9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 170-171 Cevapları Meb Yayınları

Etkinlik 2.18: Buhar Basıncı ve Denge Buhar Basıncına Moleküler Bakış

1. a) Buhar fazındaki su moleküllerinin kaba uyguladığı basınç nasıl gerçekleşmiştir?
Kap içerisindeki su molekülleri hareket ederken kabın iç yüzeyine ve U borusunun çeperlerine çarparak bir itme kuvveti uygular. Moleküllerin bu çarpışmaları sonucunda kabın içinde bir basınç oluşur. Bu basınca "buhar basıncı" denir.

b) Hangi kapta buhar basıncı oluşur?
Buhar basıncı yalnızca kapalı kapta oluşur. Açık kapta, su buharı serbestçe atmosfere yayıldığı için içeride bir basınç birikimi olmaz.

2. a) Su buharının uyguladığı basınç nedeniyle cıva seviyesinde nasıl bir değişiklik gözlenir?
Kap içerisindeki buhar molekülleri, hareket ederek manometrede cıva seviyesinin sol kolunda alçalmaya, sağ kolunda ise yükselmeye neden olur. Bu durum, buhar moleküllerinin yarattığı basıncı gösterir.

b) Manometrede cıva seviyesindeki en büyük fark hangi görseldedir ve neden?
Manometrede en büyük fark 3. görselde gözlemlenir. Bunun sebebi, birim hacimdeki buhar moleküllerinin sayısının maksimum düzeye ulaşmasıdır. Buharlaşma hızı, yoğunlaşma hızına eşitlendiğinde denge sağlanır ve cıva seviyesinde en yüksek fark görülür.

c) 3. görselde buharlaşma ve yoğunlaşma hızlarının eşit olmasının anlamı nedir?
Bu durum, sistemde dengeye ulaşıldığını gösterir. Buharlaşan molekül sayısı, yoğunlaşan molekül sayısına eşit olduğunda, buhar basıncı sabit kalır. Bu nedenle 3. ve 4. görsellerde buhar basıncında bir değişiklik olmaz.

ç) Denge buhar basıncı nedir?
Belirli bir sıcaklıkta, sıvı ve buharın dinamik bir dengeye ulaştığı anda sıvının yüzeyinden buharlaşan moleküllerin, geri yoğunlaşan moleküllerle eşit olduğu duruma "denge buhar basıncı" denir. Denge buhar basıncı, sıcaklığa bağlı olarak değişir.