10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 33-34 Cevapları Ekoyay Yayıncılık

Görsellerde, üreteçlerin (pillerin) farklı şekillerde bağlanmasıyla oluşan devrelerdeki gerilim ve akım üzerinde meydana gelen değişiklikler araştırılıyor. Ayrıca, bu deneylerde kullanılan araç ve gereçler de belirtilmiş. İşte sorular ve cevapları:

1- Soru: Seri bağlanan devreden akımın geçtiği durumlarda voltmetrenin gösterdiği değer ile anahtarın açık olduğu durumlarda voltmetrenin gösterdiği değer arasında bir fark gözlemlendi mi?
Cevap: Evet, seri bağlama durumunda anahtar açıkken devrede akım geçmediği için voltmetre potansiyel farkı ölçer, ancak anahtar kapatıldığında devrede akım geçmeye başladığında potansiyel fark azalır.

2- Soru: Kapalı bir devrede seri bağlanan pil sayısı arttıkça ampermetrenin gösterdiği değer arttı mı? Açıklayınız.
Cevap: Evet, seri bağlamada pil sayısı arttıkça devredeki toplam gerilim artar, bu da devreden geçen akımın artmasına neden olur. Bu durum, ampermetre ile ölçülen akım şiddetinde bir artış olarak gözlemlenir.

3- Soru: Paralel bağlanan devreden akımın geçtiği durumlarda voltmetrenin gösterdiği değer ile anahtarın açık olduğu durumda voltmetrenin gösterdiği değer arasında bir fark gözlemlendi mi? Açıklayınız.
Cevap: Paralel bağlamada anahtar kapalı ve açık olduğunda voltmetre potansiyel farkta çok büyük bir değişiklik gözlemez. Çünkü paralel bağlı devrelerde her bir kolun gerilimi aynıdır.

4- Soru: Kapalı bir devrede paralel bağlanan pil sayısı arttıkça ampermetrenin gösterdiği değer arttı mı?
Cevap: Evet, paralel bağlamada pil sayısı arttıkça devrenin toplam akımı artar. Bu artış, ampermetre ile ölçülen akım şiddetinde gözlemlenir, çünkü her paralel pil ekstra bir akım sağlar.

5- Soru: Pillerin seri ve paralel bağlanmasında devreden geçen akım değerlerini göz önüne alarak hangisinin ampul parlaklığına daha uzun süre sabit enerji sağlayacağını tahmin ediniz.
Cevap: Paralel bağlamada pillerin her biri ayrı ayrı akım sağlar, bu da ampulün daha uzun süre sabit parlaklıkta yanmasına olanak tanır. Seri bağlamada ise gerilim artar ama pillerin kullanım süresi kısalır.

6- Soru: 1,5 V’luk iki pilin aynı isimli (pozitif-pozitif ya da negatif-negatif) kutupları birbirine değecek şekilde bağlandığında ampul üzerinden akımın geçip geçmeyeceğini tartışınız.
Cevap: Aynı isimli kutuplar birbirine bağlandığında devrede bir akım akışı olmaz çünkü bu bağlantı kısa devreye yol açar ve devrede bir potansiyel fark oluşmaz. Bu durumda ampul yanmaz.