9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 257-258-259 Cevapları Meb Yayınları

Sayfa 257 – Metnimizi Anlayalım

1. Hoca Ahmet Yesevi, Mevlânâ, Yunus Emre gibi şahsiyetlerin çok sevilmesinin gerekçeleri nelerdir?
Bu şahsiyetler insan sevgisi, hoşgörü, tevazu, adalet ve birlik gibi evrensel değerleri benimsemiş ve insanlara sade, içten bir dille anlatmışlardır. Özellikle Yunus Emre, şiirleriyle halkın gönlünü fethetmiş, sevgi dilini kullanarak İslam ahlakını yaymıştır. Bu da onun toplumda geniş kabul görmesine neden olmuştur.

2. Barış ve huzur içinde yaşamak için insanlara düşen görevler nelerdir?
Hoşgörülü olmak, sabırlı davranmak, sevgiyi yaymak, adaleti gözetmek ve çıkar çatışmalarından uzak durmak gerekir. Yunus Emre'nin sözleri, bireylerin iç dünyasını güzelleştirip toplumu olumlu yönde etkiler.

3. Metinden örnek dizeler ve katkısı nedir?
“Gelin tanış olalım / İşi kolay kılalım / Sevelim sevilelim / Dünya kimseye kalmaz…”
Bu dizeler hem sade hem de duygusal olduğu için okuyucunun gönlüne dokunur. Yunus Emre’nin insanlara verdiği mesajı etkileyici kılar.

4. Yunus Emre nasıl bir çaba göstermiştir? Hayatımızdan örnek:
Yunus Emre, nefsini terbiye etmek, manevi olgunluğa ulaşmak için yıllar boyunca sabırla, alçakgönüllülükle emek vermiştir. Benzer şekilde bizler de bir spor dalında başarılı olmak ya da üniversite kazanmak için sabırla, istikrarla ve çalışarak çaba göstermeliyiz.

5. “Gelin tanış olalım...” dizelerinden ne anlıyorsunuz?
Bu dizeler, hayatın geçici olduğunu, sevgi ve dostluğun insan yaşamında en önemli şeyler olduğunu vurgular. Günlük yaşamda bu anlayışı benimsemek, insanlarla olan ilişkilerimizi güçlendirir, kırgınlıkları azaltır ve huzurlu bir yaşam sunar.

6. a) Yapı Unsurları Karşılaştırması

6. b) Yapı farklarının nedeni nedir?
Tiyatro metinleri, sahnede oynanmak üzere yazıldığı için diyalog ağırlıklıdır ve olaylar anlık sahnelerle verilir. Roman ise olayları anlatmak, betimlemek için uzun cümleler ve anlatıcı bakış açısı kullanır. Bu nedenle yapı unsurları farklıdır.

7. a) Yunus Emre adlı tiyatro ile Çalıkuşu adlı romanın konusu ve teması

7. b) Tema ve konular yapı unsurlarını etkiler mi?

Evet, tema ve konu, olayların gelişimi, kişilerin davranışları, zaman ve mekân seçimini doğrudan etkiler.
Örneğin Yunus Emre eserinde olaylar daha çok diyalog ve sahne içinde gelişirken, Çalıkuşu’nda olaylar içsel anlatım ve betimlemelerle derinleştirilir. Bu da yapı unsurlarının şekillenmesinde etkilidir.

8. Yunus Emre adlı tiyatro eserinin üslup özellikleri

Yunus Emre eserinde üslup sade, içten ve öğreticidir.
Şiirsel anlatım, duyguların yoğun şekilde aktarılmasını sağlar.
Tasavvufi öğeler, dili derin ve anlamlı kılar. Ayrıca, halkın anlayabileceği basit ama etkili kelimeler tercih edilmiştir. Bu da mesajın kalıcılığını artırır.

9. a) Üslup Özellikleri Karşılaştırması

9. b) Üslup benzerlik ve farklılıklarının nedenleri

Bu farklar tür farklılıklarından kaynaklanır:
Tiyatro, kısa ve etkili diyaloglarla duyguları aktarırken;
Roman, olayları detaylıca açıklayan, karakterlerin iç dünyasını yansıtan bir anlatı türüdür.
Ayrıca tiyatroda sahneye uygunluk ve hareketlilik ön plandayken; romanda zaman geniştir, bu da anlatıma etki eder.

10. Hangi metni daha çok beğendiniz? Gerekçesiyle yazınız.

Ben “Yunus Emre” adlı tiyatro metnini daha çok beğendim.
Çünkü bu metin, sevgi, hoşgörü, affetme ve maneviyat gibi evrensel değerlere odaklanır.
Ayrıca, şiirlerle süslenmiş anlatım beni duygulandırdı ve düşündürdü.
“Gelin tanış olalım / Sevelim sevilelim” gibi mısralar, insanın iç dünyasında güçlü izler bırakıyor.
Bu yönüyle eser hem öğretici hem de etkileyici bir nitelik taşıyor.

11. Soru Cevabı:

Çalıkuşu romanında sahneleme tekniğine uygun olmayan bazı olay ve durumlar vardır. Bunların başında:

• Uzun iç monologlar,
• Detaylı betimlemeler ve
• Çoklu mekân-zaman geçişleri yer alır.

Bu tür yapılar, tiyatroda sınırlı süre ve sahne kullanımıyla görsel olarak sunulamaz.
Özellikle Feride’nin iç dünyası üzerine yapılan yoğun psikolojik anlatımlar, tiyatroda hareketle ya da sözle doğrudan aktarılmakta zorlanır.

Buna karşılık Yunus Emre adlı tiyatro eserinde olaylar:

• Sade, sahneye uygun şekilde gelişir,
• Karakterlerin iç dünyası ise diyaloglar yoluyla verilir.

Sonuç olarak, Çalıkuşu romanı anlatım gücüyle okuyucunun hayal dünyasına hitap ederken, Yunus Emre tiyatrosu görsel ve işitsel olarak sahneye daha uygun bir yapıya sahiptir.

Çıkış Kartı

Üç Yaz

Çalıkuşu adlı romandan hareketle roman türü hakkında öğrendiğim üç önemli bilgi:

1. Roman türü, bireyin iç dünyasını detaylı anlatmaya uygundur.
2. Romanda olaylar ve mekânlar geniş zaman dilimi içinde işlenebilir.
3. Roman, okuyucunun karakterle empati kurmasını sağlayan etkili bir türdür.

İki Sor

Çalıkuşu romanı üzerinden roman türüne dair merak ettiğim sorular:

1. Romanlarda iç konuşmalar okuyucuyu karaktere nasıl daha fazla bağlar?
2. Roman yazarken gerçek ile hayal gücü arasında nasıl denge kurulur?

Bir Paylaş

Roman türü bana göre, okuyucuya sadece olayları değil, duyguları ve düşünce dünyasını da tanıtma fırsatı sunan bir edebiyat türüdür.
Çalıkuşu romanı da bu türün güzel bir örneğidir. Feride’nin içsel yolculuğu ve yaşam mücadelesi, roman türünün güçlü anlatım gücüyle etkileyici biçimde yansıtılmıştır.