9. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 183 Cevapları Meb Yayınları

Gelecek Derse Hazırlık – Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Doğal ve Beşerî Faktörler Diyagramı

Gelecek ders için doğal ve beşerî faktörlerin ekonomik faaliyetler üzerindeki etkilerini gösteren bir diyagram hazırlamak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

1. Kaynak Araştırması

Güvenilir bilgi kaynaklarından yararlanmalıyız. Aşağıdaki kaynaklardan araştırma yapabiliriz:

İnternet Siteleri:

• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) - www.tuik.gov.tr (Ekonomik faaliyetler ve istatistikler)
• Dünya Bankası - www.worldbank.org (Uluslararası ekonomik veriler)
• UNESCO - www.unesco.org (Çevre ve kalkınma ile ilgili bilgiler)
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı - www.tarimorman.gov.tr (Tarım ve iklimle ilgili veriler)

Basılı Kaynaklar:

• Coğrafya ders kitapları (9. sınıf ve 10. sınıf coğrafya kitapları)
• Ekonomi dergileri ve ansiklopediler (Ekonomik gelişim ve sanayi dağılımı hakkında bilgiler)

Uzman Görüşleri:

• Coğrafya öğretmenleri
• Ekonomi ve sanayi uzmanları
• Tarım mühendisleri

2. Diyagram İçeriği ve Hazırlık Aşamaları

A. Ana Başlık: "Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Faktörler"

1️⃣ Doğal Faktörler

• İklim: Tarım ve turizmi etkiler (Örn: Akdeniz’de yaz turizmi gelişmiştir.)
• Yer Şekilleri: Sanayi ve ulaşımı belirler (Örn: Karadeniz’in dağlık yapısı tarımı sınırlandırmıştır.)
• Su Kaynakları: Tarım ve sanayide kullanılır (Örn: GAP Projesi ile sulama yapılmaktadır.)
• Doğal Kaynaklar: Madencilik ve enerji üretimini belirler (Örn: Zonguldak’ta kömür madenciliği gelişmiştir.)

2️⃣ Beşerî Faktörler

• Nüfus ve İş Gücü: Sanayi ve ticaretin gelişmesini sağlar (Örn: İstanbul, sanayi ve ticaretin merkezi olmuştur.)
• Ulaşım ve Altyapı: Ekonomik faaliyetleri kolaylaştırır (Örn: Liman şehirlerinde ticaret gelişmiştir.)
• Teknoloji ve Sanayi Yatırımları: Üretimi artırır, ekonomik büyümeyi destekler (Örn: Otomotiv sanayisi Bursa’da gelişmiştir.)
• Sermaye ve Ticaret: Ekonomik kalkınmayı hızlandırır (Örn: İstanbul finans merkezi konumundadır.)

3. Diyagram Hazırlama Yöntemleri

Dijital Diyagram:

• Canva, PowerPoint veya Word kullanarak diyagram oluşturabilirsiniz.
• Şekiller ve oklarla bağlantılar kurarak konuyu daha iyi görselleştirebilirsiniz.

A4 Kağıdında Elle Çizim:

• Merkeze “Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Faktörler” yazılır.
• Sağa "Doğal Faktörler", sola "Beşerî Faktörler" ayrılarak dallar oluşturulur.
• Her faktör için küçük örnekler ve görseller eklenir.

Destekleyici Materyaller:

• Fotoğraflar ve Haritalar: Tarım alanları, sanayi bölgeleri, ticaret merkezleri vb.
• Grafikler: Nüfus yoğunluğu ve ekonomik gelişim arasındaki ilişkiyi gösteren veriler

4. Sınıfa Getirilmesi Gereken Malzemeler

✔ A4 kâğıdı veya karton (Diyagram çizimi için)
✔ Renkli kalemler veya keçeli kalemler (Diyagramı görselleştirmek için)
✔ Yapıştırıcı ve makas (Görselleri ve grafikleri eklemek için)
✔ Dijital sunum yapmak isteyenler için USB bellek veya tablet

Performans Görevi Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Coğrafi Faktörler

Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Doğal ve Beşeri Faktörler

Giriş: Ekonomik faaliyetler, bulundukları bölgenin doğal ve beşeri faktörlerinden doğrudan etkilenir. Doğal faktörler, bölgedeki iklim, yer şekilleri, su kaynakları ve doğal kaynaklarla ilgilidir. Beşeri faktörler ise insan eliyle şekillenen ulaşım, teknoloji, sermaye, eğitim ve iş gücü gibi unsurları kapsar. Bu faktörler, tarım, sanayi, ticaret, turizm ve madencilik gibi ekonomik faaliyetlerin gelişimini belirler.

Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Doğal Faktörler

1. İklim:

• Tarım: Ilıman iklim bölgelerinde tarım daha verimlidir (Örn: Türkiye’de Çukurova’da pamuk üretimi).
• Turizm: Sıcak iklim bölgeleri yaz turizmi için uygundur (Örn: Antalya kıyıları).
• Enerji Üretimi: Güneş enerjisi yatırımları kurak ve sıcak bölgelerde gelişir (Örn: Konya Karapınar GES).

2. Yer Şekilleri:

• Tarım: Ovalar ve düzlük alanlar tarım için uygundur (Örn: Konya Ovası).
• Sanayi: Düz alanlarda sanayi tesisleri daha kolay kurulur.
• Ulaşım: Dağlık bölgelerde yolların yapımı zor ve maliyetlidir (Örn: Doğu Karadeniz).

3. Su Kaynakları:

• Tarım: Sulama tarımı için su kaynaklarının varlığı önemlidir (Örn: GAP Projesi).
• Sanayi: Büyük sanayi tesisleri suya yakın yerlere kurulur (Örn: Bursa’daki otomotiv sanayi).
• Enerji Üretimi: Hidroelektrik santraller (Örn: Atatürk Barajı).

4. Doğal Kaynaklar:

• Madencilik: Maden yataklarının bulunduğu bölgelerde ekonomik faaliyet gelişir (Örn: Zonguldak kömür madeni).
• Enerji Üretimi: Doğal gaz, petrol gibi enerji kaynakları sanayiyi destekler (Örn: Batman petrol sahaları).

Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Beşeri Faktörler

1. Nüfus ve İş Gücü:

• Sanayi: İş gücünün fazla olduğu bölgelerde sanayi gelişir (Örn: İstanbul ve Kocaeli sanayi bölgeleri).
• Ticaret: Büyük nüfus yoğunluğu olan şehirler ticaretin merkezidir (Örn: İstanbul).

2. Ulaşım ve Altyapı:

• Sanayi: Büyük sanayi bölgeleri liman, otoyol ve demiryollarına yakın yerlerde gelişir (Örn: İzmir Alsancak Limanı çevresinde sanayi).
• Turizm: Ulaşımın kolay olduğu bölgelerde turizm gelişir (Örn: Kapadokya’ya yapılan havaalanı yatırımları).

3. Teknoloji ve Sanayi Yatırımları:

• Yüksek teknoloji sanayileri ulaşım ve Ar-Ge yatırımlarının olduğu yerlerde gelişir (Örn: Gebze Organize Sanayi Bölgesi).
• E-ticaret ve dijital ekonomi teknoloji yatırımlarının olduğu şehirlerde büyür (Örn: İstanbul, Ankara, İzmir).

4. Sermaye ve Yatırımlar:

• Büyük şirketler ve fabrikalar, yatırım olanaklarının fazla olduğu yerlerde kurulmaktadır (Örn: Bursa otomotiv sanayi).
• Finans sektörü, sermaye birikiminin olduğu şehirlerde gelişir (Örn: İstanbul finans merkezi).

Sonuç:

Ekonomik faaliyetler, doğal ve beşeri faktörlerin etkisiyle şekillenir. Doğal faktörler, tarım, madencilik ve enerji üretiminde belirleyici olurken, beşeri faktörler, sanayi, ticaret ve hizmet sektörünün gelişmesini sağlar. Ulaşım, teknoloji ve sermaye yatırımları olan bölgeler ekonomik olarak daha hızlı büyümektedir. Bu yüzden sanayi ve ticaret merkezleri stratejik coğrafi konumlara sahip bölgelerde kurulmaktadır.

Özetleyen Diyagram Önerisi:

Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Faktörler

1. Doğal Faktörler:
İklim → Tarım ve turizmi etkiler
Yer Şekilleri → Sanayi ve ulaşımı etkiler
Su Kaynakları → Tarım ve enerji üretimini etkiler
Doğal Kaynaklar → Madencilik ve sanayiye yön verir

2. Beşeri Faktörler:
Nüfus ve İş Gücü → Sanayi ve ticareti destekler
Ulaşım ve Altyapı → Sanayi, ticaret ve turizmi etkiler
Teknoloji ve Yatırım → Üretim ve dijital ekonomiyi geliştirir
Sermaye ve Finans → Ekonomik büyümeyi destekler