9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 210-211-212 Cevapları Meb Yayınları

Sayfa 210 Konuya Başlarken Cevapları

Soru: Isı ve sıcaklık arasında ne gibi farklar olabilir? Bir maddenin iç enerjisi o maddeyle ilgili ne tür bilgiler verebilir?

Cevap: Isı, bir enerji türüdür ve maddeler arasında sıcaklık farkı varsa aktarılan enerjiyi ifade eder.
Sıcaklık ise bir maddenin taneciklerinin hareket (kinetik) enerjilerinin ortalamasıdır ve termometre ile ölçülür.

İç enerji, bir maddedeki taneciklerin toplam kinetik ve potansiyel enerjisidir. Bir maddenin iç enerjisi; onun sıcaklığına, haline (katı, sıvı, gaz) ve kütlesine bağlı olarak değişir.

1. Etkinlik – Isı, Sıcaklık ve İç Enerji

a) Bir cismin taneciklerinin hareketiyle sıcaklığı arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

Cevap: Bir maddenin sıcaklığı arttıkça taneciklerinin hareket hızı artar. Taneciklerin hareketi, maddenin kinetik enerjisini oluşturur. Bu nedenle taneciklerin daha hızlı hareket etmesi, sıcaklığın da yüksek olduğunu gösterir.

b) Kaplardaki su moleküllerinin toplam enerjisini karşılaştırınız. Hangi kaptaki su moleküllerinin toplam enerjisinin daha fazla olacağını tahmin ediniz. Tahmininizi gerekçeleriyle açıklayınız.

• A kabı: 700 g su – 80 °C
• B kabı: 500 g su – 80 °C
• C kabı: 700 g su – 20 °C

Bu durumda:

• A kabı, hem kütlesi hem de sıcaklığı yüksek olduğu için toplam iç enerjisi en fazla olan kaptır.
• B kabı, sıcaklığı yüksek ama kütlesi az olduğundan A’dan daha az enerjiye sahiptir.
• C kabı, kütlesi yüksek olmasına rağmen sıcaklığı düşük olduğu için B ile karşılaştırıldığında enerjisi daha azdır.
• Sonuç olarak toplam iç enerjisi sıralaması: A > B > C

Etkinlik Soruları ve Cevapları

2. Isıtılan veya soğutulan cisimlerin taneciklerinin hareketinin nasıl değişeceğini tahmin ediniz. Tahmininizi gerekçeleriyle açıklayınız.

Cevap: Isıtılan cisimlerin tanecikleri daha hızlı hareket etmeye başlar çünkü taneciklerin kinetik enerjisi artar. Soğutulan cisimlerin taneciklerinin ise hareketi yavaşlar çünkü kinetik enerji azalır.

3. Isıtılan veya soğutulan cisimlerin toplam enerjilerinin nasıl değişeceğini tahmin ediniz. Tahmininizi gerekçeleriyle açıklayınız.

Cevap: Isıtılan cisimlerin toplam enerjisi artar çünkü dışarıdan enerji alırlar. Soğutulan cisimlerin toplam enerjisi ise azalır çünkü ortama enerji verirler.

4. Karekod videosunu izleme

Cevap: Bu adım uygulama içindir, öğrencinin izlemesi beklenir. Yazılı bir cevap gerekmez.

5. İzlediğiniz videodan ve öğrendiğiniz bilgilerden hareketle hipotez kurunuz.

Cevap: Isı alan cisimlerin iç enerjisi ve sıcaklığı artar, tanecikler daha hızlı ve daha düzensiz hareket eder. Isı veren cisimlerin iç enerjisi ve sıcaklığı azalır, tanecikler daha yavaş hareket eder ve daha düzenli hâle gelir.

Isı, Sıcaklık ve İç Enerji – Tanım ve Karşılaştırma Tablosu

Isı: Sıcaklık farkından dolayı bir maddeden diğerine aktarılan enerjidir.

Sıcaklık: Bir maddedeki taneciklerin ortalama kinetik enerjisidir.

İç Enerji: Bir maddenin toplam kinetik ve potansiyel enerjisinin toplamıdır.

✅ Değerlendirme Soruları ve Cevapları

a) Çaydanlıktaki suyun sıcaklığı neden artmıştır?

Cevap: Çaydanlık ocaktan ısı aldığı için içindeki suyun sıcaklığı artmıştır.

b) Ocağın üstüne konan çaydanlıktaki suyun hangi özellikleri artmıştır?

Cevap: Suyun sıcaklığı ve iç enerjisi artmıştır.

c) Çay bardağı elle tutulduğunda bardağın sıcak hissedilmesine sebep olan nedir?

Cevap: Bardaktaki sudan ele doğru ısı aktarımı olduğu için sıcaklık hissedilir.

Sayfa 211 Cevapları

2. Aşağıda verilen cümleleri bilimsel açıdan doğru olacak şekilde “ısı, sıcaklık ve iç enerji” kavramlarından birini kullanarak tamamlayınız. Aynı kavramı birden fazla cümledeki ifadeyi tamamlamak için kullanabilirsiniz.

► Tost makinesini uzun süre çalıştırınca mutfağın sıcaklığı yükseldi.
► Hava durumu raporlarına göre bu hafta deniz suyunun sıcaklığı çok yüksek olacakmış.
► Soğuk bir günde arkadaşımın getirdiği sıcak çayı elimde bir süre bekletince çaydan elime ısı geçti ve elimin sıcaklığı arttı.
► Bu deterjan düşük sıcaklıkta bile çamaşırları mükemmel temizliyor.
► Soba yandığında çevresine ısı verir.
► Termometre sıcaklık ölçen bir araçtır.

Öz Değerlendirme Formu

Adı Soyadı: Ahmet Şimşek
Numarası: 208

Aşağıdaki maddeleri performans görevini dikkate alarak cevaplayınız:

1. Etkinlik sırasında en iyi yaptıklarım:
Isı, sıcaklık ve iç enerji kavramlarını net bir şekilde tanımladım. Grafik yorumlama ve tablo doldurmada başarılıydım. Grup arkadaşlarımla iş birliği yaparak tartışmalara katkı sağladım.

2. Etkinlik sırasında en çok zorlandıklarım:
İç enerji ile sıcaklık farkını ayırt etmekte zorlandım. Bazı kavramları günlük yaşamla ilişkilendirmekte başlangıçta güçlük çektim. Ancak örneklerle pekiştirince daha iyi anladım.