12. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 110-111-112-113 Cevapları Melis Yayınları

HAZIRLIK CEVAPLARI

Soru 1: Bu parçadan yola çıkarak Garip ve İkinci Yeni şiirleri ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Düşüncelerinizi ifade ediniz.

Cevap: Garip şiiri, sade bir dil ve günlük hayatı yansıtan bir anlatım benimsemiştir. İkinci Yeni şiiri ise soyut imgeler, yoğun anlam katmanları ve alışılmışın dışında bir dil kullanımıyla dikkat çeker. İkinci Yeni şiiri, "Laleler" örneğinde olduğu gibi klasik şiir anlayışını sorgular ve yeni anlatım biçimlerine yönelir. Bu yönüyle, gerçeküstü yaklaşımları da içinde barındıran bir yapıdadır.

Soru 2: www.eba.gov.tr adresinden Edip Cansever’in “Sevda Bir Ateş Buldu Sende…” adlı şiirini dinleyiniz.

Cevap: Bu etkinlik, Edip Cansever’in şiirindeki duygusal yoğunluğu ve imgeleri anlamak için önemlidir. Şiirde aşkın ve insan ruhunun derinliklerini ifade eden imgeler ve dizeler, İkinci Yeni şiir anlayışının güçlü bir örneğini sunar. Şiiri dinlerken hissettikleriniz ve algıladığınız imgeler üzerine düşünceler geliştirebilirsiniz.

Metni Anlama Ve Çözümleme Cevapları

Soru 1a: "Sevda Bir Ateş Buldu Sende…" adlı şiirin temasını bulup aşağıdaki ilgili alana yazınız.

Cevap: Şiirin teması yabancılaşmadır.

Soru 1b: Bu şiirde birimler arasında anlam bütünlüğü olup olmadığını belirleyiniz.

Cevap: Şiirde birimler arasında bir anlam bütünlüğü yoktur. Şiirdeki çağrışımcı düşünceler şiirde her bölümde ayrı bir düşüncenin anlatılması şeklinde ortaya çıkıyor.

Soru 2: "Sevda Bir Ateş Buldu Sende…" şiirinde alışılmış söz diziminin terk edildiği dizeler vardır. Bunların şiire bir katkısı var mıdır? Örneklerle açıklayınız.

• "Dirseklerini masaya koyuşundan belli / Gelip geçen bir günü bitirmek istemediğin / Sevda bir umut buldu sende."
  Bu dizilim şiirin farklı çağrışımlara kapı açmasını ve imgelerle zenginleşmesini sağlar.

Soru 3: Bireysel bir konunun ele alışını ve şiirin anlamca kapalı oluşuyla temanın bunlarla dönüştürülmesi arasında ne tür bir ilişki olabilir? Değerlendiriniz.

Cevap: Anlamca kapalı ve imgelerle dolu bir anlatım, bireysel bunalmaları daha derin ve soyut bir şekilde yansıtabilir.

Soru 4: Metinde kullanılan imge ve edebî sanatları belirleyip bunların metnin anlamıyla ilişkisini değerlendiriniz.

• "Sevdanın bir ateş bulması" kişileştirme yapılmıştır.
• "Hiç kimseye uymayan bir mevsim öneriyor" dizelerinde metafor yapılmıştır.
  Bu imgeler, bireyin soyut duygularını ve yalnızlığını yansıtarak anlamı derinleştirir.

Soru 5: "Sevda Bir Ateş Buldu Sende…" adlı şiirde ahenk unsurlarının, ritim ve ses akışının nasıl sağlandığını belirleyiniz.

Cevap: Serbest şiir tarzında yazılan şiirde kelimelerin ses değerleriyle akış sağlanmış, söyleyiş güzelliği yakalanmıştır.

Soru 6: Metinde kullanılan uzak çağrışımları ve bunların kullanılma amacını belirleyiniz.

Cevap: "Dirseklerini masaya koyuşundan belli" ve "Hiç kimseye uymayan bir mevsim öneriyor" gibi dizelerle uzak çağrışımlar sağlanmıştır. Bu çağrışımlar şiirin kapalı anlamını pekiştirmektedir.

Soru 7: "Hiç kimseye uymayan bir mevsim" sözüyle ifade edilmek isteneni belirleyiniz.

Cevap: Yaşanılan zamanın insan doğasına uygun olmadığı ve insanların hep bir yabancılık içinde olduğu anlatılmıştır.

Soru 8: "Sevda Bir Ateş Buldu Sende…" şiirinde İkinci Yeni şiir akımının hangi yansımaları görülmektedir? Belirleyip ilgili alana yazınız.

Cevap: Soyut imgeler, kapalı anlatım, dilin sınırlarını zorlayan ifadeler İkinci Yeni'nin yansımalarını taşımaktadır.

Soru 9: "Sevda Bir Ateş Buldu Sende…" şiirinde sürrealizm ve egzistansiyalizm akımlarının etkileri görülmekte midir? Değerlendiriniz.

• Sürrealizm: Şiirdeki imgeler, bilinçaltını yansıtır.
• Egzistansiyalizm: Sevdanın insan varoluşundaki etkisi işlenmiştir.

Soru 10: Anlatıcının ruh hâli “Sevda Bir Ateş Buldu Sende…” şiirine nasıl yansımıştır? Şiirden örnek dizeler göstererek değerlendiriniz.

Cevap: "Artık kimse denizi bilmiyor" dizesi, anlatıcının yalnızlık hissini betimler.

Soru 11: İkinci Yeni şiir anlayışını temsilcilerini ve eserlerini sıralayınız.

• Temsilciler: Edip Cansever, Cemal Süreya, Turgut Uyar, İlhan Berk, Sezai Karakoç
• Eserler: "Yerçekimli Karanfil", "Sevda Sözleri", "Göğe Bakma Durağı", "Körfez", "Delta ve Çocuk".

Dil Bilgisi Cevapları

Soru 1: "Ve işte bir dip balığı su boşluğunda / Çırparaktan yüzgeçlerini / Hiç kimseye uymayan bir mevsim öneriyor."
Bu dizelerde kullanılan kelimeye mecaz anlam kazandırma yöntemini belirleyiniz.

Cevap: Teşhis (kişileştirme) yapılmıştır.

Soru 2: "Şunu imzala / Bir mektup, bir telgraf alındı değil / Unutulmuş bir sevdaydı kapını çalan / Ve sevimsiz bir terlik gibi duran odan / Kimse artık bir şey giymek istemiyor."
Bu dizelerde siz hangi noktalama işaretlerini kullanırdınız? Nedenlerini söyleyiniz.

Cevap:

• "Şunu imzala" ifadesinin sonuna iki nokta kullanılabilir.
• "Ve sevimsiz bir terlik gibi duran odan." cümlesinin sonuna nokta konulmalıdır.

Sıra Sizde Cevapları

Soru 1: Edip Cansever’in “Sevda Bir Ateş Buldu Sende…” şiiri ile Cemal Süreya’nın “Sesin Senin” şiirini edebî, felsefî ve estetik anlayış açısından karşılaştırarak benzer ve farklı yönlerini belirtiniz.

Cevap:

• Benzerlikler: Her iki şiir de bireysel duyguları işler ve soyut imgeler kullanır.
• Farklılıklar: Cansever'in şiiri varoluşsal bunalımlara odaklanırken, Süreya'nın şiiri iletişim ve ses üzerine yoğunlaşır.

Soru 2: Aşağıdaki şiirde sürrealizm akımının hangi etkileri görülmektedir? Belirleyiniz, belirlediklerinizi sözlü olarak ifade ediniz.

Cevap: Sürrealist unsurlar, bilinçaltı imgeler ve soyut anlatımla kendini gösterir.