Ortaöğretim Temel Dinî Bilgiler (İslam 1) Ders Kitabı Sayfa 108-109-110 Cevapları Meb Yayınları

4. Ünitemizi Değerlendirelim

1. Ahlakı tanımlayarak İslam ahlakının konusunu ve gayesini açıklayınız.

Ahlak, insanın iyi ya da kötü davranışlarını belirleyen kurallar bütünüdür. İslam ahlakının konusu, insanın davranışlarını Allah’ın emir ve yasaklarına göre düzenlemektir. Gayesi ise, güzel ahlaklı bireyler yetiştirerek dünya ve ahiret mutluluğunu sağlamaktır.

2. İslam ahlakının temel kaynaklarını açıklayınız.

İslam ahlakının temel kaynakları:

• Kur’an-ı Kerim,
• Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sünneti,
• İslam âlimlerinin görüşleri (icma, kıyas) ve
• Sağlam akıldır.

3. Terbiye ile ahlak arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

Terbiye, insanın düşünce, davranış ve duygularının olumlu yönde geliştirilmesidir. Ahlak ise bu eğitimin sonucu olarak ortaya çıkan davranış biçimidir. Yani terbiye, ahlaklı olmanın temelidir.

4. İman, ibadet ve ahlak arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

İman, Allah’a inanmayı; ibadet, bu inancı uygulamayı; ahlak ise bu inancı ve ibadetleri davranışlara yansıtmayı sağlar. Bu üçü birlikte İslam ahlakını tamamlar.

5. Allah’a (c.c.) karşı vazifelerimiz nelerdir?

• Yalnızca O’na ibadet etmek,
• Şirk koşmamak,
• Dua ve şükür etmek,
• Allah’ın emir ve yasaklarına uymak.

6. Peygamberimize karşı vazifelerimiz nelerdir?

• O’nu sevmek ve örnek almak,
• Sünnetine uymak,
• Salavat getirmek,
• O’nun getirdiği dine inanmak.

7. Kur’an-ı Kerim’e karşı vazifelerimiz nelerdir?

• O’na saygı göstermek,
• Abdestle okumak,
• Anlamını öğrenip uygulamak,
• Hayatımıza rehber edinmek.

8. İnsanlara karşı vazifelerimiz nelerdir?

• Adaletli, dürüst, merhametli ve yardımsever olmak,
• Gıybet, yalan ve hileden uzak durmak,
• Komşulara, akrabalara ve büyüklere saygılı olmak.

9. Peygamber Efendimizin ahlakıyla ilgili bir ayet meali yazınız.

“Ve şüphesiz, sen elbette yüce bir ahlak üzeresin.” (Kalem Suresi, 4. Ayet)

10. Peygamber Efendimizin ahlakını anlatan bir hadis yazınız.

“Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim.” (Muvatta, Hüsnü’l-Hulk, 8)

B. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1. Soru: Aşağıdakilerden hangisi Allah’a (c.c.) karşı yerine getirmemiz gereken kulluk vazifelerinden biri olamaz?

Doğru Cevap: E) Sadece çaresiz kalındığında O’na dua etmek
➡ Çünkü ibadet yalnız zor zamanlarda değil, her zaman yapılmalıdır.

✅ Cevap: E

2. Soru: Yukarıda tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Tanım: Allah’a karşı kulluk bilinciyle hareket etmek.
Doğru Cevap: A) Takva
➡ Takva, Allah’a karşı sorumluluk bilinciyle yaşamak demektir.

✅ Cevap: A

3. Soru: Yukarıdaki paragrafta anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: D) İslam ahlakının temel kaynakları Kur’an ve sünnettir.
➡ Paragrafta Kur’an ve sünnetin bütünleyici rolüne vurgu yapılmış.

✅ Cevap: D

4. Soru: Yukarıdaki ayetlerden hangisi Peygamberimizin sünnetine uymakla ilgilidir?

Doğru Cevap: B) “Allah ve melekleri, Peygambere çok salavat getirirler...”
➡ Bu ayet, Peygamber’e saygı ve sünnetine uymayı içerir.

✅ Cevap: B

C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri, verilen kelimelerle doldurunuz.
( ubudiyet, takva, recâ, tövbe, havf, vazife, teslimiyet, tazim, muhabbet, marifet)

• Yapmakla sorumlu olduğumuz iş, ödev ve görev:
  ➡️ Vazife

• Yüce Allah’a kul olmak:
  ➡️ Ubudiyet

• Yüce Allah’ı bilmek, tanımak:
  ➡️ Marifet

• Yüce Allah’a duyulan sevgi:
  ➡️ Muhabbet

• Allah’ın (c.c.) yüceliğine uygun saygı ve edep içinde olmak:
  ➡️ Tazim

• Yüce Allah’a gönülden bağlanmak:
  ➡️ Teslimiyet

• Allah’ın (c.c.) emir ve yasaklarına uyma konusundaki sorumluluk bilinci:
  ➡️ Takva

• Günah ve hatalar sebebiyle Allah’tan (c.c.) korkmak:
  ➡️ Havf

• Allah’ın (c.c.) merhamet ve affını ümit etmek:
  ➡️ Recâ

• Günahlardan pişman olup, Allah’a (c.c.) dönmek:
  ➡️ Tövbe

D. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanları “D”, yanlış olanları “Y” ile işaretleyiniz.

(Y) 1. İslam, aynı zamanda ilk insan ve ilk peygamber olan Hz. Âdem’den (a.s.) beri peygamberler aracılığıyla gönderilen ilahi dinlerin ortak adıdır.
(D) 2. Dinimizin bütün hükümlerinde olduğu gibi ahlaki ilkelerinde de Kur’an ve sünnet belirleyicidir.
(Y) 3. Terbiye ve ahlak arasında herhangi bir ilişki yoktur.
(Y) 4. Kur’an-ı Kerim’e karşı vazifemiz sadece okumaktır, anlamaya ve yaşamaya çalışmak
gibi bir sorumluluğumuz yoktur.
(D) 5. Peygamber Efendimize salatü selam getirmek ona olan saygımızı ve bağlılığımızı ifade eder.