Skolastik ve Modern Düşünce: Aralarındaki Farklar Nelerdir?

Skolastik Düşünce ile Modern Düşüncenin Temel Farkları

Skolastik düşünce, dini otoriteyi merkeze alan ve insanı Tanrı’nın bir yaratığı olarak gören bir anlayışa dayanır. Bu dönemde bilgi, sadece Tanrı’ya ulaştırıyorsa değerli kabul edilirdi. Hukuk ve düşünceler kiliseye bağlı, bilim ise Tanrı’nın yarattıklarını anlamaya yönelik bir araç olarak görülürdü. Modern düşünce ise insanı ve doğayı merkeze alarak deney, gözlem ve akıl yürütmeye dayalı bir yöntem benimsemiştir. İnsan, kendi hayatına ve doğaya hâkim olabileceğini fark etmiş; bilim ve hukuk bağımsız bir yapıya bürünmüştür. Bu değişim, felsefi düşüncenin özgürleşmesini ve bireyin merkeze alınmasını sağlamıştır.

Skolastik Düşünce:

• Felsefenin merkezinde din vardır.
• Felsefe, bu dünyadan sonraki yaşama dair problemleri ele alır.
• Felsefenin amacı dini açıklamak ve temellendirmektir.
• İnsan, Tanrı’nın yarattığı olduğu ve onun iradesine tabi bir kul olarak görülür.
• Bilgi, Tanrı’nın bilgisine ulaştırıyorsa değerlidir.
• Tümdengelim doğru bilgiye ulaşma yöntemidir.
• Bilim Tanrı’nın yarattıklarını anlamaya bir araçtır.
• Hukuk kiliseye bağlıdır.
• Düşünceler kiliseye bağlıdır.
• Devlet dinin hizmetindedir.

Modern Düşünce:

• Felsefenin merkezinde insan ve doğa vardır.
• Felsefenin konusu, yaşanan dünyaya ilişkin problemlerdir.
• Felsefenin amacı; insanı ve doğayı anlamak, açıklamaktır.
• İnsan, aklıyla doğaya ve kendi hayatına hâkim olabileceğini bilen bir birey olarak görülür.
• Bilgi, insana sağladığı fayda bakımından değerlidir.
• Bilgi edinmede deney ve gözleme dayalı tümevarım yöntemi esastır.
• Bilim, insanın doğayı anlaması ve açıklaması için bir araçtır.
• Hukuk devlete bağlıdır.
• Düşünceler otoriteden bağımsızdır.
• Ulus devlet anlayışı güç kazanmıştır.

Özet: Skolastik düşünce, dini merkezine alırken, modern düşünce insan ve doğayı merkeze alır. Modern düşünce, bilginin deney ve gözlemle kazanılmasını savunur, düşüncelerde bağımsızlık ve özgürlük ön plandadır. Skolastik anlayış ise kiliseye bağlı ve otoriter bir yapıya sahiptir.