11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 191-196 Cevapları Gizem Yayıncılık

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları - Gizem Yayınları (Sayfa 191)

Hazırlık Çalışmaları

1) “Modernleşme, Batılılaşma, alafranga yaşam, özenti” kelimelerini sınıf tahtasına yazınız. Bu kelimelerin sizlere çağrıştırdıklarını not ediniz. Tüm notları bir araya getirerek sınıfınızın ortak tespitlerini yorumlayınız.

Cevap: Tespitlerimiz şu şekildedir:

• Modernleşme: Yenilikçi düşünceler, bilim, teknoloji ve eğitim alanında gelişim anlamına gelir.
• Batılılaşma: Avrupa’nın kültürel ve sosyal yaşam tarzını benimseme eğilimidir.
• Alafranga yaşam: Batı’ya özgü bir yaşam tarzı olup giyim, yeme-içme ve eğlence alışkanlıklarını içerir.
• Özenti: Doğal olmayan bir şekilde başkalarını taklit etme ve onlara benzeme çabasıdır.

Bu kavramlar toplumsal değişim ve dönüşümle doğrudan ilişkilidir. Modernleşme, teknolojik ve bilimsel ilerlemeleri içeren olumlu bir gelişme olarak görülürken, Batılılaşma ve alafranga yaşam ise bazı kesimler tarafından kültürel yozlaşma olarak eleştirilmiştir. Özenti ise bireylerin kendi değerlerinden uzaklaşıp başkalarına benzemeye çalışmasını ifade eder.

2) Genel ağdaki güvenilir sitelerden Ankara’nın XIX. yüzyıla ve Cumhuriyet’in ilk on yılına ait görsellerini temin ediniz. Etkileşimli tahtadan görselleri değerlendirip bunların arasındaki farkları belirtiniz.

Cevap: XIX. yüzyıl Ankara’sı geleneksel Osmanlı mimarisi, dar sokaklar, tek katlı kerpiç evler ve hanlarla doluyken, Cumhuriyet’in ilk on yılında büyük bir değişim sürecine girmiştir. Yeni yapılan yollar, kamu binaları, geniş caddeler ve modern mimariye sahip yapılar, Ankara’nın geleneksel bir Osmanlı şehrinden modern bir başkente dönüşüm sürecini yansıtmaktadır.

• XIX. yüzyılda Ankara: Geleneksel Osmanlı mimarisi, dar sokaklar, konaklar ve hanlar hâkimdir.
• Cumhuriyet’in ilk on yılı: Modern devlet yapıları, geniş caddeler, yeni şehir planlaması ve Avrupa tarzı binalar Ankara’nın modernleşme sürecini göstermektedir.

Bu görsellerden, Ankara’nın Cumhuriyet döneminde hızlı bir kentleşme ve modernleşme sürecine girdiği açıkça anlaşılmaktadır.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları - Gizem Yayınları (Sayfa 196)

Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1) Okuduğunuz metindeki temel çatışmayı / karşılaşmayı ve bunun etrafında metinde yer alan veya metnin ima ettiği diğer çatışmaları / karşılaşmaları / karşıtlıkları tespit ediniz.

• Metindeki temel çatışma, Batılılaşma ile geleneksel değerler arasındaki mücadeledir.
• Ankara Palas gibi modern mekânlarla halkın yaşam tarzı arasındaki farklılık da önemli bir karşıtlık olarak göze çarpar.
• Halk ve elit kesim arasındaki uçurum, bireylerin kendi kimlikleriyle yaşadığı içsel çatışmaları da beraberinde getirir.

2) Ankara Palas’ın Selma Hanım’ın ruh hâli üzerinde olumsuz bir etkisi var mıdır? Açıklayınız.

• Evet, Selma Hanım lüks ve gösterişli bir ortamda kendini huzursuz hissetmektedir.
• Bu ortam, onun halktan uzaklaşmasına sebep olduğunu düşündüğü için iç dünyasında bir huzursuzluk yaratır.
• Halkla arasındaki boşluğun büyüdüğünü hissetmesi, ruh hâlini olumsuz etkiler.

3) Ankara romanı 1930’lu yılların başında yazılmaya başlanmış, 1934’te de yayımlanmıştır. Metnin kurgu zamanı ve içeriği de tarihsel dönemle ilişkilidir. Metinden buna örnekler veriniz.

• Metinde, 1930’lu yıllarda Türkiye’de yaşanan Batılılaşma çabaları ve modernleşme süreci ele alınmaktadır.
• Ankara Palas gibi lüks mekânlar, modernleşmenin bir simgesi olarak metinde önemli bir yer tutar.
• Ankara Palas’ın önünde bekleyen fakir halkın durumu, sosyal sınıf farklarını ve dönemin toplumsal gerçekliğini yansıtmaktadır.

4) 1934’te yayımlanmış bu romanda yazarın 1937-1943 yıllarındaki Türkiye’yi anlatmasını zamanda ileriye gidiş tekniği açısından değerlendiriniz.

• Yazar, gelecekte yaşanacak değişimleri önceden tahmin ederek okuyucuya farklı bir bakış açısı sunmaktadır.
• Bu teknik, okuyucunun toplumsal dönüşümleri sorgulamasına ve yazarın öngörülerini değerlendirmesine olanak tanır.

5) Metnin anlatıcısını ve bakış açısını tespit ediniz. Yazarın tercih ettiği bakış açısının anlatıma katkısı hakkında bilgi veriniz.

• Metin, üçüncü şahıs anlatıcı tarafından aktarılmaktadır.
• İlahi (hakim) bakış açısı kullanılmıştır.
• Bu sayede karakterlerin iç dünyaları, düşünceleri ve duygusal çatışmaları daha derinlemesine anlatılabilmiştir.

6) Metinde Batılı hayat tarzını yansıtan kelimeleri tespit ediniz. Sizce bu kelimeleri yazar niçin kullanmıştır? Açıklayınız.

• Metinde geçen Batılı kelimeler: balo, vestibül, tango, hall, katastrof, monden.
• Bu kelimeler, Batılı yaşam tarzının toplumda nasıl benimsendiğini ve modernleşme sürecinin dil üzerindeki etkisini göstermek için kullanılmıştır.

7) Ankara Palas’ın önünde duran halkın diyaloglarında halk söyleyişlerine yer verilmiştir. Bu durum yazarın bilinçli bir tercihi midir? Bunun metnin anlatımına katkısı nedir? Açıklayınız.

• Evet, halk söyleyişlerine yer verilmesi yazarın bilinçli bir tercihidir.
• Bu diyaloglar, halk ile seçkinler arasındaki kültürel ve sosyal farkları gözler önüne sermektedir.
• Ayrıca, romanın gerçekçi bir atmosfer kazanmasına da katkı sağlar.

8) Selma Hanım’ın içinde bulunduğu eğlence ortamını benimseyememesini ve kendilerini izleyen halktan utanmasını değerlendiriniz.

• Selma Hanım, eğlence ortamına yabancı kalmaktadır ve halkın kendilerini izlemesinden rahatsızlık duymaktadır.
• Bu durum, onun içinde bulunduğu Batılı çevreye tam olarak adapte olamadığını ve halktan kopuşun kendisini rahatsız ettiğini göstermektedir.
• Halkın yaşam koşulları ile seçkinlerin lüks içinde yaşaması arasındaki fark, onun içsel huzursuzluğunu artırmaktadır.

9) Okuduğunuz metinden hareketle kimlik bunalımı hakkında neler söyleyebilirsiniz?

• Selma Hanım’ın Batılı yaşam tarzına uyum sağlama çabası, onun kendi kültürel değerlerinden uzaklaşmasına neden olmaktadır.
• Bu durum, ne tamamen Batılı ne de tamamen geleneksel olamama şeklinde bir kimlik bunalımı yaratmaktadır.
• Bu bunalım, bireyin toplum içindeki yerini sorgulamasına ve bir aidiyet sorunu yaşamasına neden olabilir.

10) Bu metnin gerçekçi ve eleştirel bir bakış açısıyla kaleme alındığı söylenebilir mi? Açıklayınız.

• Evet, metin toplumsal gerçekleri ve dönemin değişim sürecini eleştirel bir bakış açısıyla ele almaktadır.
• Batılılaşma sürecinde yaşanan çelişkiler, sınıf farkları ve toplumsal dönüşüm, gerçekçi bir dille işlenmiştir.
• Bu yüzden, metnin eleştirel bir gerçekçilik anlayışıyla kaleme alındığı söylenebilir.

11) Bu roman günümüz yaşamına ne tür katkılarda bulunabilir? Düşüncelerinizi örneklerle açıklayınız.

• Kimlik çatışmaları ve kültürel değişimler, günümüzde de devam eden evrensel konulardır.
• Günümüzde küreselleşme, internet ve dijital dünya, bireylerin farklı kültürlerle etkileşimini artırmaktadır.
• Bu durum, bireylerin kendi kültürel değerlerini koruma ile modernleşme arasında denge kurma ihtiyacını doğurmaktadır.
• Dolayısıyla, romanın ele aldığı kimlik bunalımı ve toplumsal değişim, günümüzde de geçerliliğini koruyan konular arasındadır.

Özetle:

Metnin temel çatışması Batılılaşma ve geleneksel değerler arasındaki mücadeledir.
Ankara Palas’ın lüks ortamı Selma Hanım’ı huzursuz etmektedir.
Halk söyleyişlerine yer verilmesi, halk ve elit kesim arasındaki farklılığı vurgulamaktadır.
Roman, eleştirel bir gerçekçilik anlayışıyla kaleme alınmıştır.
Kimlik bunalımı ve kültürel çatışmalar günümüzde de devam eden evrensel sorunlardır.