12. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 129-130-131 Cevapları Melis Yayınları

Hazırlık Soruları ve Cevapları

1. Bu beyitte “Su Kasidesi”nin bir naat olduğunu ve bu beyitte hitap edilenin Hz. Muhammed olduğunu hatırlayarak bu beyiti yorumlayınız.

Cevap: Beyitte su ve gül metaforları üzerinden Hz. Muhammed (s.a.v.)’e olan sevgi ve bağlılık dile getirilmektedir. Bahçeye su veren bir insanın çabasının, Hz. Muhammed’in yüzünün güzelliği gibi bir güle ulaşmaya yetmeyeceği ifade edilerek peygamber sevgisinin yüceliği ve erişilmezliği vurgulanmıştır.

2. “www.eba.gov.tr” adresinden “Hüseyin Atlansoy’la Yüz Yüze Konuşmalar”ı bulup izleyiniz.

Cevap: “Hüseyin Atlansoy’la Yüz Yüze Konuşmalar”ı EBA’dan sizler izleyebilirsiniz.

Metni Anlama ve Çözümleme Soruları ve Cevapları

1. “Nâr” kelimesinin anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin etmeye çalışınız. Tahmininizi TDK Türkçe Sözlük’ten ve çeşitli kaynaklardan yararlanarak kontrol ediniz.
Tahminim: Ateş
TDK Karşılığı: Ateş

2. “Gül” şiirinin temasını belirleyip aşağıdaki ilgili alana yazınız.
Tema: Bireyin iç yolculuğu ve gül üzerinden peygamber sevgisi

3. Şiirde söyleyicinin dilekleri nelerdir? Açıklayınız.
Söyleyici, bir gül açılmasını ve bu gülün sevgilinin şefaatiyle gerçekleşmesini dile getiriyor. Ayrıca, acı çekmek isteği olduğunu belirtiyor; bu da aşkın bir parçası olarak görülüyor.

4. Bir gül açılsın, sevgilinin şefaatı dileğince
Dizelerindeki sevgili kimdir? Düşüncelerinizi ifade ediniz.
Buradaki sevgili, genel olarak Hz. Muhammed (s.a.v.)’dir. İslami duyarlılık içinde sevgi ve şefaatin sembolü olarak kullanılmıştır.

5. Söyleyici “Gül” şiirinde acı çekmekte ve bu acının devam etmesini istemektedir. Bu yaklaşım hangi düşünce sistemi ile ilişkilendirilebilir? Değerlendiriniz.
Bu yaklaşım, tasavvuf düşüncesi ile ilişkilendirilebilir. Tasavvufta aşk ve acı birbirinin ayrılmaz parçaları olarak görülür; acı çekmek, derin bir sevginin ve bağlılığın göstergesi sayılır.

6. “Gül” şiirindeki açık ve örtük iletileri; şiirle ilgili tespit, eleştiri ve beğeninizi metne dayanarak gerekçelendirerek yorumlayınız.
Şiirde, açık iletide doğrudan aşk ve acı ön planda, örtük iletide ise derin bir içsel yolculuk ve mistik bir arayış var. “Yetmiş bir diken” ifadesi, arzuları simgeliyor. Beğenim, imgelerin derinliği ve ses tekrarlarının ritmik yapısından kaynaklanıyor.

7. “Gül” şiirinde ahengi sağlayan unsurları belirleyip aşağıdaki tabloda ilgili alana yazınız.

Şiirde Ahenk Unsurları

1. Ölçü: Serbest şiir
2. Kafiye: Yok
3. Redif: Yok
4. Nakarat: Yok
5. Ses, kelime ve kelime grubu tekrarı: Gül, su, ateş, yetmiş bir gibi sözcükler tekrar edilmiş.

Şiirde Kullanılan Mazmun ve Sanatların Değerlendirilmesi

• Mazmunlar: Gül, diken, nâr (ateş)
• Sanatlar: Tezat sanatı (su ve ateş kavramları), teşbih (gül ile sevgili)

8. Soru: “Gül” şiirinde kullanılan mazmun, imge ve edebî sanatları belirleyip bunların şiire olan katkısını değerlendiriniz.

Mazmunlar ve İmgeler: Gül, sevgiliyi ve peygamber sevgisini; diken, aşkın zorluklarını; su ve ateş, zıtlıkları simgeler.

Edebî Sanatlar: Tezat (su-ateş), teşbih (gül-sevgili), istiare (gül üzerinden atıflar).

Katkısı: Şiirde derinlik ve duygusal yoğunluk sağlar, tasavvufi ve bireysel anlamları güçlendirir.

Dil Bilgisi Sorusu

“Allah’ım, günahkâr dağlarını bassın deryaların” cümlesindeki noktalama işaretlerini değerlendiriniz.

• Allah’ım: Özel isim olduğu için büyük harf kullanılmış ve ardından virgül getirilmiş.
• Cümlenin sonu: Nokta ile bitirilerek tamamlanmış.