9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 127 Cevapları Meb Yayınları

1. Yönerge

Soru: Aşağıdaki görselleri inceleyerek atomların metalik ve iyonik bağ oluşturmasının nedenlerini iyonlaşma enerjisi ve elektronegatiflik kavramları temelinde açıklayınız.

Metalik bağ (Görsel 1): Metallerin düşük iyonlaşma enerjisi ve düşük elektronegatiflik değerlerine sahip olmaları nedeniyle, değerlik elektronları serbest hareket edebilir. Bu serbest elektronlar, metal atomları arasında bir "elektron denizi" oluşturarak pozitif yüklü metal iyonlarını bir arada tutar. Metalik bağ, bu elektrostatik çekim sonucunda meydana gelir. Örneğin, bakır (Cu) ve demir (Fe) gibi metaller bu bağ türüne sahiptir.

İyonik bağ (Görsel 2): İyonik bağlar, yüksek elektronegatiflik farkına sahip ametaller ile düşük elektronegatiflik ve düşük iyonlaşma enerjisine sahip metaller arasında oluşur. Metal atomları elektron kaybederek pozitif iyonlara, ametal atomları ise elektron alarak negatif iyonlara dönüşür. Bu zıt yüklü iyonlar arasındaki elektrostatik çekim, iyonik bağın oluşmasına neden olur. Örneğin, sodyum klorür (NaCl) bu bağ türüne sahiptir.

2. Yönerge

Soru: Aşağıdaki tabloda verilen bilgileri kullanarak NaF bileşiği, H₂ ve F₂ moleküllerindeki bağlanmanın iyonik bağlanma mı, metalik bağlanma mı yoksa farklı bir bağlanma mı olduğu konusunda tahminlerinizi belirtiniz. Tahminlerinizi gerekçeleriyle açıklayınız.

NaF (Sodyum Florür):

• Bağ Türü: İyonik bağ.
• Gerekçe: Sodyum (Na) düşük iyonlaşma enerjisine ve düşük elektronegatifliğe (0,93), flor (F) ise yüksek iyonlaşma enerjisine ve yüksek elektronegatifliğe (4,00) sahiptir. Elektronegatiflik farkı oldukça büyük (≈3,07) olduğundan elektron transferi gerçekleşir ve iyonik bağ oluşur.

H₂ (Hidrojen Molekülü):

• Bağ Türü: Kovalent bağ.
• Gerekçe: İki hidrojen atomunun elektronegatiflik değerleri eşittir (2,20). Elektronlarını paylaşarak ortak bir elektron çifti oluştururlar. Bu da kovalent bağın tipik bir örneğidir.

F₂ (Flor Molekülü):

• Bağ Türü: Kovalent bağ.
• Gerekçe: İki flor atomu da yüksek elektronegatiflik değerine sahiptir (4,00) ve aralarındaki elektronegatiflik farkı sıfırdır. Elektronlarını ortaklaşa paylaşarak kovalent bağ oluştururlar.

Ekstra Soru: Hidrojen atomları neden birbiriyle bağ oluşturur?

Cevap: Hidrojen atomları, kararlı bir yapı elde etmek için bağ oluşturur. Her hidrojen atomu, elektronlarını paylaşarak ortak bir elektron çifti meydana getirir. Bu bağ kovalent bağ olarak adlandırılır ve atomların daha düşük enerji seviyesine ulaşmasını sağlar. Böylece H₂ molekülü oluşur ve daha kararlı bir yapı elde edilir.