10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 67 Cevapları Meb Yayınları

Dünya ve Mars’ta Serbest Düşme Hareketi

Giriş

Serbest düşme, cisimlerin yalnızca yer çekimi kuvvetinin etkisi altında yaptığı harekettir. Hava sürtünmesi göz önüne alınmadığında, tüm cisimler kütlelerinden bağımsız olarak aynı ivmeyle düşer. Bu olay, fiziğin temel yasalarından biridir ve hem Dünya’da hem de diğer gezegenlerde aynı prensiple işler. Ancak, farklı gezegenlerdeki yer çekimi ivmesi bu hareketin süresini ve hızını değiştirir.

Dünya ve Mars Karşılaştırması

• Dünya’nın yer çekimi ivmesi: yaklaşık 9,8 m/s²
• Mars’ın yer çekimi ivmesi: yaklaşık 3,7 m/s²

Bu fark bize şunu gösterir:

• Dünya’da serbest bırakılan bir cisim daha hızlı ivmelenir ve çok daha kısa sürede yere ulaşır.
• Mars’ta ise aynı cisim daha yavaş hızlanır, yere düşme süresi uzar.

Grafiklerin Yorumu

Yer Değiştirme – Zaman Grafiği:

• Dünya eğrisi daha dik → cisim kısa sürede daha fazla yol alır.
• Mars eğrisi daha yatık → aynı sürede daha az yol alınır.

Hız – Zaman Grafiği:

• Dünya’da eğim büyük → hız artışı daha hızlıdır.
• Mars’ta eğim küçük → hız artışı daha yavaş gerçekleşir.

Sonuç

• Dünya’da serbest düşme daha hızlı ve daha kısa sürede tamamlanır.
• Mars’ta cisimlerin düşüşü daha yavaş ve uzun süreli olur.
• Ancak her iki gezegende de serbest düşme, “kütleden bağımsız olarak eşit ivme” yasasına dayanır.
• Bu farkı yaratan tek etken, gezegenlerin kütlesi ve yarıçapına bağlı olan yer çekimi ivmesidir.