Ortaöğretim Temel Dinî Bilgiler (İslam 1) Ders Kitabı Sayfa 88-89-90 Cevapları Meb Yayınları

Okuyalım – Yorumlayalım

Aşağıdaki ayetleri okuyarak ahlaki değerler açısından yorumlayınız.

İsrâ Suresi 23-39. ayetleri hangi ahlaki değerleri öğretmektedir?

Cevap: İsrâ Suresi 23-39. ayetleri, insanlara Allah’a kulluk, anne babaya saygı, merhamet, adalet, ölçülülük, iffet, dürüstlük, vefa, tevazu gibi pek çok ahlaki değeri öğretmektedir. Bu ayetlerde, sadece Allah’a ibadet edilmesi, yaşlı anne babaya sevgiyle davranılması, cimrilik ve israftan kaçınılması, yalan, zina, haksız öldürme gibi günahların yasaklanması ve bilinçli, sorumlu, ölçülü bir yaşam sürülmesi öğütlenmektedir.

Öne Çıkan Ahlaki Değerler:

• Anne babaya saygı ve şefkat (öf bile dememek, dua etmek)
• İsraf ve cimrilikten kaçınmak, dengeli olmak
• İhtiyaç sahiplerine yardım etmek, yoksulu gözetmek
• Zinadan uzak durmak, iffeti korumak
• Haksız yere cana kıymamak, adaletli olmak
• Yetim hakkını korumak, emanete sahip çıkmak
• Sözünde durmak, ahde vefa göstermek
• Doğru ölçüp tartmak, dürüst olmak
• Gurur ve kibirden uzak durmak, tevazu sahibi olmak
• Bilgisizce davranmamak, araştırarak hareket etmek
• Allah’a ortak koşmamak, tevhid inancı

Sonuç: Bu ayetler, bir Müslümanın hem Allah’a karşı sorumluluğunu hem de insanlara karşı olan görevlerini gösteren kapsamlı bir ahlak rehberidir. Kişisel, ailevi ve toplumsal ilişkilerde adaletli, merhametli, saygılı ve dengeli olmayı öğütler.

Okuyalım – Değerlendirelim

Aşağıdaki hadisleri okuyarak güzel ahlakın önemi açısından değerlendiriniz.

Verilen hadislerde güzel ahlakın önemi hangi yönleriyle vurgulanmıştır?

Cevap: Verilen hadislerde güzel ahlak, Müslümanlığın özü, imanın göstergesi ve insanın manevi yükselişinin temel şartı olarak tanımlanmıştır. Bu hadislerde kötü ahlaktan Allah’a sığınmak gerektiği, müminin çirkin söz, kaba davranış, cimrilik, karalama ve hayâsızlıktan uzak durması gerektiği vurgulanır. Ayrıca hayâ, doğruluk, kendini ilgilendirmeyen şeylerden uzak durmak ve başkalarına güzel davranışlarla örnek olmak da güzel ahlakın en önemli unsurlarındandır. Güzel ahlaka sahip olan kişi, hem Allah’ın sevgisini kazanır hem de toplumda örnek birey olur.

Hadislerden Çıkan Ahlaki Değerler:

• Kötü ahlaktan Allah’a sığınmak
• Kalpteki kötü huyları terk etmek ve güzel huylar edinmek
• Hayâ ve edep sahibi olmak
• Kaba, kötü sözlü, karalayıcı olmamak
• Cimrilikten uzak durmak
• Kendini ilgilendirmeyen işlerden uzak durmak
• Çirkin davranışlardan kaçınmak
• İyi davranışlara öncülük ederek topluma örnek olmak

Bu hadisler, güzel ahlakın sadece bireysel değil, toplumsal huzurun da temeli olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. İyi ahlaklı olmak, İslam’ın ruhunu yansıtan ve Allah’ın rızasını kazandıran bir yaşam tarzıdır.