11. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 317 Cevapları Ata Yayıncılık

11. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları – Ata Yayınları Sayfa 317
Konu: Transformatörler

KONULAR

• Transformatörlerin Çalışma İlkeleri
• Transformatörlerin Kullanım Alanları

Bilgi Özeti:

Transformatör Nedir?
Transformatör ya da trafo; alternatif akımda (AC) çalışan, frekans değeri sabit kalacak şekilde gerilimi düşürüp yükselten, hareketli parçası olmayan bir elektrikli cihazdır.

Kullanım Amacı: Genellikle elektrik enerjisinin iletimi ve dağıtımı sırasında oluşan ısıya bağlı enerji kayıplarını en aza indirmek için kullanılır. Santrallerde üretilen elektrik, transformatörle yüksek gerilime çıkarılarak uzun mesafelere daha verimli şekilde taşınır.

Düşünelim – Hazırlanalım

Soru 1: Transformatörler doğru akım gerilimini değiştirmek için kullanılabilir mi?
Cevap: Hayır, transformatörler yalnızca alternatif akım (AC) ile çalışır. Çünkü transformatörler, değişken manyetik alanlarla çalışır. Doğru akımda (DC) manyetik alan sabit olduğu için indüksiyon oluşmaz ve transformatör işlev göremez.

Soru 2: Bir transformatörde enerji kaybı olur mu?
Cevap: Evet, transformatörlerde bazı enerji kayıpları yaşanabilir. Bunlar:

• Bakır kayıpları (I²R kayıpları): Sargılardaki dirençten kaynaklanır.
• Demir kayıpları (çekirdek kayıpları): Histerezis ve eddy akımlarından kaynaklanır.
• Manyetik kaçaklar: Tüm manyetik alanın çekirdekten geçmemesiyle oluşur.
• Modern transformatörlerde bu kayıplar çok düşüktür ve verimlilik genellikle %95’in üzerindedir.