutma sözleri.
• TDK Karşılığı: Basma kalıp avunma ifadeleri.

2) Okuduğunuz metnin temasını ve konusunu belirleyiniz.

• Tema: Vicdan ve içsel hesaplaşma.
• Konu: Zehra’nın babasına duyduğu öfke ve geçmişle yüzleşmesi.

3) Metindeki çatışmaları bulunuz.

• Öfke ile vicdan arasındaki içsel savaş.
• İdealist kimliği ile aile bağları arasındaki çelişki.

4) Zehra’nın olay akışını etkileyen fiziksel, psikolojik ve ahlaki özellikleri nelerdir? Açıklayınız.

• Fiziksel: Güçlü, kendine hâkim.
• Psikolojik: Disiplinli, duygularını bastıran ama vicdan sahibi.
• Ahlaki: Adaletli, dürüst ve kararlı.

5) Metindeki kişileri tip ve karakter özellikleri gösterip göstermemeleri açısından inceleyiniz.

• Zehra: Güçlü, kararlı, idealist bir öğretmen.
• Mürşit Efendi: Yanlış anlaşılan, fedakâr bir baba.

6) Metnin anlatıcısını ve bakış açısını tespit ediniz.

• Üçüncü tekil kişi anlatıcı, ilahi (hakim) bakış açısı.

7) Mürşit Efendi, kızlarını korumak uğruna kendi hayatından vazgeçen fedakâr bir babayı temsil eder. Bu açıdan baba rolünün toplumsal hayattaki önemi hakkında değerlendirme yapınız.

• Çocuklarını korumak için kendinden vazgeçen bir baba.

8) Metnin içeriğini bireysel ve toplumsal gerçeklik açısından değerlendirdiğinizde neler söylersiniz?

• Bireysel: Zehra’nın babasına karşı yaşadığı duygusal çatışma.
• Toplumsal: Baba-çocuk ilişkileri ve aile bağlarının önemi.

9) Romanın adını tema, konu ve ileti ile ilişkilendirirseniz yazarı romana ad vermede başarılı bulur musunuz? Siz yazar olsaydınız bu romana ne ad verirdiniz?

• "Acımak" adı, eserin vicdan temasını yansıtıyor.
• Alternatif isim: "Vicdanın Sesi".

10) Reşat Nuri Güntekin’in Çalıkuşu, Yaprak Dökümü, Balıkesir Muhasebecisi adlı eserleri çok beğenilerek hem sinemaya hem de tiyatroya uyarlanmıştır. Onun Acımak adlı romanı da televizyonda dizi olarak yayımlanmıştır. Yazarın eserlerinin bu ilgiyi görmesini nasıl yorumlarsınız? Düşüncelerinizi belirtiniz.

• Toplumu gerçekçi bir bakış açısıyla anlatması.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları - Gizem Yayınları (Sayfa 190)

11) Aşağıdaki tutum ve davranışlardan hangilerinin Zehra’da görüldüğünü belirleyerek ilgili kutucukları işaretleyiniz. Bunlardan yola çıkarak verilen alana Zehra’yı babasına karşı beslediği duygular ve tutumu yönünden değerlendiren kısa bir metin yazınız.

• Doğru sözlü olma ✔
• Davranışlarını kontrol etme ✔
• Etik davranma ✔
• Kanunlara ve kurallara uyma ✔

Metin: Zehra, babasına karşı başlarda oldukça sert ve tavizsizdir. Ailesinin ve kendisinin yaşadığı sıkıntılardan babasını sorumlu tutmaktadır. Ancak babasının günlüklerini okudukça gerçekleri öğrenir ve onun büyük haksızlıklara uğradığını fark eder. Babasının kendisinden hiç vazgeçmediğini anladıktan sonra ona karşı duyduğu öfke yerini acıma duygusuna bırakır. Böylece babasına dair düşünceleri tamamen değişmiş, eksik olan vicdan hissini kazanmıştır.

12) Okuduğunuz metnin üzerinde anlatma, gösterme ve iç çözümleme anlatım tekniklerine örnekler gösteriniz.

• Anlatma: “Tevfik Bey, mektebe bir hademe koşturdu, Zehra’yı çağırttı, on dakika sonra başmuallim, Maarif Müdürünün odasına giriyordu.”
• Gösterme: “Çehresi sakin, fakat ölü benzi gibi renksizdi… Zehra Hanım kâğıdı aldı… Odanın kâfi derecede aydınlık olmasına rağmen pencereye çevirdi, kelimeleri seçmekte, anlamakta güçlük çeker gibi bakıyor, tekrar tekrar okuyordu.”
• İç çözümleme: “Tevfik Hayri, onu derin bir sükûnet ve hayret içinde dinlemiş, söyleyecek söz bulamamıştı. Daha doğrusu onunla bu mesele üzerinde fazla konuşmak içinden gelmemişti. Yüreğinde anlaşılmaz bir sıkıntı, bir hoşnutsuzluk, ağzında garip bir acılık vardı.”

13) Okuduğunuz metinden alınan aşağıdaki parçada hangi anlatım biçimlerinin özellikleri görülmektedir?

Cevap: Bu metinde öyküleme ve betimleme anlatım biçimlerinin özellikleri görülmektedir. Öyküleme, olayların belirli bir zaman içinde gelişmesini anlatırken, betimleme, kişilerin ruh hâllerini ve ortamı ayrıntılı bir şekilde tasvir etmektedir.