8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Sayfa 121-123-125 Cevapları Meb Yayınları

Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz 1923)

Sayfa 121 Cevapları

Soru: Mustafa Kemal Paşa barış konferansının neden İzmir’de toplanmasını istemiştir? Açıklayınız.
Cevap: Mustafa Kemal Paşa, İzmir’in Yunan işgalinden kurtarıldığını ve Türklerin bu topraklardaki haklı zaferini göstermek için konferansın İzmir’de toplanmasını istemiştir. Böylece İzmir’in, Türk egemenliğinin simgesi haline gelmesini ve uluslararası toplumun dikkatini çekmeyi amaçlamıştır.

Soru: Mustafa Kemal’in Lozan’a gidecek heyetten “Ermeni Meselesi” ve “Kapitülasyonlar konusunda” taviz verilmemesini istemesi neye önem verdiğini göstermektedir?
Cevap: Bu durum, Mustafa Kemal’in milli egemenlik ve tam bağımsızlık ilkelerine verdiği önemi göstermektedir. Kapitülasyonların kaldırılması, Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığı için; Ermeni Meselesi’nde taviz verilmemesi ise milli sınırların korunması açısından hayati bir öneme sahiptir.

Soru: Sovyet Rusya ve Bulgaristan’ın Boğazlar ile ilgili maddeler görüşülürken davet edilmelerinin sebebi nedir? Açıklayınız.
Cevap: Sovyet Rusya ve Bulgaristan, Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler olduğu için Boğazlar’ın statüsü onların güvenliği ve ekonomik çıkarları açısından da önemlidir. Bu nedenle, Boğazlarla ilgili kararların adil ve uluslararası dengeleri gözetir şekilde alınması için bu devletler de görüşmelere davet edilmiştir.

Sayfa 123 Cevapları

Soru 1: Lozan Barış Antlaşması’nda Boğazlar'ın yönetiminin uluslararası bir komisyona bırakılması Türkiye’nin egemenlik haklarını nasıl etkilemiştir? Değerlendiriniz.
Cevap: Boğazlar’ın uluslararası bir komisyonun yönetimine bırakılması, Türkiye’nin Boğazlar üzerindeki tam egemenlik haklarını sınırlamıştır. Ancak, Türkiye’nin bölgede güvenliğini koruyacak düzenlemeler yapılmış ve bu durum Montreux Sözleşmesi’yle ileride düzeltilmiştir.

Soru 2: Lozan Barış Antlaşması’na göre Ortodoks Rum Patrikhanesi’nin elinden siyasi yetkileri neden alınmıştır? Açıklayınız.
Cevap: Ortodoks Rum Patrikhanesi’nin siyasi yetkileri, Türkiye’nin milli egemenliğine müdahale etme ihtimali nedeniyle alınmıştır. Patrikhane sadece dini bir kurum olarak bırakılmış, böylece Türkiye’nin iç işlerine karışması engellenmiştir.

Soru 3: Lozan Barış Antlaşması’na göre Batılı devletlerin elde ettiği ayrıcalıklardan hangisinin kaldırılması Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığını sağlamasında etkili olmuştur? Açıklayınız.
Cevap: Kapitülasyonların kaldırılması, Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığını sağlamasında en önemli adımlardan biri olmuştur. Bu ayrıcalıkların kaldırılmasıyla birlikte Türk ekonomisi, yabancı devletlerin denetiminden kurtulmuş ve milli kaynaklar daha etkin şekilde kullanılmaya başlanmıştır.

Soru: Lozan Barış Antlaşması'nın önemiyle ilgili düşüncelerinizi kısaca açıklayınız.
Cevap: Lozan Barış Antlaşması, Türkiye’nin uluslararası alanda bağımsız bir devlet olarak tanındığını tescilleyen bir başarıdır. Bu antlaşma, Sevr’in geçersiz kılınmasıyla birlikte milli mücadelenin diplomatik zaferle taçlandığını göstermiştir.

Soru: Lozan Konferansı ve barış antlaşması sürecini özetleyen bir infografik hazırlayınız.
Cevap: İnfografik, Lozan Barış Antlaşması’nın başlangıç tarihi, katılımcı ülkeler, temel maddeler (kapitülasyonların kaldırılması, sınırların belirlenmesi, azınlık hakları) ve sonuçları gibi bilgileri içerecek şekilde hazırlanabilir. Önemli tarihler ve diplomatik başarılar vurgulanmalıdır.

Sayfa 125 Cevapları

Soru: İşgalden kurtarılan İstanbul'a Türk ordusunun girişi halkın hangi duyguları yaşamasını sağlamıştır? Açıklayınız.
Cevap: Türk ordusunun İstanbul’a girişi, halkta milli gurur, özgürlük sevinci ve geleceğe umut duyguları yaratmıştır. İşgalin sona ermesiyle birlikte halk, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesindeki başarısını kutlamış ve kendi topraklarında tam anlamıyla özgür bir şekilde yaşamaya başlamıştır.

Soru 2: Lozan Antlaşması ile ilgili aşağıda verilen gazete manşetlerini dikkate alarak manşetlere uygun birer haber yazınız.

Manşet 1: Asırları Aşan Hesaplaşma
Cevap: Lozan Barış Antlaşması, Türk milletinin emperyalist devletlerle asırlardır süregelen mücadelede kazandığı diplomatik bir zafer olarak tarihe geçti. Sevr Antlaşması’nın dayatmalarını reddeden Türkiye, Lozan’da tam bağımsızlık ilkesini kabul ettirerek bu büyük hesaplaşmayı başarıyla sonuçlandırdı.

Manşet 2: Millî Mücadeleyi Tescilleyen Belge
Cevap: Lozan Barış Antlaşması, Millî Mücadele’nin diplomatik alandaki zaferini tescilleyen en önemli belgedir. Türkiye, bu antlaşmayla uluslararası alanda bağımsız bir devlet olarak tanınmış ve kapitülasyonların kaldırılmasıyla ekonomik özgürlüğünü kazanmıştır.

Metin Üzerine Sorular ve Cevaplar:

1. Mustafa Kemal Paşa’nın Batı Cephesi’nde savaşılar sürerken ilgilendiği diğer meseleler neler olmuştur? Yazınız.
Cevap: Mustafa Kemal Paşa, Batı Cephesi’nde savaşlar devam ederken diplomatik girişimlere önem vermiş, halkın moralini yüksek tutmaya çalışmış ve gelecekteki Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini oluşturacak eğitim ve sosyal alanlarda çalışmalar yapmıştır. Ayrıca, dış politikada dost devletlerle iş birliği geliştirmeye çalışmıştır.

2. Mustafa Kemal Paşa, Millî Mücadele’deki başarının nedenini nasıl açıklamıştır? Bu tutumun onun hangi kişilik özellikleriyle ilgili olduğunu yazınız.
Cevap: Mustafa Kemal Paşa, Millî Mücadele’deki başarının en önemli nedenini, milletin birlik ve beraberlik içinde hareket etmesine bağlamıştır. Bu açıklama, onun liderlik, milli bağımsızlığa olan inancı ve halkına güvenen bir kişilik yapısını yansıtmaktadır. Ayrıca, ileri görüşlülüğü ve stratejik düşünce yapısı bu başarının en önemli unsurlarıdır.

3. Ünitede öğrendiklerinizden de dikkate alarak Mustafa Kemal Paşa’nın uzun vadeli hedeflerine yönelik Millî Mücadele yararına kullandığı araçlara örnekler veriniz.
Cevap: Mustafa Kemal Paşa, Millî Mücadele’nin başarısını sağlamak için şu araçları kullanmıştır:

• Eğitim Kongreleri: Maarif Kongresi gibi etkinliklerle eğitim alanındaki geleceği planlamıştır.
• Halkın Bilinçlendirilmesi: Nutuk ve hitaplarıyla halkı bilinçlendirerek milli bir bilinç oluşturmuştur.
• Diplomatik Girişimler: Moskova Antlaşması ve Lozan görüşmeleriyle dış desteği sağlamış ve diplomatik alanda Türkiye’nin haklarını savunmuştur.
• Tekalif-i Millîye Emirleri: Halkın kaynaklarını seferber ederek savaşın ekonomik altyapısını güçlendirmiştir.