9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 174 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 174

9. Alıştırma

Soru 1: Topun havada yükselme miktarlarının farklı olmasının sebebi nedir? Açıklayınız.

Cevap: Topların havada yükselme miktarlarının farklı olmasının sebebi, sıvının yoğunluğu, topun sıvı içinde kapladığı hacim ve yer çekimi ivmesi gibi faktörlere bağlıdır. Şekil I’de top kısmen suya batırıldığı için yer değiştiren sıvı miktarı az ve kaldırma kuvveti düşük olmuştur, bu yüzden havaya sınırlı bir yükselme görülmüştür. Şekil III’te ise top tamamen suya batırıldığında daha fazla sıvı yer değiştirmiş ve kaldırma kuvveti artmıştır, dolayısıyla top daha fazla yükselmiştir.

Soru 2: Yukarıdaki deney Ekvator ve kutup bölgelerinde ayrı ayrı yapılsaydı kaldırma kuvvetinin bağlı olduğu değişkenler açısından ne gibi değişiklikler gözlenebilirdi? Açıklayınız.

Cevap: Deney Ekvator ve kutup bölgelerinde yapılsaydı, yer çekimi ivmesi ve suyun yoğunluğu gibi faktörler farklı olacağından kaldırma kuvveti de değişiklik gösterebilir. Ekvator’da yer çekimi ivmesi daha düşük olduğu için kaldırma kuvveti teorik olarak daha az olurken, kutuplarda suyun yoğunluğu daha yüksek olabilir. Su sıcaklıklarının kutuplarda daha düşük olması, yoğunluğun artmasına neden olur ve bu da kaldırma kuvvetini artırarak topun daha az yükselmesine sebep olabilir.

Soru 3: Şekil IV’teki topun Şekil I’deki duruma göre tuzlu su içindeki hacmi daha az olacak şekilde yüzmesinin sebebini kaldırma kuvvetinin bağlı olduğu değişkenler bakımından açıklayınız.

Cevap: Tuzlu suyun yoğunluğu, saf suya göre daha fazladır. Yoğunluğun artması, kaldırma kuvvetinin de artmasına neden olur. Şekil IV’te suya tuz eklenmesiyle suyun yoğunluğu arttığı için aynı kaldırma kuvvetini sağlamak için topun daha az batması yeterli olmuştur. Bu nedenle top, saf suya göre daha az batar ve yüzeye daha yakın bir konumda dengelenir.