12. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı 4. Ünite Ünitemizi Değerlendirelim Cevapları Erkad Yayıncılık

Ünitemizi Değerlendirelim - Sayfa 108

A. Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplayınız

1- Güncel dinî meselelerin çözümü için önerilen ilkeler ve yöntemler nelerdir?
Güncel dinî meselelerin çözümünde Kur’an-ı Kerim, Sünnet, İcma ve Kıyas temel kaynak olarak kullanılır. Ayrıca, din âlimleri günümüz şartlarını değerlendirerek içtihat yoluyla yeni hükümler ortaya koyabilir. Güncel meselelerin çözümünde bilimsel araştırmalar, İslam’ın temel prensipleri ve insan faydası da göz önünde bulundurulmalıdır.

2- İslam dininin fakirliğin çözümü için ortaya koyduğu ilkeler nelerdir?
İslam, toplumda ekonomik adaleti sağlamak için zekât, sadaka, infak ve yardımlaşma gibi ilkeleri emretmiştir. Faiz yasağı ile ekonomik dengenin korunmasını sağlamış, çalışma ve helal kazanç ile bireylerin fakirlikten kurtulmasını teşvik etmiştir.

3- Genetiği ve öz niteliği değiştirilmiş gıdalarla ilgili İslam âlimlerinin genel yaklaşımı nasıldır?
İslam âlimleri, GDO’lu ürünler konusunda insan sağlığına zarar vermeyen, temiz (tayyib) ve helal gıdaların tüketilmesi gerektiğini belirtmiştir. Eğer domuz geni içeriyor veya sağlığa ciddi zarar veriyorsa haram kabul edilir. Ancak zararları kesin olarak kanıtlanmamış ürünler için ihtiyatlı yaklaşılması tavsiye edilir.

4- İslam âlimlerinin haram maddelerle tedavi konusundaki yaklaşımı nasıldır?
Genel olarak haram maddelerle tedavi caiz görülmez. Ancak, başka bir tedavi yöntemi yoksa ve hayati bir tehlike söz konusuysa İslam âlimleri tarafından zaruret gereği bazı haram maddeler tedavi amaçlı kullanılabilir.

5- Yiyecek ve içecekler konusunu “Eşyada asıl olan ibahadır.” ilkesi kapsamında değerlendiriniz.
İslam’da her şeyin aslen helal olduğu, ancak dinî bir delil ile yasaklanmışsa haram kabul edildiği görüşü vardır. Bu ilkeye göre, yiyecek ve içecekler haram olmadığı sürece helal kabul edilir, ancak temiz ve sağlıklı olmalarına da dikkat edilmelidir.

B. Aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına ise “Y” yazınız.

Verilen bilgilerin doğru olanlarının başına “D”, yanlış olanların başına ise “Y” yazınız.

1- (Y) Güncel dinî meselelerin çözümü için getirilen öneriler, İslam âlimlerinin üzerinde icma ettiği temel esas ve hükümlere ters düşebilir.
(Doğrusu): Güncel dinî meselelerin çözümü, İslam’ın temel hükümlerine ters düşmemelidir.

2- (Y) İslam âlimleri, yakınlarının rızası alınarak ölüler üzerinde otopsi yapılmasının caiz olmayacağına fetva vermişlerdir.
(Doğrusu): İslam âlimleri, bilimsel ve adli bir gereklilik olduğunda otopsinin caiz olabileceğini belirtmiştir.

3- (D) Dürüst olmak, adil olmak, hakkı gözetmek, kanaatkâr olmak, israf etmemek, cömertlik, ölçülü olmak İslam’ın ekonomik hayata ilişkin temel ilkelerindendir.
4- (D) İslam’ın ortaya koyduğu çözümlerin temel amacı, nesli, canı, malı, aklı ve dini korumaktır.
5- (D) Fıkıh bilgilerinin büyük çoğunluğuna göre eşyada asıl olan ibahadır.

C. Aşağıdaki boşlukları verilen sözcüklerden uygun olanlarıyla doldurunuz.

Aşağıdaki boşlukları verilen sözcüklerden uygun olanlarla doldurunuz.

(İcma, İçtihat, Zaruret İlkesi, Kanaatkârlık, Müçtehit, Helal, İsraf, Mubah)

1. İcma Hz. Peygamber’in (sav) vefatından sonraki dönemlerde fıkıh âlimlerinin Kur’an-ı Kerim ve sünnetten hareketle bir konuda görüş birliğine varmalarıdır.
2. Mubah haram veya mekruh olmayan, yapılması dinen yasaklanmamış, Allah (cc) katında yapılıp yapılmaması eşit olan davranışlardır.
3. Kanaatkârlık dinimizin iktisadi hayatla ilgili koyduğu ahlaki ölçülerden biridir.
4. Helal dinî bakımdan kullanılmasına, yapılmasına, söylenmesine, yenilip içilmesine izin verilen şeydir.
5. İslam âlimlerinin üzerinde icma ettiği kesin emir ve yasaklara zaruratıdiniye denir.

Ç. Çoktan Seçmeli Sorular ve Cevapları (Sayfa 109-110)

1. Aşağıdakilerden hangisi bu ayette haram kılınan şeylerden biri değildir?

✅ C) Yenmesinde dinî sakınca olmayan hayvan etleri
Ayet metninde haram kılınanlar; ölü hayvan, kan, domuz eti ve Allah’tan başkasına kesilen hayvanlardır. Ancak yenmesi dinen caiz olan hayvan etleri bu kapsamda değildir.

2. Organ naklinin caiz olmasının şartları nelerdir?

✅ B) I ve II
Organ naklinin caiz olması için hem vericinin rızası hem de alıcının razı olması gerekir. Ancak organ karşılığında ücret alınması caiz değildir.

3. Bu ilkenin İslam hukukundaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

✅ C) İbaha
İslam hukukunda herhangi bir şeyin haram olmadığı sürece helal olduğu kabul edilir. Bu prensibe "ibaha" denir.

4. Güncel dinî meselelerin çözümünde dikkate alınması gereken ilkelerden hangileri doğrudur?

✅ E) I, II ve III
İslam’da çözüm önerileri Allah’ın koyduğu dengeye uymalı, kesin emir ve yasaklara aykırı olmamalı ve uzmanlık gerektiren konularda bilimsel çalışmalardan faydalanılmalıdır.

5. Aşağıdakilerden hangisi bu zaruretlerden biri değildir?

✅ D) Zaruretin ne zaman ortadan kalkacağını belirlemek
İslam’da zaruret prensibi, alternatif tedavi yöntemi bulunmadığında devreye girer. Ancak zaruretin süresini belirlemek insan iradesine bırakılmamıştır.

6. Aşağıdaki ayetlerden hangisinin konusu diğerlerinden farklıdır?

✅ A) “Onlar gayba inanırlar, namazı dosdoğru kılarlar, kendilerine rızık olarak verdiklerimizden Allah yolunda harcarlar.” (Bakara Suresi, 3. Ayet)
Bu ayet, iman ve ibadetle ilgiliyken diğer ayetler helal ve haram yiyeceklerle ilgilidir.