5. Sınıf Meb Yayınları Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 181-182-183-184-185 5. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları

5. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları - Cevaplar

Sayfa 181 Cevaplar

1. Aşağıdaki ifadelerden hangilerine ulaşılabilir?

Şık	İfade	Doğru / Yanlış	Açıklama
a)	İşlevine, özelliklerine ve yaptıranlarına göre camilere farklı isimler verilmiştir.	✅ Doğru	Ulu camiler ve selatin camileri gibi farklı kategoriler vardır.
b)	Minare ve kubbe cami mimarisinin ana unsurlarındandır.	❌ Yanlış	Görselde minare ve kubbe hakkında bilgi verilmemektedir.
c)	Selatin camileri padişahlar veya hanedan mensupları tarafından yaptırılmıştır.	✅ Doğru	Selatin camileri, padişahlar ve hanedan mensupları tarafından yaptırılmıştır.
ç)	Büyük camilerde yalnızca cuma namazları kılınır.	❌ Yanlış	Ulu camilerde cuma ve bayram namazları kılınır, ancak yalnızca bu namazlar değil, beş vakit namaz da kılınır.
d)	Camilerin iç süslemelerinde farklı sanat dallarından eserler görmek mümkündür.	❌ Yanlış	Görselde cami süslemeleri hakkında bilgi verilmemektedir.
e)	Ulu camiler halkın cuma ve bayram namazlarını bir arada kılması için yapılmıştır.	✅ Doğru	Ulu camilerin en önemli işlevlerinden biri, büyük toplulukları bir araya getirmektir.
f)	Camilerin etrafındaki şifahane, çeşme gibi yapılar inşa edilmiştir.	✅ Doğru	Ulu camilerin çevresinde şifahane, medrese ve çeşme gibi yapılar bulunur.
g)	Sultan Ahmet Camii selatin camilerindendir.	✅ Doğru	Sultan Ahmet Camii, Osmanlı padişahlarından I. Ahmet tarafından yaptırılmış bir selatin camisidir.

Sayfa 182 Cevaplar

B. Aşağıdaki kutucuklarda mimarimizdeki dinî motiflerle ilgili bazı kavramlar verilmiştir. Kutucuklardaki harfleri kullanarak soruları cevaplayınız. Aynı kutucuğu birden fazla soru için kullanabilirsiniz.

2. Dinin mimari üzerindeki etkisine örnek gösterilebilecek yapılar hangileridir?

(b) Minare, (c) Minber, (ç) Şadırvan, (d) Hamam, (f) Medrese, (ğ) Kubbe, (h) Vaaz Kürsüsü, (ı) Kervansaray, (i) Mihrap

3. Caminin iç bölümüyle ilgili kavramlar hangileridir?

4. Caminin dış bölümüyle ilgili kavramlar hangileridir?

(b) Minare, (ç) Şadırvan, (ğ) Kubbe

5. Mimari eserlerde kullanılan sanatlar hangileridir?

(a) Minyatür, (e) Hüsnühat, (g) Tezhip

Sayfa 183 Cevaplar

C. Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan alanlara yazınız.

6. İslam, mimariyi nasıl etkilemiştir? Yorumlayınız.

İslam, şehirlerin mimarisini büyük ölçüde şekillendirmiştir. Müslümanlar, şehir merkezlerine camiler inşa ederek dini hayatı merkeze almışlardır. Camilerin etrafında şadırvanlar ve hamamlar yapılmış, temizlik ibadet öncesi önemli hale getirilmiştir. Ayrıca, medreseler inşa edilerek ilim öğrenme teşvik edilmiştir. Misafirlerin ve yolcuların ihtiyaçlarını karşılamak için kervansaraylar yapılmış, fakirlere yardım amacıyla imarethaneler ve aşevleri kurulmuştur. İslam dini, sosyal hayatı şekillendiren bir inanç sistemi olarak şehirlerin mimari yapısına yön vermiştir.

7. Müslümanların, dinin etkisiyle inşa ettiği mimari eser çeşitlerine örnekler veriniz.

İbadet için: Camiler ve mescitler
Eğitim için: Medreseler
Temizlik için: Hamamlar ve şadırvanlar
Misafirler için: Kervansaraylar
Yardımlaşma için: Aşevi, imarethane, çeşmeler
Sağlık hizmetleri için: Darüşşifalar

8. Aşağıdaki tabloda bazı ayetler ve hadisler verilmiştir. Bu ayet ve hadisler hangi mimari eserlerle ilişkilendirilebilir? Tabloda boş bırakılan yerlere yazınız.

Ayet ve Hadisler	İlişkili Olduğu Mimari Eser Türü
a. "... [Ey müminler!] Siz hayır işlerinde yarışın..." (Bakara 2/148.)	Kervansaray, aşevi, imarethane
b. "İlim için yola koyulan kimse, dönünceye kadar Allah yolundadır." (Tirmizi, İlim, 2.)	Medrese
c. "Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi kat daha faziletlidir." (Buhari, Ezan, 30.)	Cami, mescit
ç. "Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalkacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi yıkayın; başlarınızı meshedin, ayaklarınızı da topuk kemiklerine kadar yıkayın..." (Maide 5/6.)	Şadırvan, hamam

Sayfa 184 Cevapları

9. Babasıyla bayram namazına giden Muhsin, caminin içine girememiş ve avluda namaz kılmıştır. Muhsin’in avluda hangi bölümleri görmesi mümkün değildir?

Cevap: C (III)

Avluda caminin şadırvanı, minaresi ve avlu duvarları görülebilir. Ancak minber, caminin içinde bulunur ve sadece imamın hutbe okuduğu yerdir. Muhsin, camiye girmediği için minberi göremez.

10. Metindeki estetik, süsleme ve sanatla ilgili anlatılanlar hangi hadisle ilgilidir?

Cevap: B (“Şüphesiz ki Allah güzeldir, güzelliği sever…” (Müslim, İman, 147.))

Metinde camilerde hat sanatı, tezhip, geometrik desenler ve çeşitli sanatların kullanıldığı anlatılmıştır. Bu durum İslam’ın estetiğe ve sanata verdiği önemi vurgulamaktadır. Hadiste de Allah’ın güzelliği sevdiği belirtilmiştir.

11. Mescitlerin isimleri hangi sırayla doğru sıralanmıştır?

Cevap: A

I. "Yeryüzünün ilk mabedidir, Müslümanların kıblesidir." → Kâbe
II. "Medine’de yapılmıştır, ismi 'Peygamber Mescidi' anlamına gelir." → Mescid-i Nebi
III. "Müslümanların ilk kıblesidir, Miraç mucizesinin gerçekleştiği yerdir." → Mescid-i Aksa

Sayfa 185 Cevapları

12. Paragraftan hangi çıkarılamaz?

Cevap: D

Paragrafta Süleymaniye Camii'nin mimari özellikleri anlatılmaktadır. Caminin çevresindeki yapılar, sanatsal süslemeler ve yapılış amacı gibi konulara değinilmiştir. Ancak, cemaatle namaz kılmak üzere yapıldığı belirtilmemiştir. Bu nedenle D seçeneği çıkarılamaz.

13. Cami ve mescitle ilgili doğru ifadelerin bulunduğu kutuların boyanmasıyla oluşacak şekil hangisidir?