9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 138-139-140 Cevapları Meb Yayınları

Molekül Polarlığı ve Apolarlığı Soruları ve Cevapları:

Soru 1

Tablodaki boşluklarda moleküllerin Lewis nokta yapısını gösteriniz.

Cevap: Lewis nokta yapıları:

• Hidrojen (H₂): H:H
• Flor (F₂): F:F
• Azot (N₂): N≡N
• Oksijen (O₂): O=O
• Hidrojen Florür (HF): H:F
• Metan (CH₄): H-C-H (çevresinde 4 H atomu)
• Amonyak (NH₃): H-N-H (çevresinde yalnız çift elektron)
• Su (H₂O): H-O-H (çevresinde 2 yalnız çift elektron)

Soru 2

Moleküllerin uzay-dolgu modellerini etkileyen faktörler neler olabilir?

Cevap:
Moleküllerin uzay-dolgu modellerini etkileyen faktörler:

• Atomların elektronegatiflik değerleri
• Atomların valans elektron sayıları
• Ortaklanmış elektron çiftlerinin varlığı
• Moleküllerdeki atomların geometrik dizilimi

Soru 3

Verilen moleküllerden farklı gruplar oluşturmak için ölçütler belirleyiniz.

Elektron yük dağılımı dengesi:

• Dengeli olanlar: H₂, F₂, N₂, O₂, CH₄
• Dengeli olmayanlar: HF, NH₃, H₂O

Dipol moment:

• Dipol momenti sıfır olanlar: H₂, F₂, N₂, O₂, CH₄
• Dipol momenti sıfırdan farklı olanlar: HF, NH₃, H₂O

Soru 4

Belirlediğiniz ölçütlere göre molekülleri ayrıştırınız.

• Apolar moleküller: H₂, F₂, N₂, O₂, CH₄
• Polar moleküller: HF, NH₃, H₂O

Soru 5

Dipol moment, molekülün kutupsallığının ölçüsüdür. Buna göre tablodaki molekülleri dipol momentine göre gruplayınız.

• Dipol momenti sıfır olanlar: H₂, F₂, N₂, O₂, CH₄
• Dipol momenti sıfırdan farklı olanlar: HF, NH₃, H₂O

Soru 6

Dipol momenti sıfır olan moleküller apolar, sıfırdan farklı olan moleküller ise polar olarak adlandırılır. Buna göre tablodaki polar ve apolar molekülleri belirleyiniz.

Cevap:

• Apolar moleküller: H₂, F₂, N₂, O₂, CH₄
• Polar moleküller: HF, NH₃, H₂O

Genel Çıkarımlar:

• Molekülün polar olup olmaması, elektronegatiflik farklarına ve geometrik dizilimine bağlıdır.
• Polar moleküller, yük dağılımının dengesiz olduğu moleküllerdir.
• Apolar moleküllerde elektron yoğunluğu eşit dağılır, dipol moment sıfırdır.

Not: Görsel bilgilerin açıklamaları yukarıdaki Lewis ve dipol gruplandırmalarını desteklemektedir.

Kontrol Noktası

1H, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F, 15P, 16S, 17Cl ve 35Br atomlarından oluşan aşağıdaki CCl4, NCl3, CO2, BH3, H2S , HBr, PH3, CF4, CS2 ve PF3 molekülleri için istenen bilgileri yazınız.

Açıklamalar:

1. Polar Moleküller: Elektron yük dağılımının dengeli olmadığı ve molekülün geometrisinin asimetrik olduğu yapılar (örn. H₂S, PH₃).
2. Apolar Moleküller: Elektron yük dağılımının dengeli olduğu ve molekül geometrisinin simetrik olduğu yapılar (örn. CCl₄, CF₄).
3. Lewis Yapıları: Moleküllerin bağ yapısını ve elektron çiftlerini gösterir, molekülün polarlığını anlamak için kullanılır.