11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 86-87 Cevapları Gizem Yayıncılık

Hazırlık Cevapları

Sınıfınızda gruplar oluşturunuz. Oluşturduğunuz gruplarla aşağıdaki cümleleri değerlendiriniz.

Şiir, ustalık göstermek için yazılmalı. Şiir sanatsal bir beceri gerektirir. Ancak sadece ustalık değil, duygulara da hitap etmelidir.

Şiir, halkın anlayacağı bir dile sahip olmalı. Anlaşılır bir dil, şiiri daha çekici yapar. Fakat bazı şiirler derin ve soyut olabilir.

Şiir, sadece duyguyu yansıtmalı. Şiir sadece duyguları değil, düşünceleri ve sosyal olayları da içermelidir.

Metni Anlama ve Çözümleme

Soru: 1) Cenap Şahabettin, tabiattaki varlıkları kullanmış ve tabiat ile insan ruhu arasında bir bağ kurmaya çalışmıştır. Şairin tabiat ağırlıklı şiirlerinin en önemli özelliği, tabiatın şairin ruhunu dinlendireceği mekânlar olması, tabiat ile insan ruhu arasında bir ilişki olduğunu algılaması ve bunu müzikalite ile kaleme almasıdır. Bu değerlendirmelere metinden örnekler gösteriniz.

Cevap: Şair, “Bu akşam baş başa bir gezintiye çıkalım.” diyerek tabiatın içinde insan ruhunu dinlendiren bir gezintiyi tasvir eder. Ayrıca, gecenin sessizliğini “piyano sesi” ile bağdaştırarak, tabiat ve insan ruhu arasındaki bu derin bağı müzikalite ile aktarır.

Soru: 2) Şiirde ses tekrarlarına örnekler gösteriniz. Bunlardan fazlaca yararlanılmasının şiirin içeriğine ve okunuşuna katkısı hakkında değerlendirme yapınız.

Cevap: “güzelim, İhtizâzât-ı leyli dinleyelim” cümlesinde “l” ve “i” sesleri ile ses uyumu oluşturulmuş. “Tâ uzaklarda işte bir piyano / Taze parmakların temâsıyla / Ağlıyor bir hazân hevâsıyla…” dizelerinde ise “t” ve “z” sesleri ile başlangıç yapılmış ve mısraların sonundaki “-âsıyla” tekrarı, şiire ahenk katarak okunuşunu güzelleştirir.

Soru: 3) Bu şiirin içeriğini bireysel ve toplumsal gerçeklik açısından değerlendiriniz.

Cevap: Şiir, bireysel gerçekliği yansıtır. Şairin doğa gezintisi sırasında kendi iç dünyasındaki duygular dile getirilmiştir. Bu, Servetifünun şiirinin tipik bir özelliğidir; toplumsal değil, bireysel duygulara odaklanır.

Soru: 4) Okuduğunuz şiir konu bakımından hangi şiir türüne örnek verilebilir?

Cevap: Şiir, pastoral bir şiirdir. Doğa ile iç içe bir ruhsal yolculuk anlatıldığı için pastoral şiir özellikleri taşır.

Soru: 5) “Tâ uzaklarda işte bir piyano / Taze parmakların temâsıyla / Ağlıyor bir hazân hevâsıyla” dizelerinde hangi edebî sanatlar öne çıkmaktadır? Açıklayınız.

Cevap: Piyanonun ağlaması teşhis (kişileştirme) sanatına örnektir. Cansız bir varlık olan piyano, insan gibi duygusal bir ifade ile özdeşleştirilmiştir.