9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 69-70-71 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 68 Cevapları (MEB Yayınları)

6. Alıştırma

Yandaki şekilde kenar uzunlukları 1 birim olan eşit bölmelendirilmiş düzlemde A vektörü verilmiştir. Buna göre aşağıda ifade edilen vektörleri A vektörü ile ilişkilendirerek çiziniz:

a) A vektörüne eşit olan bir vektör
Cevap: Aynı yönde ve aynı büyüklükte olacak şekilde bir vektör çizilir.
Yani A vektörüyle aynı uzunlukta ve aynı doğrultuda olan bir vektör.

b) A vektörüne zıt olan bir vektör
Cevap: A vektörünün tam ters yönünde, ancak aynı büyüklükte bir vektör çizilir.
Yani yönü ters, büyüklüğü eşit olan bir vektör –A.

c) (3/2)A vektörü
Cevap: A vektörünün aynı yönünde ama 1,5 kat daha uzun bir vektör çizilir.
Büyüklüğü artar, yönü değişmez.

ç) –2A vektörü
Cevap: A vektörünün ters yönünde ve iki katı uzunlukta bir vektör çizilir.
Yani hem yönü değişir hem de büyüklüğü artar.

Özet Bilgi:

• Eşit vektör: Aynı doğrultuda, aynı yön ve büyüklüğe sahip vektör.
• Zıt vektör: Aynı doğrultuda ama yönü ters olan vektör.
• Pozitif sayıyla çarpılan vektör: Yönü değişmez, büyüklüğü artar veya azalır.
• Negatif sayıyla çarpılan vektör: Hem yönü değişir hem büyüklüğü değişir.

9. Sınıf Fizik, Sayfa 69 7. Alıştırma Cevapları

• a) Eşit kuvvetler: F₂ = F₃, F₄ = F₅.
• b) Zıt kuvvet çiftleri: (F₁, F₄), (F₁, F₅), (F₂, F₆), (F₃, F₆).
• c) F₁ cinsinden: F₂ = ½F₁, F₃ = ½F₁, F₄ = −F₁, F₅ = −F₁, F₆ = −½F₁.

Soru (a): Birbirine eşit olan kuvvetleri yazınız.

• F₂ ve F₃: Her ikisi 10 N büyüklüğünde ve sağa yönlü → eşit.
• F₄ ve F₅: Her ikisi 20 N büyüklüğünde ve sola yönlü → eşit.

Not: F₁ = 20 N olsa da yönü sağa olduğu için F₄/F₅ ile vektörel olarak eşit değildir.

Soru (b): Birbirine zıt olan kuvvetler hangileridir?

• F₁ (20 N sağa) ↔ F₄ (20 N sola)
• F₁ (20 N sağa) ↔ F₅ (20 N sola)
• F₂ (10 N sağa) ↔ F₆ (10 N sola)
• F₃ (10 N sağa) ↔ F₆ (10 N sola)

Bu çiftlerde büyüklükler eşit, yönler ters olduğu için zıt kuvvetlerdir.

Soru (c): F₂, F₃, F₄, F₅ ve F₆ kuvvetlerini F₁ cinsinden yazınız.

Cevap (sağ yönü + kabul ederek):

• F₂ = ½F₁
• F₃ = ½F₁
• F₄ = −F₁
• F₅ = −F₁
• F₆ = −½F₁

9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 70–71 Cevapları | Vektörler 1. Çalışma Yaprağı

1️⃣ Soru - Sudem, Hülya, Birol ve Şule’nin yaptığı hareketi C vektörüne benzer şekilde pist üzerinde çizerek gösteriniz.

• Sudem: II numaralı kulvarda S noktasından S₁ noktasına doğru sağa hareket eder.
• Hülya: III numaralı kulvarda H noktasından H₁ noktasına doğru sağa hareket eder.
• Birol: IV numaralı kulvarda B noktasından B₁ noktasına doğru sağa hareket eder.
• Şule: V numaralı kulvarda S noktasından S₁ noktasına doğru sağa hareket eder.

Tüm sporcuların çizdiği vektörler C vektörüne benzer yönde, yani yatay ve sağa yönelmiştir.

2️⃣ Soru - Hangi sporcular için çizdiğiniz vektörler eşittir?

Cevap: Hülya ile Şule’nin vektörleri birbirine eşittir.
Çünkü bu iki vektörün büyüklükleri ve yönleri aynıdır.

3️⃣ Soru - Cihan ile Sudem’in hareketi için çizilmiş olan vektörleri karşılaştırarak aralarındaki ilişkiyi yazınız.

Cevap: Sudem’in vektörü, Cihan’ın vektörünün 4 katıdır.
Her iki vektörün de yönü aynıdır (sağa).
Yani |S| = 4|C| ve yönleri aynıdır.

4️⃣ Soru -Sudem ile Şule’nin vektörlerini büyüklük açısından karşılaştırarak aralarındaki ilişkiyi yazınız.

Cevap: Sudem’in vektörünün büyüklüğü, Şule’nin vektörünün 2 katıdır.
Ancak yönleri zıttır.
Yani |Sₛ| = 2|Sₓ| ve yönleri ters.

5️⃣ Soru - Şule ile Birol’un hareketi için çizilmiş olan vektörlerin eşit olması için antrenör nasıl bir görev değişikliği yapmalıdır?

Cevap: Şule ile Birol’un vektörleri zıt yönlüdür.
Ayrıca Birol’un vektör büyüklüğü, Şule’ninkinin 3/2 katıdır.
Antrenör vektörlerin eşit olması için:

• Sporcuların yönlerini aynı yapmalı,
• Başlangıç konumlarını değiştirerek Birol’u pistin 150 m veya 200 m noktasından başlatmalıdır.

Bu şekilde iki vektör eşit büyüklükte ve aynı yönde olur.