9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 256-257-258-259 Cevapları Meb Yayınları

Etkinlik 3.6 – Okyanusa Nasıl Yardım Edebilirsiniz?

Etkinlik Özeti:

Bir kimyasal madde yüklü gemi Pasifik Okyanusu’nda batmış ve sonrasında denizde çok sayıda canlı ölü bulunmuştur. Bu olayın ardından bilim insanlarından oluşan bir ekip, kazanın neden olduğu çevresel sorunları araştırmakla görevlendirilmiştir. Etkinlikte öğrenciler, bir kimya mühendisi, malzeme mühendisi ve biyolog gibi düşünerek olayın sebeplerini ve çözüm yollarını analiz eder.

1. Yönerge Soruları ve Cevapları:

1. Yetkililerin araştırmaya çalıştığı problem ne olabilir?

Cevap: Yetkililer, deniz canlılarının ölüm nedeninin batan gemiyle ilişkili olup olmadığını araştırmaktadır.

2. Gemi kazası sonucunda nasıl bir çevresel problem oluşmuştur?

Cevap: Sucul sistemde yaşayan canlılara zarar verilmiş, ekosistem kimyasal madde ve nanoparçacıklar ile kirlenmiştir.

3. Deniz canlılarının ölüm nedenleri neler olabilir?

Cevap: Gemide bulunan kimyasalların suya karışması, yakıt sızıntısı, metal alaşımların etkisi ve kimyasal nanoparçacıkların toksik etkileri.

4. Geminin taşıdığı metal, alaşım ve nanoparçacıklar sucul ekosistemde ne gibi problemler oluşturur?

Cevap: Solunum ve sindirim sistemlerini etkileyerek ölüme neden olabilir. Besin zincirini bozabilir. DNA hasarı ve gelişim bozuklukları görülebilir.

5. Çevre mühendisi olarak problemin ne olduğunu bulmak için araştırmaya nereden başlarsınız?

Örnek Öğrenci Cevabı: Suyun ve ölen canlıların örneklerini alarak laboratuvar testleri yapar, metallerin varlığını ve konsantrasyonunu analiz ederim.

6. Kimya mühendisinden, malzeme mühendisinden ve biyologlardan neler yapmalarını istersiniz?

Örnek Öğrenci Cevabı:

• Kimya mühendisi: Zehirli maddeleri belirler ve çözüm önerir.
• Malzeme mühendisi: Gemideki malzeme türlerini inceler, denize karışan maddeleri analiz eder.
• Biyolog: Ölen canlılar üzerinde inceleme yapar, toksik maddelerin canlılara etkisini araştırır.

2. Yönerge – Tablo İnceleme ve Soru-Cevap:

1. Gemi kazası sonucu denizde kirliliğe neden olabilecek metaller, alaşımlar ve nanoparçacıklar neler olabilir? Düşüncelerinizi açıklayınız.

Cevap: Gemi yapımında kullanılan Fe, Zn, Ni, Cu, Cd, Pb gibi ağır metaller ve Ag, TiO₂ gibi nanoparçacıklar suda çözünerek balıkların ve deniz canlılarının solunum sistemine zarar verir, DNA hasarına ve ölümlere neden olabilir.

2. Geminin taşıdığı yükler sucul ekosistemlere ve deniz canlılarına etkileri nelerdir?

Cevap: Ağır metaller ve nanoparçacıklar deniz canlılarının solunum, sindirim ve üreme sistemlerine zarar verir. Balıkların büyüme ve gelişimi durur. Besin zinciri bozulur.

3. Geminin taşıdığı yükler kara ekosistemini (kıyı şeridi ve toprak) nasıl etkiler?

Cevap: Karaya ulaşan toksik maddeler toprağı kirletir, bitki örtüsüne ve yer altı sularına zarar verir. Tarım ürünlerinde birikerek halk sağlığını etkiler.

4. Denizde yaşanan bu sorunun insan sağlığına olası etkileri nelerdir?

Cevap: Kirlenen deniz ürünlerini tüketen insanlarda karaciğer, böbrek hasarı, DNA mutasyonları, kanser, zeka geriliği ve üreme bozuklukları görülebilir.

Ek Bilgi – Öğrenciye Bırakılan Soru Cevapları Örnekleri:

3. Yönerge Soru Cevap Örnekleri:

1. Soru (örnek öğrenci cevabı): Kazadan sonra çevre mühendisleri kıyıya vuran ölü canlılardan numune almalı ve hangi toksik maddelerin canlılara zarar verdiğini tespit etmelidir.

2. Soru (örnek öğrenci cevabı): Kimya mühendisi, kazaya karışan maddelerin kimyasal yapısını analiz etmeli, biyolog ise sucul ekosistemdeki değişimleri incelemelidir.

Sonuç: Bu etkinlikte öğrenciler, bir çevre felaketi senaryosunu analiz ederek kimya, biyoloji ve çevre bilimi bakış açısıyla çözüm önerileri geliştirmiştir. Tüm sorular cevaplanmış, öğrenciye bırakılan alanlar için örnek yanıtlar da verilmiştir.