5. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ders Kitabı Sayfa 78 Cevapları Meb Yayınları

Başlık: Günlük Yaşamda Sürtünme Kuvvetinin Harekete Etkisi

Soru: Günlük yaşamda sürtünme kuvvetinin harekete etkisi birçok alanda gözlemlenebilir. Bu konu ile ilgili aşağıdaki etkinliği yapalım.

Cevap: Etkinlik İstasyonu - Sürtünme Kuvvetinin Harekete Etkisi

1- Günlük yaşamda katı, sıvı ve gaz ortamlarda birbirine temas eden yüzeyler arasında hareketi kolaylaştıran ve zorlaştıran etkiler neler olabilir? Düşünelim.

Cevap: Pürüzsüz yüzeyler ve yağlama işlemi, sürtünmeyi azaltarak hareketi kolaylaştırırken; pürüzlü yüzeyler ve yüksek sürtünme, hareketi zorlaştırır. Örneğin, bir kaygan zeminde yürümek kolayken, pürüzlü bir yüzeyde hareket etmek zor olabilir.

Cevaplarımızı aşağıdaki alanlara yazalım.

Hareketi Kolaylaştıran Etkiler:

• Patinaj pisti gibi kaygan zeminler.
• Araba motorlarındaki yağlama işlemi.

Hareketi Zorlaştıran Etkiler:

• Kumlu bir yolda araba sürmek.
• Pürüzlü bir zeminde yürümek.

Örneklerimizi arkadaşlarımıza sunalım.

Cevap: Örneklerde, pürüzsüz yüzeylerin hareketi kolaylaştırdığı ve pürüzlü yüzeylerin hareketi zorlaştırdığı görülmüştür. Yağlama işlemi, sürtünmeyi azaltarak hareketi daha da kolaylaştırmaktadır.

Örneklerimizin doğruluğunu arkadaşlarımızla tartışalım.

Cevap: Hareketin zorluğu ya da kolaylığı, yüzeylerin pürüzlülüğüne ve sürtünme kuvvetinin büyüklüğüne bağlıdır. Bu durum arkadaşlarımızın verdiği örneklerle de doğrulanmıştır. Örneğin, bir kaykay kullanımı ya da kaygan bir zeminde yürümek gibi.

Örneklerimizi arkadaşlarımızın örnekleriyle karşılaştıralım. Eklemek istediğimiz farklı örnekleri aşağıdaki alana yazalım.

Cevap: Hava yastıklı taşıyıcı sistemler, pürüzsüz zeminlerde daha etkili olurken; buz üzerinde yürümek, sürtünme eksikliği nedeniyle zor olabilir.

Arkadaşlarımızın da örneklerini saygılı ve meraklı bir şekilde dinleyelim.

Cevap: Dinlediğimiz örnekler, sürtünme kuvvetinin çeşitli ortamlarda nasıl farklı etkiler yarattığını göstermektedir. Bu örnekleri değerlendirerek sürtünme kuvvetinin önemini daha iyi kavrayabiliriz.