5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Sayfa 113-114-115-116-117-118-119-120-121 Cevapları Meb Yayınları

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (1. Kitap) Sayfa 113

Soru: Anadolu’nun avcı ve toplayıcı insanlar tarafından yerleşim yeri olarak tercih edilmesinin nedenleri neler olabilir? Yazınız.

1. Güvenli sığınak sağlanması
2. Yiyecek ve su kaynaklarının bulunması
3. Doğal koruma alanlarına yakınlık

Soru: İnsanlar bu aletleri hangi amaçlarla yapmış olabilir? Tartışınız.

İnsanlar bu aletleri yiyecekleri işlemek, avlanmak ve doğadaki kaynaklardan daha iyi yararlanmak amacıyla yapmış olabilirler. Kesici, delici ve kazıyıcı özelliklere sahip bu aletler, avcı ve toplayıcıların temel ihtiyaçlarını karşılamada önemli bir rol oynamıştır.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (1. Kitap) Sayfa 115

Kaynaklara göre soruları cevaplayınız.

Kaynak 1: Günümüzde Göbeklitepe’ye benzer inanç merkezleri var mıdır? Yazınız.
Evet, günümüzde Göbeklitepe’ye benzer dini ve ritüel amaçlı kullanılan inanç merkezleri bulunmaktadır. Örneğin, tapınaklar, kiliseler, camiler ve diğer kutsal mekanlar, insanların manevi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ziyaret ettikleri yerlerdir.

Kaynak 2: Göbeklitepe’deki kazılarda ortaya çıkan "T" şekli verilmiş taşlardan o dönemde yaşamış insanların hangi becerilerinin geliştiğini söyleyebilirsiniz? Yazınız.
Göbeklitepe’deki "T" şekilli taşlar, dönemin insanlarının taş işçiliği ve mimari becerilerinin oldukça gelişmiş olduğunu göstermektedir. Bu taşların büyük boyutlarda olması, insanların iş birliği yaparak taşları şekillendirme ve taşıma konusunda yetenekli olduklarını da kanıtlar.

Kaynak 3: Göbeklitepe’de yaşayan insanların sosyal hayatıyla ilgili hangi bilgilere ulaşabiliriz? Yazınız.
Göbeklitepe’de yaşayan insanların sosyal hayatıyla ilgili olarak, dini ritüellere önem verdiklerini, toplu halde ritüel alanlarında bir araya geldiklerini ve sosyal bir yapı içinde yaşadıklarını söyleyebiliriz. Bu, onların toplumsal bir yapıya sahip olduklarının bir göstergesidir.

Göbeklitepe'nin gün yüzüne çıkmasında hangi bilim dalı daha fazla yardımcı olur? Söyleyiniz.
Göbeklitepe'nin gün yüzüne çıkarılmasında en çok yardımcı olan bilim dalı arkeolojidir. Arkeologlar, tarihi kalıntıları zarar vermeden ortaya çıkarır ve bu buluntuların analizini yaparak geçmiş hakkında bilgi edinmemizi sağlarlar.

Soru: Vatandaşın CİMER'e başvurusunun somut kültürel mirasın korunması açısından önemi nedir? Tartışınız.

Vatandaşın CİMER’e başvurusu, somut kültürel mirasın korunması için önemlidir. Bu başvurular, yetkilileri harekete geçirerek mirasın hızla korunmasını sağlar ve toplumda miras bilincinin artmasına katkı sunar.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (1. Kitap) Sayfa 117

Çatalhöyük evleri ve günümüz evlerini karşılaştırarak daha etkili bir metin hazırlayalım:

1. Çatalhöyük evlerinde evlere tavan üzerinden tahta merdivenle giriş yapılmaktadır, bu da güvenliği artırmaktadır. Günümüz evlerinde ise kapıdan giriş yapılır, bu güvenlik açısından farklı bir yaklaşımı gösterir.

2. Çatalhöyük'te evlerin içi süslenmiştir; duvarlarda geometrik desenler ve ince çizimler yer alır. Günümüz evlerinde de dekorasyon önemli bir yere sahip olsa da, kullanılan malzeme ve tarz açısından farklılık gösterir.

3. Çatalhöyük'teki yüksek platformlar yatak görevi görürken, platform altlarına ölüler gömülmektedir. Günümüzde ise yatak mobilyaları tercih edilir ve bu tür bir platform kullanımı yaygın değildir.

4. Çatalhöyük’te yan odalar depo alanı olarak kullanılmıştır. Günümüzde bu işlevi dolaplar veya depo odaları üstlenir, böylece eşyalar daha düzenli bir şekilde muhafaza edilir.

5. Merkez odalarda ocaklar yemek pişirme için kullanılmıştır. Günümüzde ise mutfak ocakları genellikle özel mutfak alanlarında yer alır, bu da işlevselliği artırır.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (1. Kitap) Sayfa 119

1. Çeşitli araçlar, ağaç ve taştan yapılmıştır.
2. Yetişen tohumlar, hayvan boynuzlarından yapılmış oraklarla hasat edilmiştir.
3. Taşın öğütücü olarak kullanıldığı aletler yapılmıştır.
4. Yemek pişirmek için taş ve kerpiçten fırınlar yapılmıştır.
5. Taş ve kilden çanak çömlekler üretilmiştir.
6. Hayvanlar için ağaç ve kil kullanarak barınaklar yapılmıştır.

Çatalhöyük’te 8 bin 600 yıllık ekmek bulundu

Soru: Haberde verilen bilgilere göre Çatalhöyük’ün tarihî önemi hakkında kısa bir metin yazınız.
Cevap: Çatalhöyük, dünyanın en eski yerleşim alanlarından biri olup, ilk fırın yapılarının bulunduğu ve 8 bin 600 yıllık ekmek kalıntılarının keşfedildiği yerdir. Bu buluntular, tarımın ve toplumsal yaşamın gelişiminde önemli bir yere sahiptir.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (1. Kitap) Sayfa 120

• Kaynak 10: Çayönü’nde obsidyen (doğal cam), deniz kabuğu ve bakır işlenmiştir. Bu materyallerden biz, iğne, bız gibi aletler yapılmıştır.

• Kaynak 11: Çatalhöyük'te yaşayan insanlar, Hasan Dağı’ndan obsidyen ve tuz çıkarmışlardır. Bu obsidyen taşından ok ve mızrak uçları, ayna gibi eşyalar yapılmıştır.

• Kaynak 12: Hacılar’da çömlek atölyelerinde kase, testi, küp gibi günlük eşyalar üretilmiştir.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (1. Kitap) Sayfa 121

Anadolu’nun ilk yerleşim yerlerindeki temel geçim faaliyetleri ile ilgili kaynaklara ve yukarıda verilen metindeki bilgilere göre soruları ilgili alanlara cevaplayınız.

1. Soru: Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinde metinde yer alan mesleklerin ortaya çıkma sebepleri neler olabilir?
Cevap: Tarım ve hayvancılık ile birlikte ürün fazlalığının ortaya çıkması, insanların farklı alanlarda uzmanlaşmasına olanak tanımıştır. Ayrıca, doğal kaynaklardan (obsidiyen, bakır vb.) faydalanma ihtiyacı, zanaatkârlık gibi mesleklerin doğmasına neden olmuştur.

2. Soru: Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinde başka hangi meslekler yapılmış olabilir?
Cevap: Marangozluk, dokumacılık, taş işçiliği, inşaatçılık ve avcılık gibi meslekler de yapılmış olabilir.

3. Soru: Obsidiyenden eşyaların yapıldığı yerleşim yerleri nerelerdir?
Cevap: Çayönü ve Çatalhöyük’te obsidiyen taşından eşyalar yapılmıştır.

4. Soru: Çömlekçilik yapılan yerleşim yerleri nerelerdir?
Cevap: Hacılar yerleşim yerinde çömlekçilik yapılmıştır.

5. Soru: Madencilik yapılan yerleşim yerleri nerelerdir?
Cevap: Çayönü ve Çatalhöyük’te madencilik faaliyetleri yapılmıştır.

6. Soru: İnsanlar, uzak mesafelerdeki yerleşim yerleriyle nasıl bağlantı kurmuş olabilirler?
Cevap: İnsanlar, karayolu üzerinden kervanlar ve yaya yolları ile bağlantı kurmuş olabilirler.

7. Soru: İnsanlar, uzak mesafelere ticaret mallarını ve ham maddeleri nasıl taşımış olabilirler?
Cevap: Ticaret mallarını ve ham maddeleri hayvan sırtında, ilkel araçlarla veya insan gücüyle taşımış olabilirler.