9. Sınıf Düşünme Eğitimi Ders Kitabı Sayfa 68 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Düşünme Eğitimi Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 68

Sorgulama - Olay Analizi ve Akıl Yürütme

Soru: Yaşadığınız şehrin en ünlü mağazasında gerçekleşen soygunu araştıran bir dedektif olduğunuzu düşünün. Üç şüpheliniz var:

1. Eski mağaza çalışanı: İşten haksız yere kovulduğunu düşünmektedir.
2. Şüpheli müşteri: Soygun sırasında mağazada bulunmuş ve tuhaf davranışlar sergilemiştir.
3. Mağaza sahibinin oğlu: Mağazanın iç işleyişi hakkında detaylı bilgiye sahiptir.

Akıl Yürütme Türü:
Geri Çıkarım (Abdüktif Akıl Yürütme)

Değerlendirme:

• Eski mağaza çalışanı, işten haksız yere kovulmuş olabilir ve bu nedenle mağazaya karşı öfke besleyebilir. Ancak bu tek başına suçluluk için yeterli değildir.
• Şüpheli müşteri, soygun sırasında tuhaf davranışlar sergilemiş olabilir. Ancak, stres veya başka nedenlerle de bu şekilde davranabilir.
• Mağaza sahibinin oğlu, mağazanın işleyişini en iyi bilen kişi olduğundan, güvenlik sistemlerini ve zayıf noktaları bilmesi sayesinde soygunu planlama ihtimali daha yüksektir.

Sonuç: Mağaza sahibinin oğlu, içerden bilgiye sahip olması nedeniyle soygunu gerçekleştirmiş olabilecek en güçlü şüphelidir. Diğer şüphelilerin davranışları ise doğrudan suçluluğu kanıtlamamaktadır.

Araştırma - Günlük Yaşamda Akıl Yürütme Türleri

Soru: Günlük yaşamınızdaki ilişkilerinizde, izlediğiniz filmlerde, haberlerde, okuduğunuz bir kitapta ya da gazetede karşılaştığınız akıl yürütme türleriyle ilgili araştırma yapınız. Araştırma kapsamında incelediğiniz örnekleri akıl yürütme türlerine göre derleyerek bir sunum hazırlayınız.

Günlük Yaşam Örneği

• Akıl Yürütme Türü: İndüktif Akıl Yürütme (Tümevarım)
• Örnek: Sabah yürüyüş yaparken hava soğuk olduğu için kaban giydim, öğleden sonra hava daha da soğudu. Akşam da hava soğuk olacak sonucuna vardım.

Filmden Örnek

• Akıl Yürütme Türü: Dedüktif Akıl Yürütme (Tümdengelim)
• Örnek: Polisiye bir filmde, dedektif suçun belli kurallara göre işlendiğini fark eder ve genel ipuçlarından yola çıkarak suçlunun kim olduğunu belirler.

Haberden Örnek

• Akıl Yürütme Türü: Analojik Akıl Yürütme (Benzeşim)
• Örnek: Ekonomik kriz dönemleri geçmiş yıllardaki krizlerle kıyaslanarak mevcut ekonomik sorunların nasıl çözüleceği analiz edilir.

Kitaptan Örnek

• Akıl Yürütme Türü: Dedüktif Akıl Yürütme (Tümdengelim)
• Örnek: Bir romanda karakter, “Çalışkan insanlar başarılı olur” ilkesini benimseyerek kendini daha çok çalışmaya motive eder.

Sonuç: Bu araştırmalar, farklı alanlarda kullanılan akıl yürütme türlerini anlamamıza ve günlük yaşamda nasıl uygulayabileceğimizi kavramamıza yardımcı olur.