9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 170-171 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı MEB Yayınları – Sayfa 170 Ders İçi Çalışma Cevapları

(Eskici adlı hikâyenin özenle hazırlanmış çözümlemesi)

Soru: Aşağıdaki çalışma basamaklarına göre Eskici adlı hikâyeyi çözümleyiniz.

a) Öğretmeniniz rehberliğinde beşer kişilik takımlar oluşturunuz.

Cevap: Takımlar, öğretmen rehberliğinde sınıf içinde belirlenir.

b) Karekodda yer alan bütüncül puanlama anahtarını inceleyiniz.

Cevap: Takım üyeleri ölçütleri birlikte değerlendirir.

c) Kendinize uygun bir görevi seçerek takım çalışmasına başlayınız.

Cevap: Öğrenciler kendi yeteneklerine en uygun görevi isteyerek üstlenir.

Hikâyenin En Güzel ve Ayrıntılı Haritası – “Eskici”

Kişiler (Karakterler) → Hasan, Eskici, Hasan’ın halası, onu uğurlayan kişiler

Zaman → Osmanlı Devleti’nin son dönemleri

Olay → Annesinin vefatının ardından halasının yanına gönderilen Hasan’ın, vapur yolculuğu sırasında ve yeni yaşamında yaşadığı yalnızlık, yabancılık ve duygusal sarsıntılar.
Kendi dilini konuşan bir eskiciyle karşılaşması hikâyenin en duygulu anıdır.

Mekân → Hasan’ın halasının evi ve bulunduğu kasaba

Çatışma → Hasan’ın yeni bir kültüre uyum sağlama çabası ile memleketinden kopmanın acısı arasında yaşadığı iç çatışma.

Anlatıcı ve Bakış Açısı → 3. tekil şahıs anlatıcı – gözlemci bakış açısı

Gerçek – Kurgu Ayrımı

Gerçeğe Dayalı İfadeler

• Hasan’ın uzak bir bölgeye gönderilmesi
• Dilini bilmediği bir toplumda yalnız hissetmesi
• Türkçe konuşan birini görünce memleket özlemini dile getirmesi

Kurguya Dayalı İfadeler

• Eskicinin tesadüfen Türkçe bilmesi ve İstanbul’dan olması
• Hasan’ın Arapça konuşmayı tamamen reddetmesi
• Eskicinin duygu yoğunluğuyla ağlaması

Değerler ve Günlük Hayat İlişkisi

Hikâyede öne çıkan değerler:

→ Vatanseverlik, merhamet, sevgi, duyarlılık, yardımseverlik

Cevap: Bu değerler günlük hayatta
aile bağlarına önem vermek,
zor durumdakilere yardım etmek,
kültürel kimliğe sahip çıkmak,
insanlara hoşgörülü yaklaşmak
şeklinde karşılık bulur.

Bağ Kurucu Etkinlik

Soru: Hikâyedeki çatışma gerçek yaşamda görülür mü?

Cevap: Evet. Yeni bir kültüre uyum sağlama, ana dil özlemi ve memleket hasreti gerçek hayatta sık karşılaşılan durumlardır.

Soru: Siz Hasan’ın yerinde olsaydınız nasıl davranırdınız?

Cevap: Hasan’ın yerinde olsaydım, yabancı bir ortamda önce yalnızlık ve çekingenlik hissederdim.
Kendi dilimi konuşan biriyle karşılaştığımda ise büyük bir mutluluk ve güven duygusu yaşardım.
Memleketime dair bir iz bulmak beni derinden etkiler, eskiciyle geçirdiğim zamanı unutulmaz bir anı olarak saklardım.
Vedalaşırken hüzün duysam da, o kişiyle karşılaşmış olmanın verdiği güç beni rahatlatırdı.

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı MEB Yayınları – Sayfa 171 Cevapları

Karakter Analizcisi

Soru: Hikâyedeki karakterlerin fiziksel ve ruhsal özelliklerini analiz ediniz.

Hasan: Beş yaşında, annesini kaybetmiş bir çocuktur. Fiziksel olarak küçük ve savunmasızdır; ruhsal açıdan ise derin bir yalnızlık, yabancılaşma, korku ve özlem arasında sıkışmıştır. Bilmediği bir dil ve kültürle karşılaşmak, onda içsel bir huzursuzluk ve kimlik kaybı korkusu oluşturur. Hikâye ilerledikçe Hasan’ın geçmişine bağlılığı, anadil sevgisi ve memleket özlemi daha da artar.

Eskici: Eskici, dağınık kıyafetleri, yorgun yüzü ve yıpranmış görünümü ile zor bir hayatın izlerini taşır. Ruhsal açıdan ise merhametli, duygulu ve geçmişe bağlı bir karakterdir. Hasan’la iletişime geçtiğinde şefkat, duyarlılık ve insanî yakınlık gösterir. Bu bağ, onun iç dünyasındaki kırılganlıkları ve geçmiş özlemlerini görünür kılar.

Soru: Hikâyedeki kahramanları daha yakından tanımak amacıyla merak uyandıran sorular hazırlayınız.

Cevap (Hazırlanan Sorular):

• Hasan, yeni hayatına uyum sağlamakta zorlanırken eski evinde en çok hangi anılarını özlüyor?
• Eskici, geçmişte yaşadığı sıkıntılardan nasıl dersler çıkardı ve bu yaşadıkları onun karakterini nasıl şekillendirdi?
• Hasan ve Eskici arasında kurulan bağ, ikisinin de kendi iç sorunlarıyla yüzleşmesine nasıl yardımcı oluyor?

Soru: Bu soruların cevaplarını sınıf arkadaşlarınızla tartışarak kahramanların analizini yapınız.

Hasan: Yaşadığı travmalar nedeniyle içe kapanık, suskun ve kırılgan bir yapı gösterir. Yeni çevresine alışamadığı için uzun süre konuşmaz; bu da onun ruhsal olarak ne kadar hassas olduğunu gösterir.

Eskici: Geçmişte ağır hayat şartlarıyla mücadele etmiş bir karakterdir. Dış görünüşü bunu yansıtır. Hasan’a gösterdiği merhamet, onun hem geçmişiyle yüzleşmesini sağlar hem de Hasan’a güven duygusu aşılar. Bu yönüyle Eskici, hikâyenin duygusal taşıyıcısıdır.

Soru: Kahramanlar, davranış ve düşünceleriyle toplumun belli bir kesimini temsil eden ortak davranışlar mı sergilemektedir, yoksa kendilerine has tutum ve davranışlar mı geliştirmiştir?

Cevap: Kahramanlar kendilerine özgü tutum ve davranışlar geliştirmiştir. Hem Hasan hem Eskici, toplumdaki genel tiplerden farklı olarak özgün bir kişiliğe sahiptir. Böylece hikâye karakter merkezli bir derinlik kazanır.

Anlatıcı Çalışması

Soru: Hikâyeyi, olay sırasını bozmadan fakat anlatıcıyı ve bakış açısını değiştirerek özetleyiniz.

Cevap (Eskici’nin ağzından özet):

Ben Eskici…
İstanbul’dan gelip bu uzak yere yerleştiğimde, küçük bir çocukla karşılaşacağımı bilmiyordum. Hasan, daha beş yaşında, annesini kaybetmiş, dünyası sessizliğe gömülmüş bir çocuktu. Vapurdan indiğinde halası onu karşıladı, fakat Hasan’ın gözlerindeki boşluk, içinde taşıdığı acıyı belli ediyordu.

Yeni dili bilmediği için konuşmuyor, insanlara yabancılaşıyordu. Bir gün beni gördüğünde Türkçe konuşması beni hem şaşırttı hem de sevindirdi. Ona İstanbul’dan, eski günlerden bahsettim. Gözlerinde biriken yaşlar bana kendi geçmişimi hatırlattı. Bir çocuğun acısına dokunmak, bana da iyi geldi.

Hasan’ın hikâyesi, bu yeni topraklarda yaşadığı yalnızlığın, kaybın ve memleket özleminin hikâyesidir. Bizim karşılaşmamız ise hayatın acı yanları içinde bir teselli bulma anı gibiydi.

Soru: Özetleme sırasında yazar–eser ilişkisini ve dönemin özelliklerinin anlatıma etkisini belirtiniz.

Cevap: Hikâyede anlatılan dil kaybı, kültürel yabancılaşma ve göçmenlik duygusu, eserin yazıldığı dönemin toplumsal yapısının bir yansımasıdır. Yazar, bu gerçeklikleri duygusal, sade ve içten bir anlatımla metne yerleştirir. Bu sayede hem dönemin toplumsal koşulları görünür hâle gelir hem de karakterlerin ruh hâli daha güçlü hissedilir.

Takım Sunumu ve Değerlendirme

ç) Takım çalışmanızı zamanı etkili kullanarak sınıfta sununuz.

Cevap: Sunumlar, süre yönetimine dikkat edilerek yapılmalıdır.

d) Bütüncül puanlama anahtarı ile diğer takımların sunumlarını değerlendiriniz.

Cevap: Değerlendirme, puanlama anahtarındaki ölçütler doğrultusunda yapılır.

Çalışma Kâğıdı Cevapları

1) Hikâyenin temasıyla yapı unsurları arasındaki ilişkiyi yazınız.

Cevap: Hikâyenin teması memleket özlemi ve ana dilin değeridir. Olay örgüsü, kişiler, zaman ve mekân unsurları bu temayı destekleyecek şekilde düzenlenmiştir. Hasan’ın yeni çevreye uyum sağlayamaması ve Türkçe konuşan eskiciyle kurduğu bağ, temanın daha etkili anlaşılmasını sağlar.

2) Hikâyedeki yapı unsurlarını dönemin toplumsal şartları açısından değerlendiriniz.

Cevap: Hikâye, dönemin göç hareketlerini, kültürel uyum sorunlarını ve insanların yeni yaşam koşullarına alışma çabasını yansıtır. Yer, zaman, kişiler ve olay unsurları bu toplumsal gerçeği destekler; özellikle Hasan’ın yaşadığı kimlik karmaşası, dönemin yaygın sosyal sorunlarına ışık tutar.

3) Yazarın sanat anlayışı ve dünya görüşü hikâyeye nasıl yansımıştır?

Cevap: Yazar, çocuk psikolojisini, göç olgusunu, dil ve kimlik sorunlarını sade ama etkili bir dille işler. Hikâye boyunca gerçekçi bir anlatım tercih eder; insanların yaşadığı çaresizliği, özlemi ve kültürel kopuşu güçlü bir gözlem yeteneğiyle yansıtır. Dünya görüşü, insanların acılarına duyarlılık ve merhametle yaklaşma üzerine kuruludur.

4) Çalışma etkinliklerini EBA ve diğer dijital ortamlarda paylaşınız.

Cevap: Etkinlikler, EBA, LMS sistemleri veya dijital panolarda paylaşılabilir.