9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 192-193 Cevapları Meb Yayınları

11. Alıştırma Cevapları

Soru 1: Evlerdeki su tesisatında farklı çaplardaki borulardan geçen suyun akış süratinin ve basıncının nasıl değiştiğini Bernoulli İlkesi’ni kullanarak açıklayınız.

Cevap: Evlerdeki su tesisatında ana şebeke borusu geniş çaplı olup, musluklara giden borular daha dar çaplıdır. Bernoulli İlkesi’ne göre, akışkanın geçtiği borunun çapı daraldıkça akış sürati artar, ancak basınç azalır. Geniş çaplı borularda su daha düşük hızda ve yüksek basınçta hareket ederken, musluk gibi dar borularda suyun hızı artar ve basıncı düşer. Bu durum, suyun musluktan daha hızlı akmasını ancak basıncının düşük olmasını sağlar.

Soru 2: Arabalardaki yakıt sisteminde farklı çaplardaki borulardan geçen yakıtın akış süratinin ve basıncının nasıl değiştiğini Bernoulli İlkesi’ni kullanarak açıklayınız.

Cevap: Arabaların yakıt sisteminde, yakıtın depodan motor enjektörlerine taşınması sırasında farklı çaplarda borular kullanılır. Geniş çaplı borularda yakıt daha düşük hızda ve yüksek basınçta hareket ederken, enjektörlere yaklaşan dar borularda Bernoulli İlkesi’ne göre yakıtın akış hızı artar, basıncı ise düşer. Bu ilke sayesinde yakıt, motorun yanma odasına yüksek hızda ancak kontrollü bir basınçla ulaşır. Yakıtın doğru şekilde püskürtülmesi, motor performansını ve yakıt verimliliğini artırmak için önemlidir.

12. Alıştırma Cevapları

Şekildeki Venturi tüpünün belirtilen bölümlerinin kesit alanları A1, A2, A3 ve A4; bu kesitlerden geçen sıvıların süratleri v1, v2, v3 ve v4; bu kesitlerden geçen sıvının oluşturduğu basınçlar P1, P2, P3 ve P4tür.

1. Çıkarım: A₁, A₂, A₃ ve A₄ kesitlerinden birim zamanda geçen sıvı hacimleri eşittir.
Doğru/Yanlış: D
Açıklama: Sürekli akış koşullarında sıvının hacmi korunur. Akışkanın farklı kesit alanlarından geçişinde debi korunur, bu nedenle her kesitte birim zamanda geçen hacimler eşittir.

2. Çıkarım: Borulardan geçen akışkanların süratleri arasında v₃ > v₁ > v₄ > v₂ ilişkisi vardır.
Doğru/Yanlış: Y
Açıklama: Bernoulli ve süreklilik ilkelerine göre, akışkanın hızı kesit alanı küçüldükçe artar. Kesit alanlarına göre doğru hız sıralaması şu şekildedir: v₄ > v₃ > v₁ > v₂.

3. Çıkarım: Borularda oluşan basınçlar arasında P₂ > P₁ > P₄ > P₃ ilişkisi vardır.
Doğru/Yanlış: D
Açıklama: Bernoulli İlkesi’ne göre hız arttıkça basınç azalır. Kesit alanı geniş olan bölgelerde hız düşük ve basınç yüksektir. Bu nedenle P₂ > P₁ > P₄ > P₃ basınç sıralaması doğrudur.

4. Çıkarım: Uzun mesafe koşullarında koşucular, genellikle öndeki yarışmacının arkasında koşarak rüzgar siperi elde ederler. Önde koşan sporcu, havayı hızlandırarak arkasındaki basıncı düşürür. Bu, arkadaki koşucular için daha düşük hava direnci oluşturur ve öndeki koşucuya göre daha az enerji harcayarak koşmasını sağlar.
Doğru/Yanlış: D
Açıklama: Bernoulli İlkesi’ne göre öndeki koşucu, hava akımının hızını artırarak arkasında bir düşük basınç alanı oluşturur. Bu düşük basınç alanı, arkadaki koşucunun daha az dirençle koşmasına yardımcı olur.