9. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı 4. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Cevapları Meb Yayınları
13
4. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları
A) Doğru-Yanlış Soruları ve Gerekçeleri
1. İslam ahlakının temel kaynakları Kur’an ve sünnettir.
✅ Doğru
Çünkü: İslam ahlakı, Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in (s.a.v.) sünnetine dayanır. Bu iki kaynak, Müslümanların ahlaki değerlerini belirleyen en önemli referanslardır.
2. İslam ahlakının amacı erdemli bireylerden oluşan bir toplum meydana getirmektir.
✅ Doğru
Çünkü: İslam ahlakı, sadece bireysel değil toplumsal düzeni de kapsayan kurallar içerir. Ahlaki değerlerin uygulanması, toplumda barış, huzur ve adaleti sağlar.
3. İslam ahlakının temel unsurlarından olan itidal, kişinin duygu ve düşüncelerindeki aşırılıktır.
❌ Yanlış
Çünkü: İtidal, aşırılıklardan uzak durmak, dengeli ve ölçülü olmaktır. Ahlaki değerlerin uygulanmasında aşırılığa kaçmadan orta yolu bulmayı ifade eder.
4. Sabır, kişinin zorluklar karşısında pasif kalarak sıkıntılarının geçmesini beklemesidir.
❌ Yanlış
Çünkü: Sabır, sadece pasif bir bekleyiş değil, mücadele ve direnme gücüdür. İslam’a göre sabır, zorluklara dayanmak, çözüm üretmek ve tevekkül etmek anlamına gelir.
5. Anneye ve babaya iyilikte bulunmak, onlara saygılı davranmak İslam’ın emirlerindendir.
✅ Doğru
Çünkü: Kur’an-ı Kerim’de, anne ve babaya iyilik etmek ve onlara güzel söz söylemek emredilmiştir. Hz. Muhammed (s.a.v.), anne ve babaya saygıyı en büyük erdemlerden biri olarak vurgulamıştır.
B) Kavram Haritasını Tamamlama
| Boşluk | Cevap |
|---|---|
| a) | Adabımuaşeret |
| b) | Kur’an-ı Kerim |
| c) | Sünnet |
| ç) | İtidal |
| d) | Adalet |
| e) | Şecaat |
| f) | Hikmet |
| g) | İffet |
| ğ) | Dürüstlük |
| h) | Yardımseverlik |
| ı) | Sabır |
23
6. Soru ve Cevabı
6. Soru: Metinde iman ve ahlakın bir bütün olduğu, bireyin hem kendisine hem de topluma karşı sorumlu olduğu, ahlaki değerlerin Kur’an ve sünnete dayandığı ve ahlaki tutumun bireysel olduğu kadar toplumsal düzeni de sağladığı belirtilmiştir.
Doğru Cevap: E) İslam’da ahlakın duygu, düşünce ve inançlardan bağımsız olarak ortaya çıkartılacağı iddiası yanlıştır.
Çünkü İslam’da ahlak, inanç ve düşüncelerle doğrudan bağlantılıdır. Kişinin inançları ve düşünceleri onun ahlaki tutumlarını belirler. Bu nedenle ahlak, iman ve düşünceden bağımsız olarak ortaya çıkmaz.
7. Soru ve Cevabı
7. Soru: Öğrencilerin verdiği cevaplar İslam ahlakının unsurlarına işaret etmektedir:
- Ayşe: İtidalden bahsetmiştir.
- Ali: İffet kavramına vurgu yapmıştır.
- Ömer: Adalet unsurunu açıklamıştır.
- Fatma: Hikmet kavramını ele almıştır.
Doğru Cevap: B) Adalet, İffet, Şecaat, Hikmet
8. Soru ve Cevabı
8. Soru: Verilen metinde, ahlaki tutumların hem bireysel hem toplumsal huzura katkı sağladığı, yardımseverliğin bencillikten arındırdığı, sabrın ise zorluklara karşı dayanıklılık kazandırdığı belirtilmiştir.
Metne göre değerlendirildiğinde:
- I. (Ahlak hem bireysel hem toplumsal hayat için önemlidir.) ✅ Doğru
- II. (Ahlaki erdemler bireyleri geliştirirken toplumu da olumlu etkiler.) ✅ Doğru
- III. (Dürüst bireylerin olduğu toplumda güven duygusu hakim olur.) ❌ Metinde bu konu geçmemektedir.
- IV. (Yardımseverlik toplumsal adaleti sağlar.) ❌ Metinde, yardımseverliğin bencilliği ortadan kaldırdığı söylenmiş ancak toplumsal adaletle bağlantısı kurulmamıştır.
- V. (Zorluklara sabretmek gelir dengesizliğini ortadan kaldırır.) ❌ Metinde sabır, bireylerin dayanıklılığını artıran bir özellik olarak ele alınmış ancak gelir dengesizliğiyle bağlantı kurulmamıştır.
Doğru Cevap: C) Yalnız I ve II
33
9. Soru ve Cevabı
9. Soru: Verilen ayetlerden hareketle aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?
Doğru Cevap: E) Yardımda bulunurken savurganlık derecesinde aşırıya kaçmak iyiliğin ölçütüdür.
Açıklama: Ayette, yardımcı olmak ve paylaşmak teşvik edilse de, aşırı savurganlıktan kaçınılması gerektiği belirtilmiştir. İslam’da yardım yaparken bile ölçülü olmak esastır.
10. Soru ve Cevabı
10. Soru: İslam’da ahlakın kaynağı ve amacı nedir? Açıklayınız.
✅ Cevap: İslam ahlakının temel kaynağı Kur’an-ı Kerim ve Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sünnetidir. Kur’an, ahlaki ilkeleri belirlerken, Hz. Muhammed (s.a.v.) bu ilkeleri uygulayarak en güzel örnek olmuştur.
İslam ahlakının amacı, bireyleri güzel ahlaki özelliklerle donatarak erdemli bireylerden oluşan huzurlu bir toplum meydana getirmektir. Bu sayede insanlar hem dünyada hem de ahirette mutlu ve başarılı olabilirler.
11. Soru ve Cevabı
11. Soru: Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sünnetinin İslam ahlakı açısından önemi nedir? Açıklayınız.
✅ Cevap: Hz. Muhammed (s.a.v.), İslam ahlakının en güzel örneğidir. Onun hayatı, Kur’an ahlakının en somut hali olarak kabul edilir. Müslümanlar, onun sözlerini ve davranışlarını örnek alarak güzel ahlaka ulaşmaya çalışırlar.
Sünnet, İslam ahlakına rehberlik eder ve Müslümanlara hayatın her alanında nasıl davranmaları gerektiğini öğretir. Bu nedenle sünnet, Kur’an-ı Kerim ile birlikte ahlaki değerlerin en önemli kaynaklarından biridir.
12. Soru ve Cevabı
12. Soru: İslam ahlakının temel unsurları olan adalet, iffet, şecaat ve hikmet ne anlama gelmektedir? Açıklayınız.
- Adalet: Hakkaniyetli ve dengeli davranmayı ifade eder. Bir bireyin, başkalarının haklarına saygı göstermesi, toplumsal huzurun sağlanması için adaletin gerekliliğini kavramasıdır.
- İffet: İnsanın nefsine hâkim olması, ölçülü davranması ve kendini aşırılıklardan korumasıdır. Namus, haysiyet ve şeref kavramlarıyla ilişkilidir.
- Şecaat: Korkaklık ve saldırganlık arasında dengeyi sağlayan cesarettir. Haksızlık karşısında susmamak, doğrunun yanında olmak ve gerektiğinde fedakârlık göstermek şecaatin örneklerindendir.
- Hikmet: Bilgelik ve doğruyu ayırt edebilme yeteneğidir. İnsanın, olaylara derinlemesine bakmasını, İslam’ın emir ve yasaklarını daha iyi anlamasını sağlar.
13. Soru ve Cevabı
13. Soru: İslam ahlakının temel değerleri olan dürüstlük, yardımseverlik ve sabır ne anlama gelmektedir? Açıklayınız.
- Dürüstlük: Söz, davranış ve niyet açısından doğru ve güvenilir olmaktır. Yalan söylememek, verdiği sözü tutmak, emanete riayet etmek dürüstlüğün gerekliliklerindendir.
- Yardımseverlik: Başkasının sıkıntısını gidermek, ihtiyaç sahiplerine destek olmak ve toplumda dayanışmayı güçlendirmektir. İslam’da yardımseverlik, zekât, sadaka ve infak gibi kavramlarla teşvik edilir.
- Sabır: Zorluklar karşısında metanet göstermek, yılmamak ve mücadeleyi sürdürmektir. Sabır, imtihan bilinciyle hareket etmeyi ve karşılaşılan zorlukları tevekkülle karşılamayı gerektirir.
14. İsra Suresi’nin 23-29. Ayetlerinde Verilen Mesajlar
İsra Suresi’nin 23-29. ayetlerinde, bireysel ve toplumsal hayatı düzenleyen önemli ahlaki ilkeler vurgulanmaktadır. Bu ayetlerde şu mesajlar öne çıkmaktadır:
✅ Sadece Yüce Allah’a kulluk edilmelidir.
İslam’da tevhid inancı temel esastır. Allah’tan başka hiçbir varlığa ibadet edilmemesi gerektiği vurgulanmaktadır.
✅ Anne ve babaya iyilik edilmelidir.
Onlara saygılı olmak, güzel sözler söylemek, yaşlandıklarında bile kırıcı ve sert davranmamak emredilmektedir.
✅ Hak sahiplerine hakları verilmelidir.
Yetimlerin, fakirlerin ve toplumdaki diğer hak sahiplerinin haklarını gözetmek gerekmektedir. Zulüm ve haksız kazanç yasaklanmaktadır.
✅ Harcamalarda dengeli olunmalıdır.
İslam, ne cimriliği ne de savurganlığı onaylar. İnsan, kazancını hem kendisi hem de başkaları için bilinçli bir şekilde harcamalıdır.
Bu ayetler, ahlaki değerlerin toplumsal düzen açısından önemini ortaya koyarak, Müslüman bireylerin hayatına yön vermektedir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.