9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 131 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 131 Cevapları (MEB Yayınları) – Etkinlik 2.8 Hidrojen Molekülünün Oluşumu

Etkinlik 2.8 – Hidrojen Molekülünün Oluşumu Cevapları

Aşağıdaki grafik, iki hidrojen atomunun çekirdekleri arasındaki mesafe değiştikçe potansiyel enerjide nasıl değişim meydana geldiğini göstermektedir. Grafik incelenerek soruların cevapları verilmiştir.

1. Birbirine 300 pm uzaklıktaki iki H atomu arasında etkileşim var mıdır?

Kısa Cevap: Hayır, yoktur. Çünkü bu uzaklıkta atomlar birbirlerini etkileyebilecek kadar yakın değildir.

Ayrıntılı Açıklama: Atom çekirdekleri arasındaki mesafe çok fazla olduğundan, çekme ya da itme kuvvetleri oluşmaz. Bu nedenle potansiyel enerji sıfıra yakındır ve atomlar birbirinden bağımsız davranır.

2. İki H atomu birbirine yaklaşırken hangi kuvvetlerin etkisindedir ve potansiyel enerji nasıl değişir?

Kısa Cevap: Çekme ve itme kuvvetleri etkili olur; çekme kuvveti baskın olduğunda enerji azalır, itme kuvveti baskın olduğunda enerji artar.

Ayrıntılı Açıklama: İki hidrojen atomu yaklaşmaya başladığında:

• Elektron–çekirdek arasında çekme kuvveti oluşur → potansiyel enerji azalır.
• Elektron–elektron ve çekirdek–çekirdek arasında itme kuvveti oluşur → potansiyel enerji artar.

Yaklaşmanın ilk aşamalarında çekme kuvveti baskındır ve potansiyel enerji düşer.
Atomlar çok yaklaşırsa bu kez itme kuvvetleri artar ve potansiyel enerji yükselir.

3. Uzaklık 74 pm olduğunda hangi tanecikler arasında itme ve çekme kuvvetleri oluşur? Potansiyel enerji nasıl etkilenir?

Kısa Cevap: Elektron–çekirdek arasında çekme, elektron–elektron ve çekirdek–çekirdek arasında itme kuvvetleri vardır. Bu mesafe en düşük potansiyel enerjinin bulunduğu kararlı bağ uzunluğudur.

Ayrıntılı Açıklama: 74 pm, hidrojen molekülü için en kararlı mesafedir (bağ uzunluğu).
Bu uzaklıkta:

• Çekme kuvveti = İtme kuvveti olur.
• Sistem en düşük potansiyel enerjiye ulaşır (–432 kJ/mol civarı).
• Bu nokta H₂ molekülü oluşumu için ideal bağ uzunluğudur.

4. İki H atomu daha fazla yaklaştığında hangi kuvvetler etkilidir ve potansiyel enerji nasıl değişir?

Kısa Cevap: İtme kuvvetleri baskın olur ve potansiyel enerji hızla artar.

Ayrıntılı Açıklama: Atomlar 74 pm’den daha fazla yaklaşırsa:

• Elektron–elektron itmesi artar
• Çekirdek–çekirdek itmesi çok yükselir

Bu nedenle sistem kararsız hâle gelir ve potansiyel enerji yükselmeye başlar.