TÜİK Verilerine Göre 2024’te Doğumlar Azaldı: Doğurganlık Hızı 1,48’e Geriledi!

TÜİK 2024 Verilerini Açıkladı: Türkiye Doğurganlıkta Kritik Eşiğin Altında!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin doğum istatistiklerini kamuoyuyla paylaştı. Açıklanan verilere göre, 2024 yılında Türkiye genelinde canlı doğan bebek sayısı 937 bin 559 olarak kayıtlara geçti. Bu bebeklerin %51,4’ü erkek, %48,6’sı kız çocuklardan oluştu. Ancak en dikkat çeken veri, ülkemizde toplam doğurganlık hızının 1,48’e gerilemesi oldu. Bu oran, son 23 yılın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti.

Nüfus Yenilenme Seviyesinin Altında: 1,48 Çocuk

Toplam doğurganlık hızı, bir kadının doğurganlık çağında (15-49 yaş) sahip olabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eder. Türkiye’de bu oran 2001 yılında 2,38 iken, 2024’te 1,48'e düşerek sekiz yıldır nüfusun yenilenme eşiği olan 2,10’un altında kalmaya devam etti.

İllere Göre Doğurganlık: Şanlıurfa Zirvede, Bartın ve Eskişehir Dipte

2024 yılında:

En yüksek doğurganlık hızı: Şanlıurfa (3,28 çocuk)
En düşük doğurganlık hızı: Bartın ve Eskişehir (1,12 çocuk)
Diğer düşük oranlı iller: Zonguldak (1,15), Ankara (1,15), İzmir (1,17)

Bu farklılıklar, bölgeler arası sosyoekonomik yapı, eğitim seviyesi ve kültürel alışkanlıklar gibi etkenlerle doğrudan bağlantılı.

Avrupa ile Kıyaslama: Türkiye 9. Sırada

Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde ortalama doğurganlık hızı 2023 verilerine göre 1,38 iken, Türkiye 1,48’lik oranıyla AB ortalamasının üzerinde yer aldı. Bu oranla Türkiye, 27 ülke arasında 9. sırada yer aldı.

Eğitim Düzeyi ve Doğurganlık Arasındaki Fark Çarpıcı

Yükseköğretim mezunu annelerde doğurganlık hızı: 1,22 çocuk
Okuma yazma bilmeyen annelerde: 2,65 çocuk

Bu fark, eğitim düzeyinin çocuk sahibi olma tercihlerini doğrudan etkilediğini gösteriyor.

Yerleşim Yerine Göre Doğurganlık

Kır yerleşimlerinde: 1,83 çocuk
Orta yoğun kentlerde: 1,58 çocuk
Yoğun kentlerde: 1,39 çocuk

Kırsalda doğurganlık hızının kentlere göre daha yüksek olması dikkat çekiyor.

Yaş, Doğum Sırası ve Çoğul Gebelikler

Doğum yapan annelerin ortalama yaşı: 29,3
İlk doğum yaşı ortalaması: 27,3
En yüksek doğurganlık yaş grubu: 25-29 yaş aralığı (binde 100)

Çoğul doğum sayısı 31 bin 109 olup doğumların %3,3’ü çoğul doğumlardan oluştu. Bu doğumların %97’si ikiz, %2,9’u üçüz, %0,1’i ise dördüz veya daha fazla bebekle gerçekleşti.

Doğumlar Arası Süreler ve Ergen Doğurganlık

Annenin iki doğumu arasındaki ortalama süre: 4,7 yıl
En kısa süre: Şanlıurfa (2,7 yıl)
En uzun süre: Kırklareli (5,4 yıl)

Adölesan doğurganlık hızı da düşüşte: 2001’de binde 49 iken, 2024’te binde 10’a indi. Bu, erken yaşta gebeliklerin azaldığını gösteriyor.

Gelecek Ne Gösteriyor?

TÜİK’in verilerine göre doğurganlık hızındaki bu hızlı düşüş, Türkiye’nin demografik geleceği açısından kritik bir uyarı niteliğinde. Nüfusun yaşlanması, iş gücü arzında daralma ve sosyal güvenlik sistemine olası yük gibi sorunlar gündeme gelebilir.

Sonuç

2024 yılı doğum istatistikleri, Türkiye'nin demografik yapısının hızla değiştiğini ve doğurganlıkta sürdürülebilirliğin ciddi biçimde tehlikeye girdiğini ortaya koyuyor. Eğitim, kentleşme ve ekonomik şartlar gibi unsurlar doğum kararlarını etkilerken, devletin bu alanda yeni politika adımları atması kaçınılmaz hale geliyor.