11. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Sayfa 159 Cevapları Meb Yayınları

Uygulama Sorusu ve Cevabı

Adımları izleyerek uygulamayı gerçekleştiriniz.

1. Adım
Görseldeki varlık hakkında sahip olduğunuz ön bilgileri ve bu varlığın algıladığınız duyusal niteliklerini tabloda ilgili yerlere yazınız.

Bu yönergeye uygun olarak görseldeki siyah kedi için duyusal nitelikler ve ön bilgiler şu şekilde olabilir:

Duyumsadığım Nitelikler:

• Siyah renkte tüyleri var.
• Parlak gözlere sahip.
• Duruşu çevik ve dikkatli.
• Kuyruğu uzun.
• Yumuşak ve tüylü bir yapıya sahip.

Sahip Olduğum Ön Bilgiler:

• Kediler memeli hayvanlardır.
• Avcılık içgüdüsüne sahiptirler.
• Gece görüşleri gelişmiştir.
• İnsanlarla iletişim kurabilen evcil hayvanlardır.
• Esnek vücut yapıları sayesinde yükseklere zıplayabilirler.

Sorular ve Cevaplar

1. Bu varlığı duyusal niteliklerini ve onun hakkındaki ön bilgilerinizi bir kenara bıraktığınızda onu nasıl tanımlarsınız?

Cevap: Duyusal nitelikleri (rengi, sesi, kokusu vb.) ve ön bilgilerimizi bir kenara bıraktığımızda, bu varlığı yalnızca varlık olarak, herhangi bir fiziksel özellik yüklemeden ele alabiliriz. Bu durumda, karşımızda bir "şey" olduğunu ancak onun ne olduğunu tam olarak belirleyemediğimizi fark ederiz.

2. Yaptığınız tanım görseldeki varlığa ilişkin önceki algılarınızda ortaya çıkardığı değişim nedir?

Cevap: Önceden sahip olduğumuz bilgileri ve duyusal algılarımızı bıraktığımızda, varlığa dair öznel yargılarımızın azaldığını fark ederiz. Önceden "siyah bir kedi" olarak gördüğümüz varlık, sadece bir "nesne" ya da "varlık" haline gelir. Bu da bize, algılarımızın ve ön bilgilerimizin nesneleri nasıl şekillendirdiğini gösterir.

3. Yaptığınız bu çalışma ile E. Husserl’in fenomenolojik yöntemi arasında benzerlikler var mıdır?

Cevap: Evet, benzerlikler vardır. Husserl’in fenomenolojik yöntemi, bir varlığı tüm ön yargılardan ve duyusal niteliklerden arındırarak "özünü" bulmayı amaçlar. Biz de bu çalışmada, varlığın duyusal özelliklerini ve ön bilgileri bir kenara bırakarak onu saf haliyle algılamaya çalıştık. Bu süreç, fenomenolojinin paranteze alma (epokhe) yöntemine benzemektedir.

Sorgulama Sorusu ve Cevabı

Piet Mondrian’ın soyut resim anlayışına ulaşması fenomenolojik paranteze alma yöntemi ile nasıl ilişkilendirilebilir?

Cevap: Piet Mondrian, ağaç resimlerini kademeli olarak soyutlaştırırken fenomenolojik paranteze alma yöntemine benzer bir süreç izlemiştir. Husserl’in fenomenolojisinde, bir varlığın duyusal ve deneyimsel özellikleri bir kenara bırakılarak özü ortaya çıkarılmaya çalışılır. Mondrian da ağaç resimlerinde biçim ve detaylardan uzaklaşarak, ağacın değişmeyen özünü bulmaya çalışmıştır. İlk resimleri daha gerçekçi iken, sonraki eserlerinde ağacın somut özelliklerini soyut geometrik formlara dönüştürerek özünü ortaya çıkarmıştır. Bu süreç, fenomenolojinin nesnelerin özünü anlama çabasıyla örtüşmektedir.