11. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 214-215 Cevapları Ata Yayıncılık

11. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Ata Yayınları Sayfa 214

1. Soru: Denge şartlarını açıklayınız.
Cevap: Ftoplam = 0 τtoplam = 0

Denge için iki temel şart bulunmaktadır:

1. Net kuvvet sıfır olmalıdır (∑F = 0). Bu, cismin doğrusal hareket etmediği veya sabit hızla hareket ettiği anlamına gelir.
2. Net tork sıfır olmalıdır (∑τ = 0). Bu, cismin dönme hareketi yapmadığını veya sabit açısal hızla döndüğünü ifade eder.

2. Soru: Ağır bir koliyi kollarınızla taşıyabilmek için geriye doğru yaslanma ihtiyacı duymanızın nedenini açıklayınız.
Cevap: Ağırlık merkezini dayanma merkezi yani ayakların yere değme alanı içinde tutabilmek için geriye doğru yaslanma ihtiyacı duyulur.
Koliyi taşırken ağırlık merkezi öne kayar. Geriye yaslanmak, ağırlık merkezini destek noktasının üzerine getirmek için gereklidir. Bu sayede denge sağlanır ve düşme engellenir.

3. Soru: Kararlı, kararsız ve nötr denge durumlarına çevrenizden örnekler vererek açıklayınız.
Cevap: Salıncak ve hacıyatmaz, bir eksen etrafından salınarak sonunda ilk konumuna geri döner. Salıncak ve hacıyatmaz kararlı denge için örnek verilebilir. Kitaplık raflarına dik yerleştirilen kitaba kuvvet uygulandığında bir eksen etrafında döner ve kararsız dengede olduğundan eski konumuna dönemez. Futbol veya basketbol topunuz yatay zeminde itildiğinde ilerlemesi de nötr dengeye örnek verilebilir.

• Kararlı denge: Masa üzerindeki bir bilye. Bilye hafifçe itildiğinde tekrar eski yerine döner.
• Kararsız denge: Kalemin sivri ucunda dengede durması. Hafif bir itmeyle denge bozulur.
• Nötr denge: Yuvarlanan bir top. Topun bulunduğu konum değişir ancak dengesi bozulmaz.

4. Soru: Zemine konan basketbol topunun denge durumu için ne söylenebilir?
Cevap: Nötr denge hâlinde olduğu söylenebilir.
Basketbol topu nötr denge durumundadır. Yuvarlandığında denge konumu değişir ancak top devrilmez veya dengesi tamamen bozulmaz.

5. Soru: Pisa Kulesi’nin devrilmeden eğimli olarak durabilmesinin nedenini açıklayınız.
Cevap: Pisa Kulesi’nin ağırlık merkezi, tabanının çevrelediği alan içinde bulunduğundan devrilmeden durabilmektedir.
Pisa Kulesi'nin ağırlık merkezi, destek yüzeyinin içinde kalmaktadır. Bu nedenle kule devrilmeden eğimli olarak durabilir. Ağırlık merkezi destek yüzeyinin dışına çıkarsa kule devrilir.

6. Soru: Kütle merkezi ile ağırlık merkezi arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Cevap: Kütle merkezi ile ağırlık merkezinin yeri, çekim ivmesinin değişmemesi durumu için aynı yerdedir. Ancak çekim ivmesinin değişmesi durumunda cismin eşit kütleli parçacıklarına etki edecek çekim kuvveti farklı olacağından kütle merkezi ile ağırlık merkezi farklı yerlerde olacaktır.

7. Soru: Tahta bloku vidalarken tornavida kullanılmasının amacı nedir? Açıklayınız.
Cevap: İş kolaylığı ve kuvvetten kazanç sağlamak için kullanılır
Tornavida, vidanın üzerine uygulanan kuvveti artırmak ve vidanın dönme hareketini kolaylaştırmak için kullanılır. Kuvvet kolunu artırarak torku yükseltir, bu da vidalamanın daha kolay yapılmasını sağlar.

8. Soru: Basit makineler işten kazanç sağlar mı? Açıklayınız.
Cevap: Hiçbir basit makine işten kazanç sağlamaz. Hatta sürtünme dikkate alındığında işten kayıp bile olur.
Hayır, basit makineler işten kazanç sağlamaz. Ancak kuvvetten veya yoldan kazanç sağlar. Enerji korunumu ilkesine göre yapılan iş sabittir, ancak kuvvet veya yol daha uygun bir şekilde düzenlenebilir.

9. Soru: 5 N ağırlıklı, eşit bölmeli homojen çubuk yatay olarak dengededir (Görsel 1.9.84). Buna göre duvarın çubuğa uyguladığı kuvvetin yatay doğrultudaki bileşeni kaç N olur?
Cevap: 10√3 N

10. Soru: Görsel 1.9.85’teki yarıçapı R olan a adımlı vidaya F kuvveti uygulandığında tahta blokta aldığı yolu bulmak için devir sayısından başka neler bilinmelidir? Açıklayınız.
Cevap: Vida adımı: a

Vidanın aldığı yol için:

1. Vidanın adım uzunluğu (a),
2. Dönme açısı veya yapılan tam dönüş sayısı bilinmelidir.

11. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Ata Yayınları Sayfa 215

11. Soru: Sürtünmelerin önemsenmediği sistemde P ağırlıklı cisim 3P büyüklüğündeki F kuvveti ile Görsel 1.9.86’daki gibi dengelenmiştir. Makaralar özdeş ve ağırlıklı olduğuna göre her bir makaranın ağırlığı kaç P’dir?
Cevap: 5P

12. Soru: Görsel 1.9.87’de palanga düzeneğinde makaraların ağırlığı ihmal ediliyor. P yükü 10 N ile dengeleniyorsa P yükü kaç N’dır?
Cevap: P = 60 N

13. Soru: Görsel 1.9.88’deki homojen dikdörtgen levhadan O1 ve O2 merkezli daire levhalar kesilip alınıyor. Yeni şeklin kütle merkezi hangi nokta ya da noktalar arasındadır?
Cevap: |LP| arasında

14. Soru: Aynı düzlemdeki m1, m2, m3 kütlelerinin kütle merkezi O noktasıdır (Görsel 1.9.89). Buna göre m1, m2, m3 kütleleri arasındaki büyüklük ilişkisi nedir?
Cevap: m1 > m3 > m2

15. Soru: Görsel 1.9.90’daki telin boyu 2l’dir. Düzgün ve türdeş telin 1/2’lik kısmı kendi üzerine katlanıyor. Buna göre telin ağırlık merkezi kaç l yer değiştirir?
Cevap: 1/8