Ortaöğretim Temel Dinî Bilgiler (İslam 1) Ders Kitabı Sayfa 34-37 Cevapları Meb Yayınları

Ortaöğretim Temel Dinî Bilgiler (İslam 1) Ders Kitabı MEB Yayınları – 1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Cevapları (Sayfa 34–37)

A. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlarının başına “D”, yanlış olanlarının başına “Y” harfini yazınız

Soru 1: Nikâh, aralarında evlenmelerine engel bir durum bulunmayan kadınla erkeğin birbirini eş olarak kabul ettiklerini şahitler huzurunda ilan edip resmî olarak tescil ettirmeleridir.
Cevap: D (Doğru)
Açıklama: Nikâh, hem dini hem de hukuki bir sözleşmedir. Şahitler huzurunda ilan edilmesi ve resmî olarak tescil edilmesi gerekir.

Soru 2: Mehir, Müslüman bir erkeğin nikâh sırasında evleneceği kadına verdiği veya vermeyi kabul ettiği mal ya da paradır.
Cevap: D (Doğru)
Açıklama: Mehir, kadının hakkıdır. Nikâh sırasında veya sonrasında verilmesi şart koşulur.

Soru 3: Kişiler arasındaki anlaşmazlığın ortadan kaldırılmasına talak denir.
Cevap: Y (Yanlış)
Açıklama: Talak, evlilik bağının erkeğin kararıyla sona erdirilmesidir. Anlaşmazlıkların giderilmesi “uzlaşma” veya “sulh” ile olur.

Soru 4: Cehalet; dünyevîleşme, millî ve manevî değerlerden uzaklaşma ve amaçsızlık ahlakî yozlaşmaya sebep olmaktadır.
Cevap: D (Doğru)
Açıklama: Cehalet, toplumsal bozulmanın temel nedenlerindendir.

Soru 5: Tecessüs, bir kimsenin mahremiyet alanını öğrenmek için onun bilgisi ve rızası dışında gizlice araştırma yapmaktır.
Cevap: D (Doğru)
Açıklama: Tecessüs, İslam’da yasaklanmış bir davranıştır ve özel hayatın gizliliğini ihlal eder.

B. Yukarıda verilen kelimelerden uygun olanlarıyla cümleleri tamamlayınız.

1. İslam’da kadın ve erkeklerin dinen örtülmesi emredilen yerlerini örtmelerine tesettür denir.
2. Evlenecek olan kadın ile erkek arasında dinî, ahlaki, ekonomik ve sosyal bakımdan denklik gözetilmesine küfüv denir.
3. “Yalan ve dedikodu ile insanların birbirine düşürülmesi” anlamına gelen fitne, sosyal hayatı olumsuz etkileyen unsurlardandır.
4. Kişinin özel bilgilerini gizli tutma hakkı mahremiyet alanıdır.
5. Adalet, herkese hakkını vermektir.

C. Aşağıdaki soruları dikkatle okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. Soru: Ailede eşlerin karşılıklı sorumluluklarıyla ilgili hangi yargılar doğrudur?
I. Aile fertlerinin kusurlarını paylaşmamalı.
II. Çocukların bakımına birlikte özen göstermeli.
III. Ortak sorumluluk bilinciyle hareket edilmeli.
Cevap: D) II ve III
Açıklama: Aile, sevgi, saygı ve paylaşım üzerine kurulmalıdır.

2. Soru: “Hiç kimsenin izinsiz olarak bir başkasının evine bakması helal değildir.” hadisi hangi kavramla ilgilidir?
Cevap: C) Mahremiyet
Açıklama: Mahremiyet, kişisel sınırların korunması anlamına gelir.

3. Soru: Adaletin önemini anlatan ayet hangisidir?
Cevap: C) “Ey iman edenler, Allah için hakkı ayakta tutun...” (Maide 5/8)
Açıklama: Bu ayet, toplumsal adaletin önemini vurgular.

4. Soru: Bu parçada alkolün zararlarından hangisine değinilmemiştir?
Cevap: B) Trafik kazalarının en başta gelen sebebidir.
Açıklama: Parçada ruhsal ve fiziksel zararlardan bahsedilmiştir, trafik kazalarına değinilmemiştir.

5. Soru: Verilen hadis ve ayetlerde sosyal hayatı olumsuz etkileyen unsur hangisidir?
Cevap: A) Yalan ve hile
Açıklama: Yalan söylemek ve hile yapmak güven ortamını bozar.

6. Soru: Yardımlaşma ile ilgili paragraftan kesin olarak ne çıkarılabilir?
Cevap: C) Yardımlaşma faaliyetleri insanları birbirine yakınlaştırır.
Açıklama: Yardımlaşma, toplumsal dayanışmayı artırır.

7. Soru: İnsanlar arasında nifak sokmak, toplumda kargaşa çıkarmak hangi kavramla ilgilidir?
Cevap: B) Fitne
Açıklama: Fitne, insanların arasını bozarak toplumsal huzuru zedeleyen bir davranıştır.

D. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. İslam’da aileye verilen önemi ayet ve hadislerden örnek vererek açıklayınız.
Cevap: İslam’da aile, toplumun temelidir. Kur’an-ı Kerim’de “Sizi bir erkek ve bir kadından yarattık...” (Hucurât 13) ayetiyle aile kurumunun önemi vurgulanır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) de “Sizin en hayırlınız, ailesine en iyi davranandır.” buyurarak aile bireylerine karşı sevgi, merhamet ve adaletli davranmanın önemini belirtmiştir.

2. Boşanmanın fertler ve toplum üzerindeki etkilerini değerlendiriniz.
Cevap: Boşanma, eşler arasında duygusal ve psikolojik yıpranmalara yol açabilir. Çocuklar üzerinde güven eksikliği ve iletişim problemleri oluşturabilir. Toplumsal düzeyde ise aile kurumunun zayıflamasına ve değerlerin yitirilmesine sebep olur. Bu nedenle boşanma son çare olarak görülmeli ve öncesinde uzlaşma yolları aranmalıdır.

3. İslam’ın sosyal hayatta ilgili bazı temel ilkelerini ayet ve hadislerle açıklayınız.
Cevap: İslam, sosyal hayatta adalet, doğruluk, yardımlaşma ve kardeşlik ilkelerini öğütler. “Allah adaleti, iyiliği ve yakınlara yardım etmeyi emreder.” (Nahl 90) ayeti toplumsal dengeyi korur. Ayrıca “Komşusu açken tok yatan bizden değildir.” hadisi, yardımlaşma ve dayanışmanın önemini gösterir.

4. Sosyal medyanın ahlakî yozlaşmaya etkilerini yazınız.
Cevap: Sosyal medya, doğru kullanılmadığında dedikodu, yalan haber, israf, kıskançlık ve gösteriş gibi olumsuz davranışlara yol açabilir. Bu durum bireylerde mahremiyetin zedelenmesine, saygı ve güven duygusunun azalmasına neden olur. Bilinçli ve sorumlu kullanım, ahlaki yozlaşmayı önler.

5. Alkol ve madde bağımlılığının bireysel ve toplumsal zararlarını açıklayınız.
Cevap: Alkol ve madde bağımlılığı bireyde fiziksel ve ruhsal hastalıklara, irade kaybına ve ahlaki çöküntüye yol açar. Toplumda ise aile bağlarının zayıflamasına, suç oranlarının artmasına ve sosyal huzurun bozulmasına neden olur. İslam, bu zararlardan korunmak için içkiyi kesin olarak yasaklamıştır.

E. Sağ sütunda yer alan kavramları sol sütundaki ilgili ayetle eşleştiriniz.