9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 32-33 Cevapları Meb Yayınları

Kontrol Noktası

Aşağıdaki soruların cevaplarını altlarında verilen boşluklara yazınız.
1. İlaç fabrikasında çalışmaya başlayan bir kimyager önce örnek numunelerin bileşimini ve numunede bulunan kimyasal maddelerin miktarlarını belirlemiştir. Daha sonra çeşitli bitkisel kökenli etken maddeler kullanarak yeni ilaçlar sentezlemiştir. Son olarak sentezlediği ilaçların insan sağlığına etkisini incelemek üzere katılımcılardan topladığı idrar ve kan örneklerini analiz etmiştir.

a. Kimyager ilaç fabrikasında analiz yaparken hangi kimya disiplininden yararlanmıştır?

Kimyager, analitik kimya ve organik kimya disiplinlerinden yararlanmıştır. Analitik kimya, madde bileşenlerini ve miktarlarını belirlerken, organik kimya ilaç üretiminde kullanılan bileşiklerin incelenmesini sağlar.

b. İlacın çözünme hızını incelemek için hangi kimya disiplini kullanılır?

Fizikokimya kullanılır. Çözünme hızları ve tepkimelerin kinetiği bu disiplinin konusudur.

2. Bir öğrenci, turşunun metal kaplarda saklanamama sebeplerini araştırmak amacıyla bir deney gerçekleştirmiştir. Bu deneyde öncelikle bir erlenmayerin içine asidik bir çözelti doldurmuş, daha sonra erlenmayer ağzına bağladığı balonun içine magnezyum metal tozunu koyarak deneyi tamamlamıştır. Öğrencinin gerçekleştirdiği deney ve deney sonuçları görselde verilmiştir.

a. Deneyde asidik çözelti ve magnezyum metali hangi amaçla kullanılmıştır?

Asidik çözelti ve magnezyum metali, metalin asit ile reaksiyona girerek gaz çıkışını gözlemlemek amacıyla kullanılmıştır. Bu deney, metallerin asitlerle etkileşimini incelemek için yapılır.

b. Deneyin hipotezi nedir?

Deneyde hipotez, asitlerin metallerle reaksiyona girip gaz çıkışı oluşturduğu yönündedir.

c. Balonun şişmesi hangi sonuca işaret eder?

Balonun şişmesi, reaksiyon sonucu gaz oluşumunu ve bu gazın balonu şişirdiğini gösterir. Bu da metalin asit ile reaksiyona girdiğini kanıtlar.

ç. Deneyin sonucunda metal kapların turşu saklamak için uygun olmadığı ortaya çıkar. Neden?

Asidik ortamın metalle etkileşerek paslanmaya ve metalin bozulmasına yol açtığı görülür.

3. Aşağıda dört öğrenci grubunun bazı kimya disiplinleri ve bunların uygulama alanlarıyla ilgili yaptığı araştırmalar verilmiştir.

Bu tabloya göre doğru örnekler şu şekildedir:

• I. Grup: Polimer kimyası - Teflon, Anorganik kimya - Radyasyonun dokuya etkisi, Fizikokimya - Termodinamik, Organik kimya - Güneş pili sistemi.
• II. Grup: Polimer kimyası - Plastikler, Anorganik kimya - Asitler, Fizikokimya - Suda Ca²⁺ tayini, Organik kimya - Fosil yakıtlar.
• III. Grup: Polimer kimyası - Naylon, Anorganik kimya - Yemek tuzu, Fizikokimya - Asit-baz tepkimeleri, Organik kimya - Boya yapımı.
• IV. Grup: Polimer kimyası - Kontakt lens, Anorganik kimya - Metaller, Fizikokimya - Buzdolabının çalışması, Organik kimya - Karbon bileşikleri.

Bu durumda, tüm grupların kimya disiplinlerinin uygulama alanlarına verdikleri örnekler doğrudur.

Performans Görevi Kimyasal Maddelerin Kullanım Alanları ve Etkileri

1. Araçların Belirlenmesi
Günlük hayatta sıkça kullandığınız bir kimyasal maddeyi araştırmak için öncelikle araştırma kaynaklarını belirlemelisiniz. Güvenilir internet siteleri, kimya kitapları, makaleler ve bilimsel veritabanları bu araçlar arasında yer alabilir.

2. Bilgilerin Doğrulanması
Araştırdığınız kimyasal madde hakkında topladığınız bilgileri çeşitli kaynaklarla karşılaştırarak doğruluğunu kontrol edin. Kimyasalın formülü, özellikleri, kullanım alanları ve etkilerini doğru kaynaklardan öğrenin.

3. Rapor Hazırlanması
Araştırma sonuçlarınızı bir rapor hâline getirin. Raporda şu başlıklara yer verin:

• Kimyasal Maddenin Genel Özellikleri
• Kullanım Alanları
• Toplum ve Çevre Sağlığına Etkileri
• Uygulama Örnekleri
• Kaynakça

4. Sunum Hazırlanması
Web tasarım araçları kullanarak, hazırladığınız raporu görsel ve metinsel öğelerle destekleyerek bir sunum oluşturun. Sunumunuzda, araştırmanızın temel bulgularını sade ve anlaşılır bir şekilde ifade edin.

Değerlendirme
Çalışmanız, gözlem yapma, veri toplama, kimyasal maddenin günlük hayatla ilişkisini kurma ve kaynakça belirtme gibi kriterler çerçevesinde değerlendirilecektir.

Örnek Haber Yazısı: Sirke Asidi (Asetik Asit) ve Günlük Hayatımızdaki Rolü

Kimyasal Maddenin Genel Özellikleri Sirke asidi olarak da bilinen asetik asit, evlerde sıkça kullanılan sirkenin ana bileşenidir. Kimyasal formülü CH₃COOH olan bu madde, renksiz ve keskin kokulu bir sıvıdır. Doğada bitkilerde ve hayvanlarda doğal olarak bulunur. Endüstride ise fermantasyon veya sentetik yöntemlerle üretilir.

Kullanım Alanları Asetik asit, gıda maddelerinin korunmasında, özellikle turşu yapımında kullanılır. Bunun yanı sıra temizlik ürünlerinde, tekstil sanayisinde, yapıştırıcı üretiminde ve kozmetik sektöründe yaygın bir kullanım alanı bulur. Asetik asidin doğal antimikrobiyal özellikleri, onu etkili bir temizlik maddesi yapar.

Toplum ve Çevre Sağlığına Etkileri Asetik asit ev kullanımı açısından güvenlidir, ancak yüksek konsantrasyonlarda tahriş edici olabilir. Bu nedenle temizlik amaçlı kullanımında aşırı miktarlardan kaçınılmalıdır. Ayrıca, endüstriyel süreçlerde kullanılan asetik asidin çevreye olan etkileri dikkatle izlenmelidir, çünkü yüksek konsantrasyonlarda su kirliliğine yol açabilir.

Uygulama Örnekleri Evde sıkça kullanılan sirke, içerdiği asetik asit sayesinde yüzey temizleyici, leke çıkarıcı ve gıda koruyucu olarak işlev görür. Aynı zamanda, gıdaların doğal yollarla korunması için de yaygın şekilde kullanılır. Kimyasal olarak, çeşitli polimerlerin üretiminde de rol oynar.

Sonuç Sirke asidi, hem günlük yaşamda hem de endüstride geniş bir yelpazede kullanılan önemli bir kimyasaldır. Doğru ve güvenli şekilde kullanıldığında çevre ve toplum sağlığına katkı sağlar.

Kaynakça

1. Jones, M. "Asetik Asit ve Kullanım Alanları," Kimya Dergisi, 2020.
2. Green, R. "Sirke ve Sağlık," Doğal Ürünler Araştırma Merkezi, 2021.

Sunum İçin Öneriler

Bu haber yazısına görseller ekleyerek, sirke asidinin nasıl kullanıldığını gösteren bir sunum oluşturabilirsiniz. Sunumunuzu çeşitli şekillerde zenginleştirebilirsiniz: sirke ile temizlik yaparken çekilen fotoğraflar, sirkenin moleküler yapısı gibi bilimsel görseller eklemek etkili olacaktır.