9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 18-19-20-21 Cevapları Meb Yayınları

Okuma Sırası Etkinliği: San’at Şiiri

Hazırlık ve Okuma:

Takım Oluşturma ve Okuma Düzeni:

• Sınıf iki takıma ayrılır: Birinci takım, “San’at” şiirinin her dörtlüğünün ilk iki dizesini; ikinci takım ise son iki dizesini okuyacaktır.
• Her takım, kendine ait dizeleri vurgu ve tonlamaya dikkat ederek söz korosu şeklinde okur. Bu, şiirin duygusal ve sanatsal etkisini artırır ve öğrencilerin vurgu, tonlama gibi okuma becerilerini geliştirir.

Okuma Sonrası Etkinlik: Söz Varlığımız

1. Kelimelerin Sözlük ve Şiirdeki Anlamları Karşılaştırma:

Tabloyu doldururken kelimelerin sözlük anlamları ile şiirde kazandığı anlamları karşılaştırın. Örnekler:

9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları

2. Şairin Kelimelere Farklı Anlamlar (egitim.net.tr) Yüklemesinin Nedenleri:

Şair, kelimelere farklı anlamlar yükleyerek şiirin estetik ve sanatsal etkisini güçlendirmeyi amaçlamıştır. Bu kullanım, okuyucuda farklı duygular uyandırır ve şiirin derinliğini artırır. Aynı zamanda kelimeler, şiirin temasını ve mesajını daha güçlü bir şekilde iletmeye yardımcı olur.

3. Kelimelerin Güncel Yazım Şekilleri ve Farklılıkların Gerekçeleri:

• San’at, bahâr, mûsikî, mozayik kelimelerinin güncel yazım şekilleri Türk Dil Kurumu (TDK) Güncel Türkçe Sözlük’te sırasıyla sanat, bahar, musiki, mozaik olarak geçer.
• Farklılıkların Gerekçeleri: Osmanlıca kökenli bu kelimelerin orijinal yazımı, Arap alfabesine ve eski Türkçeye dayanır. Günümüzde ise Türk alfabesine uyum sağlanarak yazılır. Modern Türkçede sadeleşme ve dildeki yabancı etkileri azaltma amacıyla bu kelimelerin yazımı değiştirilmiştir.

4. Üç Nokta İşaretinin Kullanımının Değerlendirilmesi:

• TDK Üç Nokta Kullanım Amaçları: Üç nokta, cümlenin tamamlanmadığını, bir düşüncenin yarım kaldığını veya okuyucuya bırakılan bir imayı belirtmek için kullanılır.
• San’at Şiirindeki Kullanımın Değerlendirilmesi: Şiirde kullanılan üç nokta işareti, okuyucunun hayal gücünü harekete geçirmek ve düşünceye devam etme hissi uyandırmak için doğru bir şekilde kullanılmıştır. Şiirde bu işaret, anlatımda bir duraklama ve düşünmeye teşvik eden bir etki yaratmak amacı taşır.

Bu etkinlikler, öğrencilerin şiir okuma, anlamlandırma, kelime bilgisi ve edebi sanatlardan yararlanma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.

Metnimizi Anlayalım Etkinlik Cevapları

1. Şiir Deyince Aklınıza Gelenler:

Şiir deyince aklımıza duyguların ve düşüncelerin estetik bir dille ifadesi gelir. "San’at" adlı şiir de sanatın farklı biçimlerini ve bu sanat anlayışının insan ruhuna etkilerini ele alıyor. Şiir, beklediğimiz gibi sanatsal ve estetik bir deneyimi ifade ediyor; bu nedenle "San’at" şiiriyle örtüşmektedir. Şiir, sanatı sadece bir estetik nesne olarak değil, aynı zamanda bir yaşam biçimi olarak sunar.

2. Birinci Dörtlükte Söyleyiciyi Kolundan Tutup Çeken Kişinin Amacı:

Birinci dörtlükte söyleyiciyi kolundan tutarak çeken kişinin amacı, söyleyiciyi kendi sanatsal anlayışına, yani daha yüzeysel ve estetik kaygılara dayanan bir sanat dünyasına çekmek olabilir. Söyleyici, düz caddelerde yürümek yerine dağlarda gezen, özgün ve derin bir sanat anlayışını tercih eder. Bu dörtlük, yüzeysel güzellikler yerine özgün ve derin anlamlar arayan sanat anlayışını vurgular.

3. San’at Şiirine Göre Mabetleri Süslemek İçin Kullanılan Unsurlar:

Mabetleri süslemek için "ince mozaikler," "sülüs yazılar" ve "yeşil çiniler" gibi sanat eserleri kullanılır. Bu süslemeler, insanları manevi bir yolculuğa çıkarır ve onlara estetik bir zevk verir. Şiir, sanatsal süslemelerin ruhsal ve duygusal bir etkisi olduğunu vurgular, bu süslemeler mabetlerin ruhani atmosferini güçlendirir.

4. Üçüncü Dörtlükte Bale ve Zeybek Oyunlarının Karşılaştırılması:

Şair, bale ve zeybek oyununu karşılaştırarak iki farklı sanat ve estetik anlayışını gösterir. Bale, daha ince ve zarif bir sanat dalı olarak görülürken, zeybek oyunu Anadolu'nun sert ve güçlü ruhunu yansıtır. Şair, bu karşılaştırma ile Batı sanatına kıyasla, Anadolu'nun yerel ve otantik sanatının farklılığını ve özgünlüğünü vurgular.

5. "Köylünün Kıvrılmayan Beli" İfadesinin Anlamı:

Bu ifade, Anadolu insanının çalışkanlığı, direnci ve zorluklar karşısındaki dayanıklılığını temsil eder. Şair, köylünün zor şartlar altında bile dimdik duruşunu ve pes etmez yapısını betimleyerek, Anadolu insanının gücünü ve iradesini anlatır. Bu, Anadolu'nun zor koşullarına rağmen halkının asla pes etmediği ve güçlü kaldığı anlamına gelir.

6. Anadolu’nun Özellikleri ve Günümüzde Yaşatılıp Yaşatılmadığı: (egitim.net.tr)

a) Anadolu’nun Özellikleri:
Anadolu, doğal güzellikleri, zengin kültürel mirası, misafirperver insanları ve güçlü sanat anlayışıyla tanınır. Henüz yazılmamış bir destan gibi özgün, sade ve derin anlamlar taşır.

b) Günümüzde Yaşatılıp Yaşatılmadığı:
Bu özellikler günümüzde hâlâ yaşatılmaktadır. Özellikle köy hayatı, geleneksel el sanatları, halk oyunları ve misafirperverlik Anadolu’da varlığını sürdürmektedir. Örneğin, yöresel festivallerde hâlâ zeybek oyunları oynanmakta ve halk ozanları tarafından türküler söylenmektedir.

c) Anadolu İle İlgili Bir Şiir Yazsam: Anadolu'nun köklü tarihinden, kültürel zenginliğinden, sıcak ve misafirperver insanlarından, doğasının eşsiz güzelliklerinden ve dirençli ruhundan bahsederdim.

7. "Sen" ve "Biz" Sanat Anlayışları Karşılaştırması:

a) Takım Oluşturma ve Sözcü Seçme:

• Sınıf iki takıma ayrılır: "Sen" takımı ve "Biz" takımı. Her takım bir sözcü seçer.

b) Sanat Anlayışlarının İfade Edilmesi:

c) Takım Sözcülerinin Sunumu:

• Takım sözcüleri, belirledikleri maddeleri sırayla okurlar.

ç) Şairin Benimsediği Sanat Anlayışı ve Gerekçesi:

• Şair, "biz" olarak ifade edilen sanat anlayışını benimsemektedir. Çünkü şair, Anadolu'nun derin ve özgün sanatını, Batı tarzı sanat anlayışına tercih eder. Anadolu'nun zengin kültürel mirasını ve otantik sanatı, ruhu besleyen ve halkın yaşamıyla bütünleşmiş bir değer olarak görmektedir.

d) Şiirlerin Sanat Anlayışına Göre Sınıflandırılması:

• Şiirler, şairin benimsediği "biz" sanat anlayışına göre yazılmıştır. Bu anlayış, Anadolu'ya özgü, halkın yaşamını ve ruhunu yansıtan, yerel ve otantik bir sanat anlayışıdır.

e) Şiir Yazmak İstediğiniz Sanat Anlayışı ve Gerekçeleri

Ben "biz" olarak ifade edilen sanat anlayışı ile şiir yazmak isterdim. Bu anlayış, Anadolu’nun kültürel mirasını, derinliğini ve ruhunu yansıtan bir sanatı temsil eder. Şiirlerimde halkın duygularını, zorluklarını ve güzelliklerini anlatmayı; yerel motiflerle ve geleneksel değerlerle bezeli bir sanat dili kullanmayı tercih ederim. Bu, sanatı halktan ve yaşamdan koparmadan, halkın diliyle ifade etme imkânı sunar. Ayrıca, bu sanat anlayışı, insanın ruhunu besleyen, tarihsel ve kültürel bağları güçlü bir sanat anlayışıdır.

f) Beğendiğiniz Sanat Anlayışını Yansıtan Bir Dörtlük

Yurdumun dağında, o taşında, toprağında,
Dillerde türkü, yaylada kır çiçeğinde,
Köy evinde, çay tarlasında, harmanında,
Anadolu'nun sesi her bir zerresinde.

8. San’at Şiirine Hâkim Olan Düşünce

"San’at" adlı şiire hâkim olan düşünce, sanatın insan ruhunu besleyen, yaşama anlam katan ve kültürel mirası yaşatan bir güç olduğudur. Şair, sanatın sadece estetik kaygılarla değil, halkın duygu ve düşüncelerine dokunarak, yaşanmışlıkları ve toplumsal değerleri de içermesi gerektiğini savunur. Şiir, Anadolu’nun kültürel zenginliklerini ve halkın sanatsal duyarlılığını ön plana çıkarır, Batı etkisinden farklı olarak daha yerel ve otantik bir sanat anlayışını yüceltir.

9. Şairin San’at Şiirini Yazma Amacı

Şair, "San’at" adlı şiiri yazarken, sanatı ve sanat anlayışını sorgulamak, sanatın toplumsal ve bireysel yaşamdaki yerini vurgulamak amacı taşımaktadır. Şiir, Batı'nın sanata bakış açısını ve bu bakış açısının yerel sanat anlayışıyla olan farklılıklarını eleştirir. Şair, Anadolu’ya özgü, halktan kopmayan, kültürel ve manevi değerlerle şekillenmiş bir sanat anlayışını savunur. Bu şiirle, okuru daha derin, özgün ve içten bir sanat anlayışını keşfetmeye davet eder; sanatın halkla, toprakla ve tarihle olan bağlantısına dikkat çeker.

Faruk Nafiz Çamlıbel ve Şiirleri Üzerine Değerlendirme

Faruk Nafiz Çamlıbel (1898-1973), İstanbul’da doğmuş, Kayseri, Ankara ve İstanbul’da edebiyat öğretmenliği yapmış ve 1946’da milletvekili seçilmiştir. Beş Hececiler olarak bilinen şairler grubunda yer almış ve eserlerinde özellikle Anadolu sevgisi, millî ve manevi değerleri işlemiştir. Han Duvarları adlı şiiriyle Anadolu’yu gerçekçi bir bakış açısıyla anlatan ilk şairlerden biri olmuş, memleket edebiyatı geleneğini geliştirmiştir. Ayrıca, hece ölçüsüyle yazdığı eserler ve Atatürk’ün isteği üzerine kaleme aldığı tiyatro oyunları ile tanınır.

Benim Gözümden Faruk Nafiz Çamlıbel:

Faruk Nafiz Çamlıbel’in biyografisi ve San’at adlı şiirinden elde edilen bilgiler ışığında, aşağıda verilen şiirlerden II. Şiirin Faruk Nafiz Çamlıbel’e ait olabileceğini söyleyebiliriz.

Gerekçe:

II. Şiir:

"Başıboş, kırlara salar tayını,
Elinden düşürmez okla yayını;
Ellere bırakır zafer payını,
Memleket yolunda kurban olurlar!.."

Bu şiir, Faruk Nafiz Çamlıbel’in memleket edebiyatı geleneğine uygun olarak kaleme alınmış gibi görünmektedir. Şiirde yer alan "memleket yolunda kurban olurlar" ifadesi, Çamlıbel’in Anadolu insanının fedakârlığını ve vatan sevgisini anlatan temalarına çok uygundur. Ayrıca, şiirin dili sade ve anlaşılır olup Anadolu insanının hayatını ve karakterini yansıtır. Şair, eserlerinde sıklıkla Anadolu'yu, milli ve manevi değerleri işleyen, vatan sevgisini ön plana çıkaran bir tutum sergilemiştir. Bu şiir de tam olarak bu özellikleri taşımaktadır.

I. Şiir ise, daha çok soyut bir temada olup Faruk Nafiz Çamlıbel’in memleket sevgisi ve Anadolu’ya duyduğu bağlılığı anlatan şiirlerinden farklı bir izlenim vermektedir. Şiirin teması ve dili, Faruk Nafiz'in biyografisinde ve San’at adlı şiirinde gördüğümüz realist ve milli temalardan uzak durmaktadır. Bu sebeple, II. Şiir Faruk Nafiz Çamlıbel’e daha uygun görünmektedir.