Gıyabi Cenaze Namazı Nasıl Kılınır?

Gıyabi Cenaze Namazı Kılınabilir Mi?

Aslolan, cenaze namazının kılınabilmesi için cenazenin hazır bulunmasıdır. Bununla birlikte, hazır olmayan cenaze için de gıyabi cenaze namazı kılınabilir. Nitekim Peygamber Efendimiz (s.a.s.), Habeş Kralı Necaşi’nin vefatını haber vermiş ve onun cenaze namazını kıldırmak üzere cemaatin önüne geçmiş, ashab da arkasında saf tutmuştur.

Gıyabi Cenaze Namazının Delilleri

Resulullah (s.a.s.), Necaşi’nin (gıyabında) cenaze namazını kıldırdı. (Buhari, Cenaiz, 55; Müslim, Cenaiz, 63)
Resulullah’ın (s.a.s.) Uhud şehitleri ve kendisine haber verilmeden defnedilen cenazeler için de gıyabi cenaze namazı kıldığı bilinmektedir. (Buhari, Cenaiz, 73; 56)

Cenaze Namazı Nasıl Kılınır?

Cenaze namazı, rüku ve secdesi olmayan bir namazdır. Rükünleri kıyam ve tekbirlerdir. Cenaze namazında iftitah (başlangıç) tekbiriyle birlikte dört tekbir bulunmaktadır. Selam vermek vaciptir. Sünnetleri ise, Allah’a hamd ve sena etmek, Resulullah’a (s.a.s.) salat ve selam getirmek, hem ölü hem de Müslümanlar için dua etmektir.

Cenaze Namazının Kılınışı

Niyet: Cenazeye karşı ve kıbleye yönelik olarak saf bağlanır ve niyet edilir.
İlk Tekbir ve Sübhaneke: İmam ve cemaat tekbir alarak ellerini bağlarlar, "ve celle senaük" cümlesiyle birlikte "Sübhaneke" duasını okurlar.
İkinci Tekbir ve Salavat: Eller kaldırılmadan tekbir alınır ve “Salli-Barik” duaları okunur.
Üçüncü Tekbir ve Dua: Eller kaldırılmaksızın tekbir alınır. Bilenler cenaze duasını okur, bilmeyenler ise dua niyetiyle “Fatiha” suresini veya başka bir duayı okurlar.
Dördüncü Tekbir ve Selam: Dördüncü tekbirden sonra sağa ve sola selam verilir. Böylece namaz tamamlanmış olur.

Cenaze Namazında Dikkat Edilmesi Gereken Şartlar

Taharet, kıbleye yönelmek, setr-i avret (vücudun örtülmesi gereken yerlerini örtmek) ve niyet gibi şartlara riayet edilir.
Namazı kılınacak cenazenin Müslüman olması, yıkanıp kefenlenmiş olması, cemaatin önünde olması gerekir.
Hanefi ve Malikilere göre bedeninin tamamı veya yarıdan fazlası yahut başı ile birlikte en az yarısı bulunmalıdır.
Şafiilere göre ise kişi ölüp de bir tek uzvu bulunsa bile cenaze namazı kılınır. Nitekim ashab, ölen ve sadece eli bulunan bir sahabinin namazını kılmıştır.
Canlı olarak doğup ölen çocuk yıkanır ve cenaze namazı kılınır.

Gıyabi cenaze namazı, cenazenin hazır bulunmadığı durumlarda kılınabilir ve bu durum İslam kaynaklarında desteklenmektedir. Cenaze namazı, dört tekbirle kılınan ve selamla tamamlanan özel bir namazdır. Taharet, kıbleye yönelmek ve niyet gibi şartlar bu namaz için de geçerlidir.

Gıyâbî cenaze namazı kılınabilir mi?

Aslolan, namazının kılınabilmesi için cenazenin hazır bulunmasıdır. Bununla birlikte hazır olmayan cenaze için de namaz kılınabilir. Nitekim Resûlullah (s.a.s.), Habeş Kralı Necâşî’nin vefatını haber vermiş, sonra da onun cenaze namazını kıldırmak üzere cemaatin önüne geçmiş, ashab da arkasında saf tutmuştur (Buhârî, Cenâiz, 54 [1318]; Müslim, Cenâiz, 63 [951]). Olayda hazır bulunan Câbir b. Abdullah (r.a.) şöyle demiştir: “Resûlullah (s.a.s.) , Necâşî’nin (gıyâbında) cenaze namazını kıldırdı. Ben de ikinci saftaydım.” (Buhârî, Cenâiz, 54 [1320]). Yine, Resûlullah’ın (s.a.s.) Uhud şehitleri (Buhârî, Cenâiz, 72 [1344]) ve kendisine haber verilmeden defnedilen cenazeler için de gıyâbî cenaze namazı kıldığı bilinmektedir (Buhârî, Cenâiz, 55 [1321]).