Takdir-i ilahi böyleymiş, Allah (cc) böyle yazmış, dilemiş diye değerlendirmek mümkün müdür? Niçin?

Soru : Doktoru, sigara ve içkiyi mutlaka bırakmalısın dediği hâlde kötü alışkanlıklarını sürdürüp ağır bir hastalığa yakalanan; trafik kurallarına uymayıp kaza geçiren ve hayatını kaybeden kişilerin durumunu “Takdir-i ilahi böyleymiş.”, “Allah (cc) böyle yazmış, dilemiş.” diye değerlendirmek mümkün müdür? Niçin? Sınıfınızda arkadaşlarınızla tartışınız.

Ödev cevabı kısaca : Sigara, içki gibi kötü alışkanlıkların sürdürülmesi ya da trafik kurallarına uymamak, kişinin kendi iradesiyle yaptığı seçimlerdir. Bu nedenle sonuçlarını sadece “takdir-i ilahi” diye açıklamak doğru değildir.

Tedbir kuldan, takdir Allah’tandır sözüyle anlatılmak istenen nedir?

Allah (cc), insana doğru ile yanlışı ayırt etmesi için akıl vermiş ve onu özgür iradesiyle sorumlu tutmuştur. Doktorun uyarısına rağmen sigarayı bırakmayan bir kişi ya da trafik kurallarını ihmal eden bir sürücü, bilinçli olarak yanlış tercihler yapmıştır. Bu tercihler sonunda hastalık ya da ölüm meydana geldiğinde bunu sadece “Allah böyle yazmış” diyerek açıklamak, insanın kendi hatasını görmezden gelmesidir. Elbette her şey Allah’ın bilgisi dâhilindedir; fakat kişinin davranışları onun sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Dolayısıyla bu tür olaylar, daha çok insanın kendi tercihlerinin sonucu olarak değerlendirilmelidir.