9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 279-280-281-282 Cevapları Meb Yayınları

Sayfa 279 Cevapları

Konuşma Öncesi Etkinlik Soruları ve Cevapları

Soru: Aşağıdaki metinleri okuyunuz ve ana dilin önemi hakkında çıkarımlarda bulununuz.

1. Türkçeyi sevmek, vatan ve millet sevgisinin temelidir.
2. Türkçe, dünyada en geniş coğrafyada konuşulan dillerden biridir.
3. Ana dili doğru ve etkili kullanmak, bireyin iletişim becerisini güçlendirir.
4. Kitle iletişim araçları, dilin hem olumlu hem olumsuz şekilde yayılmasında etkilidir.
5. Sosyal medyada kullanılan dil, dilin yapısını değiştirebilir; bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Sayfa 280 Cevapları

Sunum Başlığı: Edebî Dil ile Sosyal Medya Dilinin Etkileşimi

Giriş

Merhaba değerli katılımcılar, Bugün sizlere edebî dil ile sosyal medya dilinin etkileşimi ve sosyal medyada Türkçenin etkili kullanımı üzerine bilgi vereceğim. Dil, sadece iletişim aracı değil; kültürümüzün, kimliğimizin ve düşünce biçimimizin yansımasıdır. Bu nedenle her ortamda dilimizi doğru, etkili ve özenli kullanmalıyız.

1. Edebî Dil Nedir?

Edebî dil; sanat amacı taşıyan, duyguları ve düşünceleri estetik biçimde anlatan özel bir anlatım türüdür.

Özellikleri:

• Sanatsal, estetik ve derin anlamlar içerir.
• Betimleme, mecaz ve söz sanatları sıklıkla kullanılır.
• Anlatımı zenginleştirmek için özgün sözcük ve imgelerden yararlanılır.

Örnek: “Bir bahar sabahı, kuş cıvıltıları arasında uyanan şehir, taptaze umutlarla doluydu.”

2. Sosyal Medya Dili Nedir?

Sosyal medya dili; kısa, etkili ve gündelik iletişimi kolaylaştıran bir anlatım biçimidir.

Özellikleri:

• Kısaltmalar ve emojiler sıkça yer alır.
• Samimi ve resmiyetten uzak bir yapıya sahiptir.
• Hızlı paylaşım amacıyla yüzeyselliğe açık olabilir.

Örnek: “Bugün hava şahane! #günaydın #enerjikbaşla”

3. Edebî Dil ve Sosyal Medya Dilinin Etkileşimi

Etkileşim:

• Edebî alıntılar sosyal medyada paylaşılır.
• Sosyal medya, edebiyatı genç kitleyle buluşturabilir.
• Ancak gereksiz sadeleşme ve yozlaşma riski taşır.

4. Sosyal Medyada Türkçenin Etkili Kullanımı Neden Önemlidir?

• Dil Bilinci: Dil, düşünceyi ifade etme gücüdür. Doğru kullanmak özgüven kazandırır.
• Kültürel Kimlik: Dil, kültürün taşıyıcısıdır. Bozulması kültürün zarar görmesidir.
• İletişim Netliği: Yazım kurallarına uygun paylaşımlar yanlış anlaşılmaları önler.

5. Sonuç ve Öneriler

• Sosyal medyada paylaşımlarımızda Türkçeye özen göstermeliyiz.
• Yazım ve noktalama kurallarına dikkat etmeliyiz.
• Edebî eserlerden alıntılarla dilin güzelliğini yaygınlaştırmalıyız.
• Okullarda dil bilincine yönelik daha fazla etkinlik yapılmalıdır.

Kapanış

Türkçemiz bizim kültürel hazinemizdir. Onu her ortamda güzel kullanmak hepimizin görevidir.
Unutmayalım: Dilini koruyan millet, kimliğini de korur.
Teşekkür ederim. Sorularınızı yanıtlamaktan memnuniyet duyarım.

Sayfa 281 Cevapları

Haydi, başlayalım!

1. Dilin Zenginliği temasında okuduğunuz metinlerden hareketle dilin zenginliğine ve üsluba yönelik edindiğiniz bilgileri yazınız.

Cevap: Dilin zenginliği, bir milletin kültürel birikimini, düşünce dünyasını ve estetik anlayışını yansıtır. Türkçemiz deyimler, atasözleri, mecazlar, şiirsel yapılar ve kelime çeşitliliğiyle oldukça zengin bir dildir. Okuduğumuz metinlerde, ana dil sevgisinin milli kimliğin oluşmasında önemli olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca edebî dilin duygu ve düşünceleri etkileyici bir biçimde ifade ettiği, sosyal medya dilinin ise daha sade ve hızlı olduğu anlatılmıştır. Üslup ise yazarın kendine özgü anlatım biçimidir; üslup sayesinde bir metin başka metinlerden ayrılır ve etkileyicilik kazanır. Bu nedenle dilimizi doğru, etkili ve zengin bir biçimde kullanmak kültürel kimliğimizi korumak açısından çok önemlidir.

• Dilin zenginliği, kültürümüzü ve tarihsel birikimimizi yansıtır.
• Atasözleri, deyimler ve söz sanatları dili daha güçlü hale getirir.
• Üslup, yazarın dili kullanma biçimidir ve anlatıma kimlik kazandırır.
• Edebî dil estetik sunum sağlarken, sosyal medya dili sadelik üzerine kuruludur.
• Dilin doğru kullanımı iletişimi etkiler, kültürel değerleri korur.

Sayfa 282

2. Öğretmeninizin rehberliğinde takımlar oluşturunuz ve sosyal medya diline yönelik ulaştığınız bilgileri güvenilirlik, tutarlılık ve geçerlilik gibi ölçütlere göre değerlendiriniz. Sunumunuzda kullanacağınız bilgileri yazınız.

Cevap: Sosyal medya dili, günlük iletişim dilinden daha sade ve hızlıdır. Ancak bu sadelik, zamanla dilin yapısını bozabilecek bir hâle dönüşebilmektedir. Bilgilerimizi güvenilir kaynaklardan (TDK, akademik makaleler vb.) alarak doğruladık. Tutarlılık açısından, tüm bilgilerimiz aynı düşünce ekseninde yani sosyal medya dilinin etkileri üzerine yapılandırıldı. Geçerlilik açısından ise bilgilerimizi sunum amacına uygun, açık ve anlaşılır hale getirdik. Paylaştığımız örnekler ve veriler güncel ve doğrulanabilir niteliktedir.

3. Edindiğiniz bilgilerle takım arkadaşlarınızın ulaştığı bilgileri bir araya getiriniz ve edebî dil ile sosyal medya dilini karşılaştırınız. Sonuçları yazınız.

Cevap: Edebî dil; anlam derinliği, kelime zenginliği ve sanat kaygısı taşırken, sosyal medya dili daha kısa, sade ve hızlı iletişime yöneliktir. Edebî dilde betimleme, mecaz ve sanatsal anlatım ön plandadır. Sosyal medya dili ise çoğu zaman imla kurallarını göz ardı eder, emojilerle ve kısaltmalarla zenginleştirilir. Edebî dil kalıcı eserler üretmek için kullanılırken, sosyal medya dili geçici ve anlık iletişime yöneliktir. Her iki dil türü de etkili iletişim sağlar ancak amaçları ve bağlamları farklıdır.

4. Sunumunuzda kullanacağınız görsel ve işitsel öğeleri belirleyiniz. Görsel ve işitsel öğeleri belirlerken fikrî mülkiyet haklarına dikkat ediniz.

• Görseller: TDK logosu, sosyal medya uygulama ikonları, eski-yeni Türkçe karşılaştırma görselleri, bir edebî metin ile sosyal medya paylaşımı örneği.

• İşitsel öğeler: Kısa edebî metin seslendirmesi, Reşat Nuri Güntekin’in bir metninden alıntı, bir tweetin yüksek sesle okunması.
  Tüm içerikler Creative Commons lisanslı sitelerden veya özgün olarak hazırlanacaktır.

5. Takım arkadaşlarınızla planlama yaparak sunumunuzun etkileyiciliğini artırmak için bir slayt gösterisi hazırlayınız.

Cevap: Slaytlarımızı şu başlıklar altında planladık:

1. Edebî Dil Nedir?
2. Sosyal Medya Dili Nedir?
3. İki Dilin Karşılaştırması
4. Türkçenin Korunması İçin Öneriler
5. Görsel ve İşitsel Destekler

Slaytlarımız sade, okunabilir ve ilgi çekici olacak şekilde tasarlandı.

6. Hazırlıklı konuşma hakkındaki bilgilerinizi gözden geçirerek sunumunuz için prova yapınız.

Cevap: Konuşmamızın giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini belirledik. Grup içinde sırayla herkes provasını yaptı. Tonlama, vurgu ve beden dili üzerinde durduk. Zaman yönetimi için süre tuttuk. Eksik kalan bölümleri yeniden gözden geçirerek sunumumuzu hazır hale getirdik.

7. Şimdi sıra geldi sözlü ürününüzü ortaya koymaya. Sunumunuz için bir takım sözcüsü seçiniz. Sözcünüz liderliğinde sosyal medya dili ile edebî dilin özelliklerini karşılaştırdığınız sunumunuzu yapınız. Millî Eğitim Bakanlığı’nın projesine katılan tüm izleyicilerde sosyal medya dilinin doğru kullanımına yönelik bir farkındalık oluşturunuz.

Cevap: Takım sözcümüz, sosyal medya dilinin gençler üzerindeki etkisinden söz ederek başladı. Edebî dille sosyal medya dilini örneklerle karşılaştırdı. Dilin toplumsal kimliğimizin bir parçası olduğunu vurguladı. Sunum sonunda sosyal medyada doğru Türkçe kullanımının önemini hatırlatarak dilimize sahip çıkmamız gerektiğini vurguladı. Sunum izleyicilerden olumlu geri dönüşler aldı.

Konuşma Sonrası

1. Performans görevinin değerlendirme bölümünde yer alan karekoddaki öz değerlendirme formunun çıktısını alıp sunumunuzu değerlendiriniz.

Cevap (örnek): Sunumum sırasında konuya etkili bir giriş yaptım ve anlatımımı planladığım şekilde sürdürdüm. Sunumda sosyal medya dili ile edebî dili karşılaştırırken örnekler verdim. Konu bütünlüğünü korudum. Jest ve mimiklerle anlatımımı destekledim. Ancak, bazı yerlerde vurgulamayı unuttum. Ses tonumu biraz daha etkili kullanabilirim.

2. Performans görevinin değerlendirme bölümünde yer alan karekoddaki akran değerlendirme formunun çıktısını alarak sınıf arkadaşlarınızın sunumunu değerlendiriniz. Değerlendirme formunu arkadaşlarınıza veriniz.

Cevap (örnek): Arkadaşım sunum sırasında konuya hâkimdi ve konuşması anlaşılırdı. Görselleri etkili kullandı. Ancak zaman yönetiminde biraz zorluk yaşadı. Giriş bölümü dikkat çekiciydi, ancak sonuç kısmı biraz daha güçlü olabilirdi. Genel olarak başarılı bir sunumdu.

3. Öğretmeninizin değerlendirme sonuçlarını inceleyiniz.

Cevap (örnek): Öğretmenim sunum sırasında konuyu iyi kavradığımı ve dili etkili kullandığımı belirtti. Ancak jest ve mimiklerde biraz daha dikkatli olmam gerektiğini söyledi. Ayrıca zaman yönetimine daha çok dikkat etmem gerektiği vurgulandı.

4. Öğretmeninizden ve sınıf arkadaşlarınızdan aldığınız dönütleri öz değerlendirme sonuçlarınızla karşılaştırınız. Gelen dönütler doğrultusunda sunumuzda geliştirilmesi gereken yönlere ilişkin çalışmalar yapınız.

Cevap (örnek): Kendi öz değerlendirmem ile arkadaşlarımın ve öğretmenimin dönütleri büyük oranda örtüşüyor. Ortak nokta, zaman yönetimi ve jest-mimik kullanımının geliştirilebileceği yönünde. Bu doğrultuda bir sonraki sunumda:

• Süreyi daha iyi planlayacağım.
• Jest ve mimiklerimi izleyiciyle daha güçlü bağ kurmak için kullanacağım.
• Daha fazla örnek ve görsel ekleyerek anlatımımı destekleyeceğim.